యదపరమఖిలానాం స్థానదానప్రవీణమ్ .
ప్రవిశతు నిజతత్త్వం సర్వదా భవ్యలోకః ..౪౬..
వ్యవహారకాలస్వరూపవివిధవికల్పకథనమిదమ్ .
ఏకస్మిన్నభఃప్రదేశే యః పరమాణుస్తిష్ఠతి తమన్యః పరమాణుర్మన్దచలనాల్లంఘయతి స సమయో వ్యవహారకాలః . తాద్రశైరసంఖ్యాతసమయైః నిమిషః, అథవా నయనపుటఘటనాయత్తో నిమేషః .
[శ్లోేకార్థ : — ] యహాఁ ఐసా ఆశయ హై కి — జో (ద్రవ్య) గమనకా నిమిత్త హై, జో (ద్రవ్య) స్థితికా కారణ హై, ఔర దూసరా జో (ద్రవ్య) సర్వకో స్థాన దేనేమేం ప్రవీణ హై, ఉన సబకో సమ్యక్ ద్రవ్యరూపసే అవలోకకర ( – యథార్థతః స్వతంత్ర ద్రవ్య రూపసే సమఝకర) భవ్యసమూహ సర్వదా నిజ తత్త్వమేం ప్రవేశ కరో . ౪౬ .
గాథా : ౩౧ అన్వయార్థ : — [సమయావలిభేదేన తు ] సమయ ఔర ఆవలికే భేదసే [ద్వివికల్పః ] వ్యవహారకాలకే దో భేద హైం [అథవా ] అథవా [త్రివికల్పః భవతి ] (భూత, వర్తమాన ఔర భవిష్యకే భేదసే) తీన భేద హైం . [అతీతః ] అతీత కాల [సంఖ్యాతావలిహత- సంస్థానప్రమాణః తు ] (అతీత) సంస్థానోంకే ఔర సంఖ్యాత ఆవలికే గుణాకార జితనా హై .
టీకా : — యహ, వ్యవహారకాలకే స్వరూపకా ఔర ఉసకే వివిధ భేదోంకా కథన హై .
ఏక ఆకాశప్రదేశమేం జో పరమాణు స్థిత హో ఉసే దూసరా పరమాణు మన్దగతిసే లాఁఘే ఉతనా