Niyamsar-Hindi (Telugu transliteration). Gatha: 27.

< Previous Page   Next Page >


Page 58 of 388
PDF/HTML Page 85 of 415

 

నియమసార
[ భగవానశ్రీకుందకుంద-
ఏయరసరూవగంధం దోఫాసం తం హవే సహావగుణం .
విహావగుణమిది భణిదం జిణసమయే సవ్వపయడత్తం ..౨౭..
ఏకరసరూపగన్ధః ద్విస్పర్శః స భవేత్స్వభావగుణః .
విభావగుణ ఇతి భణితో జినసమయే సర్వప్రకటత్వమ్ ..౨౭..

స్వభావపుద్గలస్వరూపాఖ్యానమేతత.

తిక్త కటుకకషాయామ్లమధురాభిధానేషు పంచసు రసేష్వేకరసః, శ్వేతపీతహరితారుణ- కృష్ణవర్ణేష్వేకవర్ణః, సుగన్ధదుర్గన్ధయోరేకగంధః, కర్కశమృదుగురులఘుశీతోష్ణస్నిగ్ధరూక్షాభిధానా- మష్టానామన్త్యచతుఃస్పర్శావిరోధస్పర్శనద్వయమ్; ఏతే పరమాణోః స్వభావగుణాః జినానాం మతే . విభావగుణాత్మకో విభావపుద్గలః . అస్య ద్వయణుకాదిస్కంధరూపస్య విభావగుణాః సకల- కరణగ్రామగ్రాహ్యా ఇత్యర్థః .

గాథా : ౨౭ అన్వయార్థ :[ఏకరసరూపగన్ధః ] జో ఏక రసవాలా, ఏక వర్ణవాలా, ఏక గంధవాలా ఔర [ద్విస్పర్శః ] దో స్పర్శవాలా హో, [సః ] వహ [స్వభావగుణః ] స్వభావగుణవాలా [భవేత్ ] హై; [విభావగుణః ] విభావగుణవాలేకో [జినసమయే ]

టీకా :యహ, స్వభావపుద్గలకే స్వరూపకా కథన హై .

చరపరా, కడవా, కషాయలా, ఖట్టా ఔర మీఠా ఇన పాఁచ రసోంమేంసే ఏక రస; సఫే ద, పీలా, హరా, లాల ఔర కాలా ఇన (పాఁచ) వర్ణోంమేంసే ఏక వర్ణ; సుగన్ధ ఔర దుర్గంధమేంకీ ఏక గంధ; కఠోర, కోమల, భారీ, హలకా, శీత, ఉష్ణ, స్నిగ్ధ (చికనా) ఔర రూక్ష (రూఖా) ఇన ఆఠ స్పర్శోంమేంసే అన్తిమ చార స్పర్శోంమేంకే అవిరుద్ధ దో స్పర్శ; యహ, జినోంకే మతమేం పరమాణుకే స్వభావగుణ హైం . విభావపుద్గల విభావగుణాత్మక హోతా హై . యహ ద్వి-అణుకాదిస్కన్ధరూప విభావపుద్గలకే విభావగుణ సకల ఇన్ద్రియసమూహ ద్వారా గ్రాహ్య (జాననేమేం ఆనే యోగ్య) హైం . ఐసా (ఇస గాథాకా) అర్థ హై .

దో స్పర్శ ఇక రస-గంధ-వర్ణ స్వభావగుణమయ హై వహీ .
సర్వాక్షగమ్య విభావగుణమయకో ప్రగట జినవర కహీ ..౨౭..

౫౮ ]

జినసమయమేం [సర్వప్రకటత్వమ్ ] సర్వ ప్రగట (సర్వ ఇన్ద్రియోంసే గ్రాహ్య) [ఇతి భణితః ] కహా హై .

సమయ = సిద్ధాన్త; శాస్త్ర; శాసన; దర్శన; మత .

దో పరమాణుఓంసే లేకర అనన్త పరమాణుఓంకా బనా హుఆ స్కన్ధ వహ విభావపుద్గల హై .