ratnatrayasvarUpAkhyAnametat.h .
bhedopachAraratnatrayamapi tAvad viparItAbhiniveshavivarjitashraddhAnarUpa.n bhagavatA.n siddhi- para.nparAhetubhUtAnA.n pa.nchaparameShThinA.n chalamalinAgADhavivarjitasamupajanitanishchalabhakti yukta tvamev . viparIte harihiraNyagarbhAdipraNIte padArthasArthe hyabhiniveshAbhAv ityarthaH . sa.nj~nAnamapi cha sa.nshayavimohavibhramavivarjitamev . tatra sa.nshayaH tAvat.h jino vA shivo vA dev iti . vimohaH shAkyAdiprokte vastuni nishchayaH . vibhramo hyaj~nAnatvamev . pApakriyAnivR^ittipariNAmashchAritram .
[shR^iNu ] sun, [mokShasya ] mokShake liye [samyaktva.n ] samyaktva hotA hai, [sa.nj~nAna.n ] samyagj~nAn [vidyate ] hotA hai, [charaNam ] chAritra (bhI) [bhavati ] hotA hai; [tasmAt ] isaliye [vyavahAranishchayen tu ] mai.n vyavahAr aur nishchayase [charaNa.n pravakShyAmi ] chAritra kahU.NgA .
[vyavahAranayacharitre ] vyavahAranayake chAritrame.n [vyavahAranayasya ] vyavahAranayakA [tapashcharaNam ] tapashcharaN [bhavati ] hotA hai; [nishchayanayachAritre ] nishchayanayake chAritrame.n [nishchayataH ] nishchayase [tapashcharaNam ] tapashcharaN [bhavati ] hotA hai .
TIkA : — yah, ratnatrayake svarUpakA kathan hai .
pratham, bhedopachAr-ratnatray is prakAr hai : — viparIt abhinivesh rahit shraddhAnarUp aisA jo siddhike paramparAhetubhUt bhagavanta pa.nchaparameShThIke prati utpanna huA chalatA – malinatA – agA.DhtA rahit nishchal bhaktiyuktapanA vahI samyaktva hai . viShNubrahmAdikathit viparIt padArthasamUhake prati abhiniveshakA abhAv hI samyaktva hai — aisA artha hai . sa.nshay, vimoh aur vibhram rahit (j~nAn) hI samyagj~nAn hai . vahA.N, jin dev ho.nge yA shiv dev ho.nge ( – aisA sha.nkArUpabhAv) vah sa.nshay hai; shAkyAdikathit vastume.n nishchay (arthAt buddhAdi kathit padArthakA nirNay) vah vimoh hai; aj~nAnapanA (arthAt vastu kyA hai tatsambandhI ajAnapanA) hI vibhram hai . pApakriyAse nivR^ittirUp pariNAm vah
108 ]