Niyamsar-Hindi (itrans transliteration).

< Previous Page   Next Page >


Page 68 of 388
PDF/HTML Page 95 of 415

 

niyamasAr
[ bhagavAnashrIku.ndaku.nd-

mukhyakAlasvarUpAkhyAnametat.h .

jIvarAsheH pudgalarAsheH sakAshAdanantaguNAH . ke te ? samayAH . kAlANavaH lokA- kAshapradesheShu pR^ithak pR^ithak tiShThanti, sa kAlaH paramArtha iti .

tathA chokta.n pravachanasAre

‘‘samao du appadeso padesamettassa davvajAdassa .
vadivadado so vaTTadi padesamAgAsadavvassa ..’’

asyApi samayashabden mukhyakAlANusvarUpamukta m .

anyachcha

‘‘loyAyAsapadese ekkekke je TThiyA hu ekkekkA .
rayaNANa.n rAsI iv te kAlANU asa.nkhadavvANi ..’’

ukta.n cha mArgaprakAshe TIkA :yah, mukhya kAlake svarUpakA kathan hai .

jIvarAshise aur pudgalarAshise anantagune hai.n . kaun ? samay . kAlANu lokAkAshake pradesho.nme.n pR^ithak pR^ithak sthit hai.n, vah kAl paramArtha hai .

usIprakAr (shrImadbhagavatkundakundAchAryadevapraNIt) shrI pravachanasArame.n (138vI.n gAthA dvArA) kahA hai ki :

‘‘[gAthArthaH] kAl to apradeshI hai . pradeshamAtra pudgal - paramANu AkAshadravyake pradeshako manda gatise lA.NghatA ho tab vah vartatA hai arthAt nimittabhUtarUpase pariNamit hotA hai .’’

isame.n (is pravachanasArakI gAthAme.n) bhI ‘samay’ shabdase mukhyakAlANukA svarUp kahA hai .

aur anyatra (AchAryavar shrInemichandrasiddhAntidevavirachit bR^ihaddradravyasa~N.hgrah me.n 22vI.n gAthA dvArA) kahA hai ki :

[gAthArthaH] lokAkAshake ek - ek pradeshame.n jo ekek kAlANu ratno.nkI rAshikI bhA.Nti vAstavame.n sthit hai.n, ve kAlANu asa.nkhya dravya hai.n .

aur mArgaprakAshame.n bhI (shlok dvArA) kahA hai ki :

68 ]