Niyamsar-Hindi (itrans transliteration). Gatha: 28.

< Previous Page   Next Page >


Page 60 of 388
PDF/HTML Page 87 of 415

 

niyamasAr
[ bhagavAnashrIku.ndaku.nd-
aNNaNirAvekkho jo pariNAmo so sahAvapajjAo .
kha.ndhasarUveN puNo pariNAmo so vihAvapajjAo ..28..
anyanirapekSho yaH pariNAmaH sa svabhAvaparyAyaH .
skandhasvarUpeN punaH pariNAmaH sa vibhAvaparyAyaH ..28..

pudgalaparyAyasvarUpAkhyAnametat.h .

paramANuparyAyaH pudgalasya shuddhaparyAyaH paramapAriNAmikabhAvalakShaNaH vastugataShaTprakAr- hAnivR^iddhirUpaH atisUkShmaH arthaparyAyAtmakaH sAdisanidhano.api paradravyanirapekShatvAchChuddhasadbhUt- vyavahAranayAtmakaH . athavA hi ekasmin samaye.apyutpAdavyayadhrauvyAtmakatvAtsUkShmaR^ijusUtra- nayAtmakaH . skandhaparyAyaH svajAtIyabandhalakShaNalakShitatvAdashuddha iti .

gAthA : 28 anvayArtha :[anyanirapekShaH ] anyanirapekSha (anyakI apekShA rahit) [yaH pariNAmaH ] jo pariNAm [saH ] vah [svabhAvaparyAyaH ] svabhAvaparyAy hai [punaH ] aur [skandhasvarUpeN pariNAmaH] skandharUp pariNAm [saH ] vah [vibhAvaparyAyaH ] vibhAvaparyAy hai .

TIkA :yah, pudgalaparyAyake svarUpakA kathan hai .

paramANuparyAy pudgalakI shuddhaparyAy haijo ki paramapAriNAmikabhAvasvarUp hai, vastume.n honevAlI Chah prakArakI hAnivR^iddhirUp hai, atisUkShma hai, arthaparyAyAtmak hai aur sAdi-sAnta hone par bhI paradravyase nirapekSha honeke kAraN shuddhasadbhUtavyavahAranayAtmak hai athavA ek samayame.n bhI utpAdavyayadhrauvyAtmak honese sUkShmaR^iR^ijusUtranayAtmak hai .

skandhaparyAy svajAtIy bandharUp lakShaNase lakShit honeke kAraN ashuddha hai .

[ab TIkAkAr munirAj 28vI.n gAthAkI TIkA pUrNa karate hue shlok kahate hai.n :]

paryAy paranirapekSha jo usako svabhAvik jAniye .
jo skandhapariNati hai use vaibhAvikI pahichAniye ..28..

60 ]