భగవాన కున్దకున్దాచార్యదేవప్రణీత యహ ‘నియమసార’ నామక శాస్త్ర ‘ద్వితీయ శ్రుతస్కంధ’ కే సర్వోత్కృష్ట ఆగమోంమేంసే ఏక హై .
‘ద్వితీయ శ్రుతస్కంధ’కీ ఉత్పత్తి కిస ప్రకార హుఈ ఉసే హమ పట్టావలియోంకే ఆధార పర ప్రథమ సంక్షేపమేం దేఖేం : —
ఆజసే ౨౪౭౭ వర్ష పూర్వ ఇస భరతక్షేత్రకో పుణ్యభూమిమేం జగత్పూజ్య పరమభట్టారక భగవాన శ్రీ మహావీరస్వామీ మోక్షమార్గకా ప్రకాశ కరనేకే లిఏ సమస్త పదార్థోంకా స్వరూప అపనీ సాతిశయ దివ్యధ్వని ద్వారా ప్రగట కర రహే థే . ఉనకే నిర్వాణకే పశ్చాత్ పాఁచ శ్రుతకేవలీ హుఏ, జినమేం అన్తిమ శ్రుతకేవలీ శ్రీ భద్రబాహుస్వామీ థే . వహాఁ తక తో ద్వాదశాంగశాస్త్రకీ ప్రరూపణాసే నిశ్చయవ్యవహారాత్మక మోక్షమార్గ యథార్థ ప్రవర్తమాన రహా . తత్పశ్చాత్ కాలదోషకే కారణ క్రమశః అంగోంకే జ్ఞానకీ వ్యుచ్ఛిత్తి హోతీ గఈ . ఇసప్రకార అపార జ్ఞానసిన్ధుకా అధికాంశ విచ్ఛిన్న హోనేకే పశ్చాత్ ద్వితీయ భద్రబాహుస్వామీ ఆచార్యకీ పరిపాటీమేం దో సమర్థ ముని హుఏ — ఏకకా నామ శ్రీ ధరసేన ఆచార్య ఔర దూసరేకా నామ శ్రీ గుణధర ఆచార్య . ఉనసే ప్రాప్త హుఏ జ్ఞానకే ద్వారా ఉనకీ పరమ్పరామేం హోనేవాలే ఆచార్యోంనే శాస్త్రోంకీ రచనా కీ ఔర వీర భగవానకే ఉపదేశకా ప్రవాహ అచ్ఛిన్న రఖా .
శ్రీ ధరసేన ఆచార్యకో ఆగ్రాయణీపూర్వకే పంచమ వస్తు-అధికారకే మహాకర్మప్రకృతి నామక చతుర్థ ప్రాభృతకా జ్ఞాన థా . ఉస జ్ఞానామృతమేంసే క్రమానుసార ఆగే హోనేవాలే ఆచార్యోం ద్వారా షట్ఖండాగమ, ధవల, మహాధవల, జయధవల, గోమ్మటసార, లబ్ధిసార, క్షపణాసార ఆది శాస్త్రోంకీ రచనా హుఈ . ఇసప్రకార ప్రథమ శ్రుతస్కంధకీ ఉత్పత్తి హై . ఉసమేం జీవ ఔర కర్మకే సంయోగసే హుఈ ఆత్మాకీ సంసారపర్యాయకా — గుణస్థాన, మార్గణా ఆదికా — వర్ణన హై; పర్యాయార్థికనయకో ప్రధాన రఖకర కథన కియా గయా హై . ఇస నయకో అశుద్ధ-ద్రవ్యార్థిక భీ కహతే హైం ఔర అధ్యాత్మభాషామేం అశుద్ధనిశ్చయనయ అథవా వ్యవహార కహా జాతా హై .