Niyamsar-Hindi (itrans transliteration).

< Previous Page   Next Page >


Page 59 of 388
PDF/HTML Page 86 of 415

 

kahAnajainashAstramAlA ]ajIv adhikAr[ 59
tathA chokta.n pa.nchAstikAyasamaye
‘‘eyarasavaNNaga.ndha.n dophAsa.n saddakAraNamasadda.n .
kha.ndha.ntarida.n davva.n paramANu.n ta.n viyANAhi ..’’
ukta.n cha mArgaprakAshe
(anuShTubh)
‘‘vasudhAntyachatuHsparsheShu chintya.n sparshanadvayam .
varNo gandho rasashchaikaH paramANoH na chetare ..’’
tathA hi
(mAlinI)
ath sati paramANorekavarNAdibhAsva-
nnijaguNanichaye.asmin nAsti me kAryasiddhiH
.
iti nijahR^idi mattvA shuddhamAtmAnamekam
paramasukhapadArthI bhAvayedbhavyalokaH
..41..

isaprakAr (shrImadbhagavatkundakundAchAryadevapraNIt) shrI pa.nchAstikAyasamayame.n (81vI.n gAthA dvArA) kahA hai ki :

‘‘[gAthArthaH] ek rasavAlA, ek varNavAlA, ek ga.ndhavAlA aur do sparshavAlA vah paramANu shabdakA kAraN hai, ashabda hai aur skandhake bhItar ho tathApi dravya hai (arthAt sadaiv sarvase bhinna, shuddha ek dravya hai ) .’’

aur mArgaprakAshame.n (shlok dvArA) kahA hai ki :

‘‘[shloekArtha :] paramANuko ATh prakArake sparsho.nme.n antim chAr sparsho.nme.nse do sparsha, ek varNa, ek ga.ndh tathA ek ras samajhanA, anya nahI.n .’’

aur (27vI.n gAthAkI TIkA pUrNa karate hue TIkAkAr munirAj shlok dvArA bhavya jano.nko shuddha AtmAkI bhAvanAkA upadesh karate hai.n ) :

[shloekArtha :] yadi paramANu ekavarNAdirUp prakAshate (j~nAt hote) nij guNasamUhame.n hai.n, to usame.n merI (koI) kAryasiddhi nahI.n hai, (arthAt paramANu to ek varNa, ek ga.ndh Adi apane guNo.nme.n hI hai, to phi ra usame.n merA koI kArya siddha nahI.n hotA); isaprakAr nij hR^idayame.n mAnakar param sukhapadakA arthI bhavyasamUh shuddha AtmAko ekako bhAye .41.