Niyamsar-Hindi (itrans transliteration).

< Previous Page   Next Page >


Page 103 of 388
PDF/HTML Page 130 of 415

 

kahAnajainashAstramAlA ]shuddhabhAv adhikAr[ 103

nishchayavyavahAranayayorupAdeyatvapradyotanametat.h .

ye pUrva.n na vidyante iti pratipAditAste sarve vibhAvaparyAyAH khalu vyavahAranayAdeshen vidyante . sa.nsR^itAvapi ye vibhAvabhAvaishchaturbhiH pariNatAH santastiShThanti api cha te sarve bhagavatA.n siddhAnA.n shuddhaguNaparyAyaiH sadrashAH shuddhanayAdeshAditi .

tathA chokta.n shrImadamR^itachandrasUribhiH

(mAlinI)
‘‘vyavaharaNanayaH syAdyadyapi prAkpadavyA-
mih nihitapadAnA.n ha.nt hastAvalambaH
.

TIkA :yah, nishchayanay aur vyavahAranayakI upAdeyatAkA prakAshan (kathan) hai .

pahale jo vibhAvaparyAye.n ‘vidyamAn nahI.n hai.n ’ aisI pratipAdit kI gaI hai.n ve sab vibhAvaparyAye.n vAstavame.n vyavahAranayake kathanase vidyamAn hai.n . aur jo (vyavahAranayake kathanase) chAr vibhAvabhAvarUp pariNat honese sa.nsArame.n bhI vidyamAn hai.n ve sab shuddhanayake kathanase shuddhaguNaparyAyo.n dvArA siddhabhagavanta samAn hai.n (arthAt jo jIv vyavahAranayake kathanase audayikAdi vibhAvabhAvo.nvAle honese sa.nsArI hai.n ve sab shuddhanayake kathanase shuddha guNo.n tathA shuddha paryAyo.nvAle honese siddha sadR^ish hai.n )

.

isIprakAr (AchAryadev) shrImad amR^itachandrasUrine (shrI samayasArakI AtmakhyAti nAmak TIkAme.n pA.Nchave.n shlok dvArA) kahA hai ki :

‘‘[shloekArtha :] yadyapi vyavahAranay is pratham bhUmikAme.n jinho.nne pair rakhA hai aise pramANabhUt j~nAname.n shuddhAtmadravyakA tathA usakI paryAyo.nkAdono.nkA samyak j~nAn honA chAhiye .

‘svaya.nko katha.nchit vibhAvaparyAye.n vidyamAn hai’ aisA svIkAr hI jisake j~nAname.n na ho use
shuddhAtmadravyakA bhI sachchA j~nAn nahI.n ho sakatA
. isaliye ‘vyavahAranayake viShayo.nkA bhI j~nAn to
grahaN karane yogya hai’ aisI vivakShAse hI yahA.N vyavahAranayako upAdey kahA hai, ‘unakA Ashray grahaN
karane yogya hai’ aisI vivakShAse nahI.n
. vyavahAranayake viShayo.nkA Ashray (Alamban, jhukAv,
sanmukhatA, bhAvanA) to Cho.Dneyogya hai hI aisA samajhAneke liye 50vI.n gAthAme.n vyavahAranayako
spaShTarUpase hey kahA jAyegA
. jis jIvako abhiprAyame.n shuddhAtmadravyake AshrayakA grahaN aur
paryAyo.nke AshrayakA tyAg ho, usI jIvako dravyakA tathA paryAyo.nkA j~nAn samyak hai aisA samajhanA,
anyako nahI.n
.