kahānajainashāstramālā ]jīv adhikār[ 9 paramatattvaparignānam upādeyan bhavati . darshanamapi bhagavatparamātmasukhābhilāṣhiṇo jīvasya shuddhāntastattvavilāsajanmabhūmisthānanijashuddhajīvāstikāyasamupajanitaparamashraddhānamev bhavati . chāritramapi nishchayagnānadarshanātmakakāraṇaparamātmani avichalasthitirev . asya tu niyam- shabdasya nirvāṇakāraṇasya viparītaparihārārthatven sāramiti bhaṇitan bhavati .
niḥsheṣharūpase antarmukh yogashaktimense upādey ( – upayogako sampūrṇarūpase antarmukh karake grahaṇ karaneyogya) aisā jo nij paramatattvakā parignān ( – jānanā) so gnān hai . (2) bhagavān paramātmāke sukhake abhilāṣhī jīvako shuddha antaḥtattvake 1vilāsakā janmabhūmisthān jo nij shuddha jīvāstikāy usase utpanna honevālā jo param shraddhān vahī darshan hai . (3) nishchayagnānadarshanātmak kāraṇaparamātmāmen avichal sthiti ( – nishchalarūpase līn rahanā) hī chāritra hai . yah gnānadarshanachāritrasvarūp niyam nirvāṇakā 2kāraṇ hai . us ‘niyam’ shabdako 3viparītake parihār hetu ‘sār’ shabda joṛā gayā hai . [ab tīsarī gāthākī ṭīkā pūrṇa karate hue shlok kahā jātā hai :]
[shloekārtha : — ] isaprakār main viparīt rahit ( – vikalparahit) 4anuttam ratnatrayakā āshray karake muktirūpī strīse utpanna anaṅga ( – asharīrī, atīndriy, ātmik) sukhako prāpta karatā hūn̐ .10.
1- vilās=krīṛā, ānanda, mauj .
2- kāraṇ jaisā hī kārya hotā hai; isaliye svarūpamen sthiratā karanekā abhyās hī vāstavamen ananta kāl tak svarūpamen sthir rah jānekā upāy hai .
3- viparīt=viruddha . [vyavahāraratnatrayarūp vikalpoṅko — parāshrit bhāvoṅko — chhoṛakar mātra nirvikalpa gnānadarshanachāritrakā hī — shuddharatnatrayakā hī — svīkār karane hetu ‘niyam’ ke sāth ‘sār’ shabda joṛā hai .]
4- anuttam=jisase uttam koī dūsarā nahīn hai aisā; sarvottam; sarvashreṣhṭha .