చతుర్ణాం విభావస్వభావానాం స్వరూపకథనద్వారేణ పంచమభావస్వరూపాఖ్యానమేతత్ .
కర్మణాం క్షయే భవః క్షాయికభావః . కర్మణాం క్షయోపశమే భవః క్షాయోపశమికభావః . కర్మణాముదయే భవః ఔదయికభావః . కర్మణాముపశమే భవః ఔపశమిక భావః . సకలకర్మోపాధి- వినిర్ముక్త : పరిణామే భవః పారిణామికభావః . ఏషు పంచసు తావదౌపశమికభావో ద్వివిధః, క్షాయికభావశ్చ నవవిధః, క్షాయోపశమికభావోష్టాదశభేదః, ఔదయికభావ ఏకవింశతిభేదః, పారిణామికభావస్త్రిభేదః . అథౌపశమికభావస్య ఉపశమసమ్యక్త్వమ్ ఉపశమచారిత్రమ్ చ . క్షాయికభావస్య క్షాయికసమ్యక్త్వం, యథాఖ్యాతచారిత్రం, కేవలజ్ఞానం కేవలదర్శనం చ, అన్తరాయ-
గాథా : ౪౧ అన్వయార్థ : — [న క్షాయికభావస్థానాని ] జీవకో క్షాయికభావకే స్థాన నహీం హైం, [న క్షయోపశమస్వభావస్థానాని వా ] క్షయోపశమస్వభావకే స్థాన నహీం హైం, [ఔదయికభావస్థానాని ] ఔదయికభావకే స్థాన నహీం హైం [వా ] అథవా [న ఉపశమస్వభావస్థానాని ] ఉపశమస్వభావకే స్థాన నహీం హైం .
టీకా : — చార విభావస్వభావోంకే స్వరూపకథన ద్వారా పంచమభావకే స్వరూపకా యహ కథన హై .
౧కర్మోంకా క్షయ హోనేపర జో భావ హో వహ క్షాయికభావ హై . కర్మోంకా క్షయోపశమ హోనేపర జో భావ హో వహ క్షాయోపశమికభావ హై . కర్మోంకా ఉదయ హోనేపర జో భావ హో వహ ఔదయికభావ హై . కర్మోంకా ఉపశమ హోనేపర జో భావ హో వహ ఔపశమికభావ హై . సకల కర్మోపాధిసే విముక్త ఐసా, పరిణామసే జో భావ హో వహ పారిణామికభావ హై .
ఇన పాఁచ భావోంమేం, ఔపశమికభావకే దో భేద హైం, క్షాయికభావకే నౌ భేద హైం, క్షాయోపశమికభావకే అఠారహ భేద హైం, ఔదయికభావకే ఇక్కీస భేద హైం, పారిణామికభావకే తీన భేద హైం .
అబ, ఔపశమికభావకే దో భేద ఇసప్రకార హైం : ఉపశమసమ్యక్త్వ ఔర ఉపశమచారిత్ర .
క్షాయికభావకే నౌ భేద ఇసప్రకార హైం : క్షాయికసమ్యక్త్వ, యథాఖ్యాతచారిత్ర, కేవలజ్ఞాన
౧కర్మోంకా క్షయ హోనేపర = కర్మోంకే క్షయమేం; కర్మక్షయకే సద్భావమేం . [వ్యవహారసే కర్మక్షయకీ అపేక్షా జీవకే