dharmAdharmAkAshAnAn sankShepokti riyam .
ayan dharmAstikAya svayam gatikriyArahita dIrghikodakavat . svabhAvagatikriyA- pariNatasyAyogina panchahrasvAkSharochchAraNamAtrasthitasya bhagavata siddhanAmadheyayogyasya ShaTkApakram- vimukta sya mukti vAmalochanAlochanagocharasya trilokashikharishekharasya apahastitasamastakleshA- vAsapanchavidhasansArasya panchamagatiprAntasya svabhAvagatikriyAhetu dharma, api cha ShaTkApakram-
gAthA : 30 anvayArtha : — [dharma ] dharma [jIvapudgalAnAn ] jIv-pudgalonko [gamananimitta ] gamanakA nimitta hai [cha ] aur [adharma ] adharma [sthite ] (unhen) sthitikA nimitta hai; [AkAshan ] AkAsh [jIvAdisarvadravyANAm ] jIvAdi sarva dravyonko [avagAhanasya ] avagAhanakA nimitta hai .
TIkA : — yah, dharma - adharma - AkAshakA sankShipta kathan hai .
yah dharmAstikAy, bAvaDIke pAnIkI bhAnti, svayam gatikriyArahit hai . mAtra (a, i, u, Ru, lRu — aise) pAnch hrasva akSharonke uchchAraN jitanI jinakI sthiti hai, jo ‘siddha’ nAmake yogya hain, jo chhah 1apakramase vimukta hain, jo muktirUpI sulochanAke lochanakA viShay hain (arthAt jinhen muktirUpI sundarI premase nihAratI hai ), jo trilokarUpI 2shikharIke shikhar hain, jinhonne samasta kleshake ghararUp panchavidh sansArako ( – dravya, kShetra, kAl, bhav aur bhAvake parAvartanarUp pAnch prakArake sansArako) dUr kiyA hai aur jo panchamagatikI sImA par
1 – sansArI jIvonko anya bhavamen utpanna honeke samay ‘chhah dishAommen gaman’ hotA hai use ‘chhah apakram’
kahanemen AtA hai .
2 – shikharI = shikharavanta; parvat .