Niyamsar-Hindi (Gujarati transliteration).

< Previous Page   Next Page >


Page 84 of 388
PDF/HTML Page 111 of 415

 

નિયમસાર
[ ભગવાનશ્રીકુંદકુંદ-

કર્મક્ષયસમુપજનિતદાનલાભભોગોપભોગવીર્યાણિ ચેતિ . ક્ષાયોપશમિકભાવસ્ય મતિશ્રુતાવધિ- મનઃપર્યયજ્ઞાનાનિ ચત્વારિ, કુમતિકુશ્રુતવિભંગભેદાદજ્ઞાનાનિ ત્રીણિ, ચક્ષુરચક્ષુરવધિદર્શન- ભેદાદ્દર્શનાનિ ત્રીણિ, કાલકરણોપદેશોપશમપ્રાયોગ્યતાભેદાલ્લબ્ધયઃ પઞ્ચ, વેદકસમ્યક્ત્વં, વેદકચારિત્રં, સંયમાસંયમપરિણતિશ્ચેતિ . ઔદયિકભાવસ્ય નારકતિર્યઙ્મનુષ્યદેવભેદાદ્ ગતયશ્ચતસ્રઃ, ક્રોધમાનમાયાલોભભેદાત્ કષાયાશ્ચત્વારઃ, સ્ત્રીપુંનપુંસકભેદાલ્લિઙ્ગાનિ ત્રીણિ, સામાન્યસંગ્રહનયાપેક્ષયા મિથ્યાદર્શનમેકમ્, અજ્ઞાનં ચૈકમ્, અસંયમતા ચૈકા, અસિદ્ધત્વં ચૈકમ્, શુક્લપદ્મપીતકાપોતનીલકૃષ્ણભેદાલ્લેશ્યાઃ ષટ્ ચ ભવન્તિ . પારિણામિકસ્ય જીવત્વ- પારિણામિકઃ, ભવ્યત્વપારિણામિકઃ, અભવ્યત્વપારિણામિકઃ ઇતિ ત્રિભેદાઃ . અથાયં જીવત્વ- પારિણામિકભાવો ભવ્યાભવ્યાનાં સદ્રશઃ, ભવ્યત્વપારિણામિકભાવો ભવ્યાનામેવ ભવતિ, અભવ્યત્વપારિણામિકભાવોઽભવ્યાનામેવ ભવતિ . ઇતિ પંચભાવપ્રપંચઃ . ઔર કેવલદર્શન, તથા અન્તરાયકર્મકે ક્ષયજનિત દાન, લાભ, ભોગ, ઉપભોગ ઔર વીર્ય .

ક્ષાયોપશમિકભાવકે અઠારહ ભેદ ઇસપ્રકાર હૈં : મતિજ્ઞાન, શ્રુતજ્ઞાન, અવધિજ્ઞાન ઔર મનઃપર્યયજ્ઞાન ઐસે જ્ઞાન ચાર; કુમતિજ્ઞાન, કુશ્રુતજ્ઞાન ઔર વિભઙ્ગજ્ઞાન ઐસે ભેદોંકે કારણ અજ્ઞાન તીન; ચક્ષુદર્શન, અચક્ષુદર્શન ઔર અવધિદર્શન ઐસે ભેદોંકે કારણ દર્શન તીન; કાલલબ્ધિ, કરણલબ્ધિ, ઉપદેશલબ્ધિ, ઉપશમલબ્ધિ ઔર પ્રાયોગ્યતાલબ્ધિ ઐસે ભેદોંકે કારણ લબ્ધિ પાઁચ; વેદકસમ્યક્ત્વ; વેદકચારિત્ર; ઔર સંયમાસંયમપરિણતિ

.

ઔદયિકભાવકે ઇક્કીસ ભેદ ઇસપ્રકાર હૈં : નારકગતિ, તિર્યંચગતિ, મનુષ્યગતિ ઔર દેવગતિ ઐસે ભેદોંકે કારણ ગતિ ચાર; ક્રોધકષાય, માનકષાય, માયાકષાય ઔર લોભકષાય ઐસે ભેદોંકે કારણ કષાય ચાર; સ્ત્રીલિંગ, પુંલિંગ ઔર નપુંસકલિંગ ઐસે ભેદોંકે કારણ લિંગ તીન; સામાન્યસંગ્રહનયકી અપેક્ષાસે મિથ્યાદર્શન એક, અજ્ઞાન એક ઔર અસંયમતા એક; અસિદ્ધત્વ એક; શુક્લલેશ્યા, પદ્મલેશ્યા, પીતલેશ્યા, કાપોતલેશ્યા, નીલલેશ્યા ઔર કૃષ્ણલેશ્યા ઐસે ભેદોંકે કારણ લેશ્યા છહ

.

પારિણામિકભાવકે તીન ભેદ ઇસપ્રકાર હૈં : જીવત્વપારિણામિક, ભવ્યત્વપારિણામિક ઔર અભવ્યત્વપારિણામિક . યહ જીવત્વપારિણામિકભાવ ભવ્યોંકો તથા અભવ્યોંકો સમાન હોતા હૈ; ભવ્યત્વપારિણામિકભાવ ભવ્યોંકો હી હોતા હૈ; અભવ્યત્વપારિણામિકભાવ અભવ્યોંકો હી હોતા હૈ .

ઇસપ્રકાર પાઁચ ભાવોંકા કથન કિયા .

૮૪ ]