ମହାସତ୍ତେତି . ତତ୍ର ସମସ୍ତଵସ୍ତୁଵିସ୍ତରଵ୍ଯାପିନୀ ମହାସତ୍ତା, ପ୍ରତିନିଯତଵସ୍ତୁଵ୍ଯାପିନୀ ହ୍ଯଵାନ୍ତରସତ୍ତା . ସମସ୍ତଵ୍ଯାପକରୂପଵ୍ଯାପିନୀ ମହାସତ୍ତା, ପ୍ରତିନିଯତୈକରୂପଵ୍ଯାପିନୀ ହ୍ଯଵାନ୍ତରସତ୍ତା . ଅନନ୍ତପର୍ଯାଯଵ୍ଯାପିନୀ ମହାସତ୍ତା, ପ୍ରତିନିଯତୈକପର୍ଯାଯଵ୍ଯାପିନୀ ହ୍ଯଵାନ୍ତରସତ୍ତା . ଅସ୍ତୀତ୍ଯସ୍ଯ ଭାଵଃ ଅସ୍ତିତ୍ଵମ୍ . ଅନେନ ଅସ୍ତିତ୍ଵେନ କାଯତ୍ଵେନ ସନାଥାଃ ପଂଚାସ୍ତିକାଯାଃ . କାଲଦ୍ରଵ୍ଯସ୍ଯାସ୍ତିତ୍ଵମେଵ, ନ କାଯତ୍ଵଂ, କାଯା ଇଵ ବହୁପ୍ରଦେଶାଭାଵାଦିତି .
ଅର୍ଥାତ୍ ବହୁପ୍ରଦେଶୋଂଵାଲେ) ହୋତେ ହୈଂ . ଅସ୍ତିକାଯ ପାଁଚ ହୈଂ .
ଅସ୍ତିତ୍ଵ ଅର୍ଥାତ୍ ସତ୍ତା . ଵହ କୈସୀ ହୈ ? ମହାସତ୍ତା ଔର ଅଵାନ୍ତରସତ୍ତା — ଐସୀ ଵସ୍ତୁମେଂ ଵ୍ଯାପ୍ତ ହୋନେଵାଲୀ ଵହ ଅଵାନ୍ତରସତ୍ତା ହୈ; ସମସ୍ତ ଵ୍ଯାପକ ରୂପମେଂ ଵ୍ଯାପ୍ତ ହୋନେଵାଲୀ ଵହ ମହାସତ୍ତା ହୈ, ପ୍ରତିନିଯତ ଏକ ରୂପମେଂ ଵ୍ଯାପ୍ତ ହୋନେଵାଲୀ ଵହ ଅଵାନ୍ତରସତ୍ତା ହୈ; ଅନନ୍ତ ପର୍ଯାଯୋଂମେଂ ଵ୍ଯାପ୍ତ ହୋନେଵାଲୀ ଵହ ମହାସତ୍ତା ହୈ, ପ୍ରତିନିଯତ ଏକ ପର୍ଯାଯମେଂ ଵ୍ଯାପ୍ତ ହୋନେଵାଲୀ ଵହ ଅଵାନ୍ତରସତ୍ତା ହୈ . ପଦାର୍ଥକା ‘୩ଅସ୍ତି’ ଐସା ଭାଵ ଵହ ଅସ୍ତିତ୍ଵ ହୈ .
ଇସ ଅସ୍ତିତ୍ଵସେ ଔର କାଯତ୍ଵସେ ସହିତ ପାଁଚ ଅସ୍ତିକାଯ ହୈଂ . କାଲଦ୍ରଵ୍ଯକୋ ଅସ୍ତିତ୍ଵ ହୀ ହୈ, କାଯତ୍ଵ ନହୀଂ ହୈ, କ୍ଯୋଂକି କାଯକୀ ଭାଁତି ଉସେ ବହୁପ୍ରଦେଶୋଂକା ଅଭାଵ ହୈ .
[ଅବ ୩୪ଵୀଂ ଗାଥାକୀ ଟୀକା ପୂର୍ଣ କରତେ ହୁଏ ଟୀକାକାର ମୁନିରାଜ ଶ୍ଲୋକ କହତେ ହୈଂ :]
[ଶ୍ଲୋେକାର୍ଥ : — ] ଇସପ୍ରକାର ଜିନମାର୍ଗରୂପୀ ରତ୍ନାକରମେଂସେ ପୂର୍ଵାଚାର୍ଯୋଂନେ ପ୍ରୀତିପୂର୍ଵକ ଷଟ୍ଦ୍ରଵ୍ଯରୂପୀ ରତ୍ନୋଂକୀ ମାଲା ଭଵ୍ଯୋଂକେ କଣ୍ଠାଭରଣକେ ହେତୁ ବାହର ନିକାଲୀ ହୈ .୫୧.
୭୨ ]
୧ସପ୍ରତିପକ୍ଷ ହୈ . ଵହାଁ, ସମସ୍ତ ଵସ୍ତୁଵିସ୍ତାରମେଂ ଵ୍ଯାପ୍ତ ହୋନେଵାଲୀ ଵହ ମହାସତ୍ତା ହୈ, ୨ପ୍ରତିନିଯତ