bhavati . kutaḥ, nijaparamātmasthitasahajadarshanasahajachāritrasahajasukhasahajaparamachichchhakti nij- kāraṇasamayasārasvarūpāṇi cha yugapat parichchhettun samarthatvāt tathāvidhamev . iti shuddha- gnānasvarūpamukta m .
idānīn shuddhāshuddhagnānasvarūpabhedastvayamuchyate . anekavikalpasanāthan matignānam up- labdhibhāvanopayogāchcha avagrahādibhedāchcha bahubahuvidhādibhedādvā . labdhibhāvanābhedāchchhrutagnānan dvividham . deshasarvaparamabhedādavadhignānan trividham . r̥ujuvipulamativikalpānmanaḥparyayagnānan cha dvividham . paramabhāvasthitasya samyagdraṣhṭeretatsañgnānachatuṣhkan bhavati . matishrutāvadhignānāni mithyādraṣhṭin pariprāpya kumatikushrutavibhaṅgagnānānīti nāmāntarāṇi prapedire . ( – samasta vastuommen vyāpta hotā hai ) isaliye asahāy hai, vah kāryasvabhāvagnān hai . kāraṇagnān bhī vaisā hī hai . kāhese ? nij paramātmāmen vidyamān sahajadarshan, sahajachāritra, sahajasukh aur sahajaparamachitshaktirūp nij kāraṇasamayasārake svarūpoṅko yugapad jānanemen samartha honese vaisā hī hai . is prakār shuddha gnānakā svarūp kahā .
ab yah (nimnānusār), shuddhāshuddha gnānakā svarūp aur bhed kahe jāte hain : bhedase matignān anek bhedavālā hai . labdhi aur bhāvanāke bhedase shrutagnān do prakārakā hai . desh, sarva aur paramake bhedase (arthāt deshāvadhi, sarvāvadhi tathā paramāvadhi aise tīn bhedoṅke kāraṇ) avadhignān tīn prakārakā hai . r̥ujumati aur vipulamatike bhedake kāraṇ
punaḥ chintan so bhāvanā hai; ‘yah kālā hai,’ ‘yah pīlā hai’ ityādirūp arthagrahaṇavyāpār ( – padārthako jānanekā vyāpār) so upayog hai .
liye mokṣhashāstra (saṭīk) dekhen .]
28 ]
1upalabdhi, bhāvanā aur upayogase tathā 2avagrahādi bhedase athavā 3bahu, bahuvidh ādi
1matignān tīn prakārakā hai : upalabdhi, bhāvanā aur upayog . matignānāvaraṇakā kṣhayopasham jisamen nimitta
2matignān chār bhedavālā hai : avagrah, īhā ( – vichāraṇā), avāy ( – nirṇay) aur dhāraṇā . [visheṣhake
3matignān bārah bhedavālā hai : bahu, ek, bahuvidh, ekavidh, kṣhipra, akṣhipra, aniḥsr̥ut, niḥsr̥ut, anukta,
ukta, dhruv tathā adhruv . [visheṣhake liye mokṣhashāstra (saṭīk) dekhen .]