Niyamsar-Hindi (English transliteration).

< Previous Page   Next Page >


Page 29 of 388
PDF/HTML Page 56 of 415

 

kahAnajainashAstramAlA ]jIv adhikAr[ 29

atra sahajagnAnan shuddhAntastattvaparamatattvavyApakatvAt svarUpapratyakSham . kevalagnAnan sakalapratyakSham . ‘rUpiShvavadhe’ iti vachanAdavadhignAnan vikalapratyakSham . tadanantabhAgavastvansh- grAhakatvAnmanaparyayagnAnan cha vikalapratyakSham . matishrutagnAnadvitayamapi paramArthata parokShan vyavahArata pratyakShan cha bhavati .

kin cha ukte Shu gnAneShu sAkShAnmokShamUlamekan nijaparamatattvaniShThasahajagnAnamev . api cha pAriNAmikabhAvasvabhAven bhavyasya paramasvabhAvatvAt sahajagnAnAdaparamupAdeyan na samasti .

anen sahajachidvilAsarUpeN sadA sahajaparamavItarAgasharmAmRuten apratihatanirA- manaparyayagnAn do prakArakA hai . paramabhAvamen sthit samyagdRuShTiko 1yah chAr samyaggnAn hote hain . mithyAdarshan ho vahAn matignAn, shrutagnAn aur avadhignAn ‘kumatignAn,’ ‘kushrutagnAn’ tathA ‘vibhangagnAn’aise nAmAntaronko (anya nAmonko) prApta hote hain .

yahAn (U par kahe hue gnAnommen) sahajagnAn, shuddha antatattvarUp paramatattvamen vyApak honese, 2svarUpapratyakSha hai . kevalagnAn sakalapratyakSha (sampUrNapratyakSha) hai . ‘rUpiShvavadhe (avadhignAnakA viShaysambandha rUpI dravyommen hai )’ aisA (AgamakA) vachan honese avadhignAn vikalapratyakSha (ekadeshapratyakSha) hai . usake anantaven bhAgamen vastuke anshakA grAhak (gnAtA) honese manaparyayagnAn bhI vikalapratyakSha hai . matignAn aur shrutagnAn donon paramArthase parokSha hain aur vyavahArase pratyakSha hain .

aur visheSh yah hai kiukta (U par kahe hue) gnAnommen sAkShAt mokShakA mUl nijaparamatattvamen sthit aisA ek sahajagnAn hI hai; tathA sahajagnAn (usake) pAriNAmikabhAvarUp svabhAvake kAraN bhavyakA paramasvabhAv honese, sahajagnAnake atirikta anya kuchh upAdey nahIn hai .

is sahajachidvilAsarUp (1) sadA sahaj param vItarAg sukhAmRut, (2) apratihat nirAvaraN param chitshaktikA rUp, (3) sadA antarmukh aisA svasvarUpamen avichal sthitirUp sahaj param chAritra, aur (4) trikAl avichchhinna (aTUT) honese sadA nikaT aisI param chaitanyarUpakI shraddhAis svabhAv-

jIvonko hotA hai . manaparyayagnAn kinhIn-kinhIn munivaronkovishiShTasanyamadharonkohotA hai .

1sumatignAn aur sushrutagnAn sarva samyagdRuShTi jIvonko hote hain . suavadhignAn kinhIn-kinhIn samyagdRuShTi

2svarUpapratyakSha = svarUpase pratyakSha; svarUp-apekShAse pratyakSha; svabhAvase pratyakSha .