Padmanandi Panchvinshati-Gujarati (simplified iso15919 transliteration). Shlok: 19-62 (11. Nishchayapanchashat),1 (12. Brahmacharyarakshavarti),2 (12. Brahmacharyarakshavarti),3 (12. Brahmacharyarakshavarti),4 (12. Brahmacharyarakshavarti),5 (12. Brahmacharyarakshavarti),6 (12. Brahmacharyarakshavarti),7 (12. Brahmacharyarakshavarti),8 (12. Brahmacharyarakshavarti),9 (12. Brahmacharyarakshavarti),10 (12. Brahmacharyarakshavarti),11 (12. Brahmacharyarakshavarti),12 (12. Brahmacharyarakshavarti),13 (12. Brahmacharyarakshavarti),14 (12. Brahmacharyarakshavarti),15 (12. Brahmacharyarakshavarti),16 (12. Brahmacharyarakshavarti); 12. Brahmacharyarakshavarti.

< Previous Page   Next Page >


Combined PDF/HTML Page 15 of 21

 

Page 255 of 378
PDF/HTML Page 281 of 404
single page version

background image
(आर्या )
सानुष्ठानविशुद्धे द्रग्बोधे जृम्भिते कुतो जन्म ।
उदिते गभस्तिमालिनि किं न विनश्यति तमो नैशम् ।।१९।।
anuvād : chāritra sahit vishuddha samyagdarshan ane samyaggnān vr̥uddhi pāmatān
bhalā janma – maraṇarūp sansār kyāthī rahī shake? arthāt rahī shakato nathī. ṭhīk chhe – sūryano
uday thatān shun rātrino andhakār naṣhṭa nathī thato? avashya ja te naṣhṭa thaī jāy chhe. 19.
(आर्या )
आत्मभुवि कर्मबीजाच्चित्ततरुर्यत्फलं फलति जन्म ।
मुक्त्यर्थिना स दाह्यो भेदज्ञानोग्रदावेन ।।२०।।
anuvād : ātmārūp pr̥ithvī upar karmarūp bījathī utpanna thayel ā chittarūp
vr̥ukṣha je sansārarūp phaḷ utpanna kare chhe tene mokṣhābhilāṣhī jīve bhedagnānarūp tīkṣhṇa
tīvra agni dvārā bāḷī nākhavun joīe. 20.
(आर्या )
अमलात्मजलं समलं करोति मम कर्मकर्दमस्तदपि ।
का भीतिः सति निश्चितभेदकरज्ञानकतकफले ।।२१।।
anuvād : joke karmarūpī kīchaḍ mārā nirmaḷ ātmārūp jaḷane malin kare
chhe to paṇ nishchit bhedane pragaṭ karanār gnān (bhedagnān) rūp nirmaḷī phaḷ hotān
mane tenāthī bhay shāno? arthāt kāī paṇ bhay nathī.
visheṣhārtha : jem kīchaḍathī malin karavāmān āvelun pāṇī nirmaḷī phaḷ (phaṭakaḍī) nākhatān
svachchha thaī jāy chhe tevī ja rīte karmanā udayathī utpanna duṣhṭa krodhādi vikāro dvārā malin thayel
ātmā sva-paranā bhedagnān dvārā nishchayathī nirmaḷ thaī jāy chhe. tethī vivekī (bhedagnānī) jīvane
karmakr̥ut te malinatāno kāī paṇ bhay raheto nathī. 21.
(आर्या )
अन्योऽहमन्यमेतच्छरीरमपि किं पुनर्न बहिरर्थाः ।
व्यभिचारी यत्र सुतस्तत्र किमरयः स्वकीयाः स्युः ।।२२।।

Page 256 of 378
PDF/HTML Page 282 of 404
single page version

background image
anuvād : jo hun anya chhun ane ā sharīr paṇ anya chhe to shun pratyakṣha
bhinna dekhātān bāhya padārtha (strī – putra ādi) mārāthī bhinna nathī? arthāt teo
to avashya ja bhinna chhe. barābar chhe jyān potāno putra ja vyabhichārī hoy arthāt
potāne anukūḷ na hoy tyān shun shatru potāne anukūḷ hoī shake? arthāt hoī shake
nahi. 22.
(आर्या )
व्याधिस्तुदति शरीरं न माममूर्तं विशुद्धबोधमयम् ।
अग्निर्दहति कुटीरं न कुटीरासक्त माकाशम् ।।२३।।
anuvādaḥ – rog sharīrane pīḍā kare chhe, te amūrta ane nirmaḷ gnānasvarūp mane
(ātmāne) pīḍā karato nathī. yogya chhe – agni jhumpaḍīne ja bāḷe chhe, nahi ke jhumpaḍī
sāthe ākāshane paṇ. 23.
(आर्या )
वपुराश्रितमिदमखिलं क्षुधादिभिर्भवति किमपि यदसातम् ।
नो निश्चयेन तन्मे यदहं बाधाविनिर्मुक्त : ।।२४।।
anuvād : bhūkh – taras vagere dvārā je kāī paṇ duḥkh thāy chhe te badhun sharīrāshrit
chhe. nishchayathī te (duḥkh) mane nathī kāraṇ ke hun svabhāve bādhā rahit chhun. 24.
(आर्या )
नैवात्मनो विकारः क्रोधादिः किंतु कर्मसंबन्धात् ।
स्फ टिकमणेरिव रक्त त्वमाश्रितात्पुष्पतो रक्तात् ।।२५।।
anuvād : krodh ādi vikār ātmānā nathī, parantu teo karma sāthe
sambandhavāḷā hovāne līdhe tenāthī bhinna chhe. jem – lāl phūlanā āshraye sphaṭikamaṇine
prāpta thayel lālimā vāstavamān tenī nathī hotī. 25.
(आर्या )
कुर्यात्कर्म विकल्पं किं मम तेनातिशुद्धरूपस्य ।
मुखसंयोगजविकृतेर्न विकारी दर्पणो भवति ।।२६।।

Page 257 of 378
PDF/HTML Page 283 of 404
single page version

background image
anuvād : karma vikalpa bhale kare, atishay shuddha svarūp yukta evā mārī
tenā dvārā shī hāni thaī shake? kāī paṇ nahi. barābar chhe – mukhanā sanyogathī utpanna
thayel vikāranā kāraṇe kāī darpaṇ vikārayukta thaī jatun nathī. 26.
(आर्या )
आस्तां बहिरुपधिचयस्तनुवचनविकल्पजालमप्यपरम् ।
कर्मकृतत्वान्मत्तः कुतो विशुद्धस्य मम किंचित् ।।२७।।
anuvād : bāhya upādhiono samūh (strī – putra – dhanādi) to dūr ja raho,
parantu sharīr ane vachan sambandhī vikalpono samūh paṇ karmakr̥ut hovānā kāraṇe mārāthī
bhinna chhe. hun svabhāve shuddha chhun tethī koī paṇ vikār māro kyāthī hoī shake? na
hoī shake. 27.
(आर्या )
कर्म परं तत्कार्यं सुखमसुखं वा तदेव परमेव ।
तस्मिन् हर्षविषादौ मोही विदधाति खलु नान्यः ।।२८।।
anuvād : karma bhinna chhe tathā tenā kāryabhūt je sukh ane duḥkh chhe te
paṇ bhinna chhe. karmanā kāryabhūt te sukh ane duḥkhamān nishchayathī agnānī jīv ja
harṣha ane viṣhād kare chhe, nahi ke gnānī jīv. 28.
(आर्या )
कर्म न यथा स्वरूपं न तथा तत्कार्यकल्पनाजालम् ।
तत्रात्ममतिविहीनो मुमुक्षुरात्मा सुखी भवति ।।२९।।
anuvād : jevī rīte karma ātmānun svarūp nathī tevī ja rīte tenā kāryabhūt
vikalpono samūh paṇ ātmānun svarūp nathī. tethī temanāmān ātmabuddhi arthāt
mamatvabuddhithī rahit thayel mokṣhābhilāṣhī jīv sukhī thāy chhe. 29.
(आर्या )
कर्मकृतकार्यजाते कर्मैव विधौ तथा निषेधे च ।
नाहमतिशुद्धबोधो विधूतविश्वोपधिर्नित्यम् ।।३०।।

Page 258 of 378
PDF/HTML Page 284 of 404
single page version

background image
anuvād : karmakr̥ut kāryasamūh (rāg – dveṣhādi) ane tenī vidhi tathā niṣhedhamān
karma ja kāraṇ chhe. hun (ātmā) nathī. hun to sadā atishay nirmaḷ gnānasvarūp hoīne
samasta upādhi rahit chhun. 30.
(आर्या )
बाह्यायामपि विकृतौ मोही जागर्ति सर्वदात्मेति ।
किं नोपभुक्त हेमो हेम ग्रावाणमपि मनुते ।।३१।।
anuvād : agnānī jīv karmakr̥ut bāhya vikāramān paṇ nirantar ‘hun chhun’ em
māne chhe. barābar chhe. – jeṇe dhatūrānun phaḷ khādhun hoy te shun paththarane paṇ suvarṇa nathī
mānato? māne ja chhe.
visheṣhārtha : jevī rīte dhatūrānun phaḷ khāīne manuṣhya tenā unmādathī paththarane paṇ suvarṇa
māne chhe tevī ja rīte mithyāgnānī jīv mithyātvanā prabhāvathī je bāhya vikār (rāg – dveṣh, strī,
putra ane dhan ādi) karmajanit hoīne ātmāthī bhinna chhe temane te potānā māne chhe. 31.
(आर्या )
सति द्वितीये चिन्ता कर्म ततस्तेन वर्तते जन्म ।
एको ऽस्मि सकलचिन्तारहितो ऽस्मि मुमुक्षुरिति नियतम् ।।३२।।
anuvād : ātmāthī bhinna koī bījo padārtha hotān tene māṭe chintā utpanna
thāy chhe, tenāthī karmano bandh thāy chhe tathā te karmabandhathī pharī janma paramparā chāle
chhe. parantu hun nishchayathī ek chhun ane tethī samasta chintāothī rahit thayo thako mokṣhano
abhilāṣhī chhun. 32.
(आर्या )
याद्रश्यपि तद्रश्यपि परतश्चिन्ता करोति खलु बन्धम् ।
किं मम तया मुमुक्षोः परेण किं सर्वदैकस्य ।।३३।।
anuvād : anya padārthanā nimitte je koī paṇ prakāranī chintā thāy chhe
te nishchayathī karmabandh kare chhe. mokṣhanā ichchhuk māre te chintāthī ane paravastuothī
paṇ shun prayojan chhe? arthāt emanāthī māre kāī paṇ prayojan nathī. kāraṇ e
chhe ke hun emanāthī bhinna hoīne sarvadā ek svarūp chhun. 33.

Page 259 of 378
PDF/HTML Page 285 of 404
single page version

background image
(आर्या )
मयि चेतः परजातं तच्च परं कर्म विकृतिहेतुरतः ।
किं तेन निर्विकारः केवलमहममलबोधात्मा ।।३४।।
anuvād : mārāmān je chitta chhe te parathī utpanna thayel chhe ane te par
(jenāthī chitta utpanna thayun chhe) karma chhe ke je vikāranun kāraṇ chhe. tethī māre tenāthī
shun prayojan chhe? kāī paṇ nathī. kāraṇ ke hun vikār rahit, ek ane nirmaḷ
gnānasvarūp chhun. 34.
(आर्या )
त्याज्या सर्वा चिन्तेति बुद्धिराविष्करोति तत्तत्त्वम् ।
चन्द्रोदयायते यच्चैतन्यमहोदधौ झगिति ।।३५।।
anuvād : sarva chintā tyāgavā yogya chhe. ā jātanī buddhi te tattvane pragaṭ
kare chhe ke je chaitanyarūp mahāsamudranī vr̥uddhimān shīghra ja chandramānun kām kare chhe.
visheṣhārtha : abhiprāy e chhe ke jevī rīte chandramāno uday thatān samudra vr̥uddhi
pāme chhe tevī ja rīte ‘sarva prakāranī chintā hey chhe’ ā bhāvanāthī chaitanyasvarūp paṇ vr̥uddhi
pāme chhe. 35.
(आर्या )
चैतन्यमसंपृक्तं कर्मविकारेण यत्तदेवाहम् ।
तस्य च संसृतिजन्मप्रभृति न किंचित्कुतश्चिन्ता ।।३६।।
anuvād : je chetan tattva karmakr̥ut vikāranā sansarga rahit chhe te ja hun chhun.
tene (chaitanyasvarūp ātmāne) sansār ane janma-maraṇādi kāī paṇ nathī. to pachhī
bhalā māre (ātmāne) chintā kyāthī hoī shake? arthāt hoī shake nahi. 36.
(आर्या )
चित्तेन कर्मणा त्वं बद्धो यदि बध्यते त्वया तदतः ।
प्रतिबन्दीकृतमात्मन् मोचयति त्वां न संदेहः ।।३७।।
anuvād : he ātman! tun man dvārā karmathī bandhāyo chho, jo tun te manane

Page 260 of 378
PDF/HTML Page 286 of 404
single page version

background image
bāndhī de arthāt tene vash karī le to enāthī te pratibandī svarūp thaīne tane chhoḍāvī
deshe, emān shaṅkā nathī. 37.
(आर्या )
नृत्वतरोर्विषयसुखच्छायालाभेन किं मनःपान्थ ।
भवदुःखक्षुत्पीडित तुष्टोऽसि गृहाण फलममृतम् ।।३८।।
anuvād : he sānsārik duḥkharūp kṣhudhāthī pīḍit manarūp pathik! tun manuṣhya
paryāyarūp vr̥ukṣhanī viṣhayasukharūp chhāyānī prāptithī ja shā māṭe santuṣhṭa thāy chhe? tenāthī
tun amr̥utarūp phaḷanun grahaṇ kar.
visheṣhārtha : jem sūryanā tāpathī santapta koī musāphar mārgamān chhāyāyukta vr̥ukṣha
meḷavīne tenī kevaḷ chhāyāthī ja santuṣhṭa thaī jāy chhe, jo te temān lāgelā phaḷonun grahaṇ
karavāno prayatna kare to tene enāthī paṇ kyāy adhik sukh prāpta thaī shake. barābar e
ja pramāṇe ā jīv manuṣhya paryāy pāmīne tenāthī prāpta thatā viṣhayasukhano anubhav karato
thako eṭalā mātrathī ja santuṣhṭa thaī jāy chhe. parantu te agnānavash em nathī vichārato ke
ā manuṣhya paryāyathī to te ajar – amar pad (mokṣha) prāpta karī shakāy chhe ke je anya
devādi paryāyathī (meḷavavun) durlabh chhe. tethī ahīn manane sambodhan karīne e upadesh āpavāmān
āvyo chhe ke tun ā durlabh manuṣhya paryāy pāmīne te asthir viṣhay sukhamān ja santuṣhṭa na
thā, parantu sthir mokṣhasukh prāpta karavāno udyam kar. 38.
(आर्या )
स्वान्तं ध्वान्तमशेषं दोषोज्झितकर्मबिम्बमिव मार्गे ।
विनिहन्ति निरालम्बे संचरदनिशं यतीशानाम् ।।३९।।
anuvād : munionun man sūryabimb samān ālamban rahit mārge
nirantar sañchār karatun thakun doṣh rahit thaīne samasta agnānarūp andhakārano nāsh
kare chhe.
visheṣhārtha : jem sūryanun bimb nirādhār ākāshamārge gaman karatu thakun doṣhā (rātri) nā
sambandh rahit thaīne samasta andhakārano nāsh karī nākhe chhe tevī ja rīte munionun man anek
prakāranā saṅkalpa – vikalparūp āshray rahit mokṣhamārgamān pravr̥utta thaīne doṣhonā sansarga rahit thatun thakun
samasta agnānano nāsh karī nākhe chhe. 39.

Page 261 of 378
PDF/HTML Page 287 of 404
single page version

background image
(आर्या )
संविच्छिखिना गलिते तनुमूषाकर्ममदनमयवपुषि ।
स्वमिव स्वं चिद्रूपं पश्यन् योगी भवति सिद्धः ।।४०।।
anuvād : samyaggnānarūp agninā nimitte sharīrarūp bībāmānthī karmarūp
mīṇanun sharīr gaḷī jatān ākāsh samān potānā chaitanya svarūpane dekhanār yogī siddha
thaī jāy chhe.
visheṣhārtha : jem agninā sambandhathī bībāmān rahelun mīṇ gaḷī jatān tyān shuddha ākāsh
ja bākī rahī jāy chhe tevī ja rīte samyaggnān dvārā sharīramānthī kārmaṇ piṇḍ nijīrṇa thaī jatān
potānun shuddha chaitanyasvarūp pragaṭ thaī jāy chhe. tenun avalokan karatā yogī siddha avasthāne prāpta
thaī jāy chhe. 40.
(आर्या )
अहमेव चित्स्वरूपश्चिद्रूपस्याश्रयो मम स एव ।
नान्यत् किमपि जडत्वात्प्रीतिः सद्रशेषु कल्याणी ।।४१।।
anuvād : hun ja chitsvarūp chhun ane chitsvarūp je hun chhun tethī māro āshray
paṇ te ja chitsvarūp chhe. tenā sivāy jaḍ hovāthī bījo koī māre ādhār hoī
shake nahi e yogya paṇ chhe kem ke samān vyaktiomān je prem hoy chhe te ja
kalyāṇakārak thāy chhe. 41.
(आर्या )
स्वपरविभागावगमे जाते सम्यक् परे परित्यक्ते ।
सहजैकबोधरूपे तिष्ठत्यात्मा स्वयं सिद्धः ।।४२।।
anuvād : sva ane paranā vibhāganun (bhedanun) gnān thaī jatān ā ātmā
sārī rīte parane chhoḍīne svayam siddha thayo thako ek potānā svābhāvik gnānasvarūpamān
sthit thaī jāy chhe. 42.
(आर्या )
हेयोपादेयविभागभावनाकथ्यमानमपि तत्त्वम् ।
हेयोपादेयविभागभावनावर्जितं विद्धि ।।४३।।

Page 262 of 378
PDF/HTML Page 288 of 404
single page version

background image
anuvād : hey ane upādeyanā vibhāganī bhāvanāthī kahevāmān āvatun tattva
paṇ te hey – upādeyavibhāganī bhāvanā rahit chhe em jāṇavun joīe.
visheṣhārtha : par padārtha hey chhe ane chaitanyamay ātmānun svarūp upādey chhe, e rīte
vyavahāranayanī apekṣhāe hey – upādey vibhāganī bhavanāthī joke ātmatattvanun varṇan karavāmān āve
chhe; chhatān paṇ nishchayanayanī apekṣhāe te samasta vikalpothī rahit hovāne kāraṇe ukta hey –
upādeyavibhāganī bhāvanāthī paṇ rahit chhe. 43.
(आर्या )
प्रतिपद्यमानमपि च श्रुताद्विशुद्धं परात्मनस्तत्त्वम् ।
उररीकरोतु चेतस्तदपि न तच्चेतसो गम्यम् ।।४४।।
anuvād : jo ke man āgamanī sahāyathī vishuddha paramātmānun svarūp jāṇīne
ja teno svīkār kare chhe chhatān paṇ te ātmatattva vāstavamān te manano viṣhay nathī.
visheṣhārtha : abhiprāy e chhe ke ātmatattvanun parignān āgam dvārā thāy chhe ane te
āgamanā vichāramān man kāraṇ chhe kāraṇ ke man vinā koī prakārano ya vichār sambhavit nathī.
ā rīte te ātmatattvano svīkār karavāmān jo ke man kāraṇ thāy chhe, chhatān paṇ nishchayanayanī
apekṣhāe te ātmatattva kevaḷ svānubhav dvārā ja gamya chhe, nahi ke anya man ādi dvārā. 44.
(आर्या )
अहमेकाक्यद्वैतं द्वैतमहं कर्मकलित इति बुद्धेः ।
आद्यमनपायि मुक्तेरितरविकल्पं भवस्य परम् ।।४५।।
anuvād : ‘‘hun ekalo chhun.’’ ā prakāranī buddhithī advait tathā ‘‘hun karma
sanyukta chhun’’ ā prakāranī buddhithī dvait thāy chhe. ā bannemānthī pratham vikalpa
(advait) avinashvar muktinun kāraṇ ane dvitīy (dvait) vikalpa kevaḷ sansāranun
kāraṇ chhe. 45.
(आर्या )
बद्धो मुक्तो ऽहमथ द्वैते सति जायते ननु द्वैतम् ।
मोक्षायेत्सुभयमनोविकल्परहितो भवति मुक्त : ।।४६।।
anuvād : hun baddha chhun athavā mukta chhun, ā prakāranī dvaitabuddhi thatān nishchayathī

Page 263 of 378
PDF/HTML Page 289 of 404
single page version

background image
dvait thāy chhe. tethī je yogī mokṣhanā nimitte ā banne vikalpothī rahit thaī gayā
chhe te mukta thaī jāy chhe. 46.
(आर्या )
गतभाविभवद्भावाभावप्रतिभावभावितं चित्तम् ।
अभ्यासाच्चिद्रूपं परमानन्दान्वितं कुरुते ।।४७।।
anuvād : bhūt, bhaviṣhya ane vartamān padārthonā abhāvanī bhāvanāthī
paripūrṇa chitta abhyāsanā baḷathī chaitanyasvarūpane utkr̥uṣhṭa ānandathī sahit karī de chhe.
visheṣhārtha : nishchayathī hun shuddha chaitanyasvarūp chhun, tenā sivāy bījo koī paṇ
padārtha māro na to thayo hato, na vartamānamān chhe ane na bhaviṣhayamān thavāno; ā prakāre
jyāre ā man advaitanī bhāvanāthī draḍhatā pāmī jāy chhe tyāre jīvane paramānandasvarūp pad prāpta
thāy chhe. 47.
(आर्या )
बद्धं पश्यन् बद्धो मुक्तं मुक्तो भवेत्सदात्मानम् ।
याति यदीयेन पथा तदेव पुरमश्नुते पान्थः ।।४८।।
anuvād : je jīv ātmāne nirantar karmathī bandhāyelo dekhe chhe te karmathī
bandhāyelo ja rahe chhe parantu je tene mukta dekhe chhe te mukta thaī jāy chhe. barābar
chhe – musāphar je nagaranā mārge chāle chhe te ja nagaramān te pahoñche chhe. 48.
(आर्या )
मा गा बहिरन्तर्वा साम्यसुधापानवर्धितानन्द ।
आस्स्व यथैव तथैव च विकारपरिवर्जितः सततम् ।।४९।।
anuvād : he samatārūpī amr̥utanā pānathī vr̥uddhigat ānandane prāpta ātman!
tun bāhya tattva athavā antastattvamān na jā. tun je rīte nirantar vikār rahit thavāy
te ja prakāre sthit thaī jā. 49.
(आर्या )
तज्जयति यत्र लब्धे श्रुतभुवि मत्यापगातिधावन्ती ।
विनिवृत्ता दूरादपि झगिति स्वस्थानमाश्रयति ।।५०।।

Page 264 of 378
PDF/HTML Page 290 of 404
single page version

background image
anuvād : je chaitanyasvarūp prāpta thatān āgamarūp pr̥ithvī upar vegathī doḍatī
buddhirūpī nadī dūrathī pāchhī vaḷīne tarat ja potānā sthānano āshray le chhe te
chaitanyasvarūp jayavant rahe.
visheṣhārtha : abhiprāy e chhe ke jyān sudhī chaitanyasvarūpanī upalabdhi nathī thatī tyān
sudhī ja buddhi āgamanā abhyāsamān pravr̥utta thāy chhe, parantu jevo ukta chaitanyasvarūpano anubhav
prāpta thāy chhe ke tarat ja te buddhi āgam taraphathī vimukh thaīne te chaitanyasvarūpamān ja līn thaī
jāy chhe. enāthī ja jīvane shāshvat sukhanī prāpti thāy chhe. 50.
(आर्या )
तन्नमत गृहिताखिलकालत्रयगतजगत्त्रयव्याप्ति ।
यत्रास्तमेति सहसा सकलोऽपि हि वाक्परिस्पन्दः ।।५१।।
anuvād : je ātmajyotimān traṇe kāḷ ane traṇe lokanā badhā ja padārtho
pratibhāsit thāy chhe tathā je pragaṭ thavāthī badhī ja vachan pravr̥utti sahasā naṣhṭa thaī
jāy chhe te ātmajyotine namaskār karo. 51.
(आर्या )
तन्नमत विनष्टाखिलविकल्पजालद्रुमाणि परिकलिते ।
यत्र वहन्ति विदग्धा दग्धवनानीव हृदयानि ।।५२।।
anuvād : je ātmatejane jāṇī letān chatur jano baḷelā van samān vināsh
pāmelā samasta vikalpasamūharūp vr̥ukṣho yukta hr̥udayo dhāraṇ kare chhe te ātmatejane
namaskār karo.
visheṣhārtha : jem vanamān agni lāgatān sarva vr̥ukṣho baḷīne nāsh pāmī jāy chhe tevī
ja rīte vivekī manuṣhyanā hr̥udayamān ātmatej pragaṭ thaī jatān samasta vikalpasamūh naṣhṭa thaī jāy
chhe. āvā ātmatejane namaskār karavā joīe. 52.
(आर्या )
बद्धो वा मुक्तो वा चिद्रूपो नयविचारविधिरेषः ।
सर्वनयपक्षरहितो भवति हि साक्षात्समयसारः ।।५३।।
anuvād : chaitanya svarūp baddha chhe athavā mukta chhe, e to nayone āshrit

Page 265 of 378
PDF/HTML Page 291 of 404
single page version

background image
vichāranun vidhān chhe. vāstavamān samayasār (ātmasvarūp) sākṣhāt ā badhā nayapakṣhothī
rahit chhe. 53.
(आर्या )
नयनिक्षेपप्रमितिप्रभृतिविकल्पोज्झित परं शान्तम् ।
शुद्धात्मानुभूतिगोचरमहमेकं धाम चिद्रूपम् ।।५४।।
anuvād : je chaitanya svarūp tej nay, nikṣhep ane pramāṇ ādi vikalpo
rahit, utkr̥uṣhṭa, shānta, ek ane shuddha anubhavano viṣhay chhe te ja hun chhun. 54.
(आर्या )
ज्ञाते ज्ञातमशेषं द्रष्टे द्रष्टं च शुद्धचिद्रूपे ।
निःशेषबोध्यविषयौ द्रग्बोधौ यन्न तद्भिन्नौ ।।५५।।
anuvād : shuddha chaitanya svarūpanun gnān thaī jatān badhun ja jaṇāī jāy chhe
tathā tene joī letān badhun ja dekhavāmān āvī jāy chhe. kāraṇ e ke samasta gney
padārthono viṣhay karanār darshan ane gnān ukta chaitanyasvarūpathī bhinna nathī. 55.
(आर्या )
भावे मनोहरेऽपि च काचिन्नियता च जायते प्रीतिः ।
अपि सर्वाः परमात्मनि द्रष्टे तु स्वयं समाप्यन्ते ।।५६।।
anuvād : manohar padārthanā viṣhayamān paṇ kāīk niyamit (maryādit) ja
prīti utpanna thāy chhe. parantu paramātmānā darshan thatān sarva prakāranī prīti svayamev
naṣhṭa thaī jāy chhe. 56.
(आर्या )
सन्नप्यसन्निव विदां जनसामान्यो ऽपि कर्मणो योगः ।
तरणपटूनामृद्धः पथिकानामिव सरित्पूरः ।।५७।।
anuvād : jem taravāmān kushaḷ musāpharo māṭe vr̥uddhigat thayelo nadīno pravāh
hovā chhatān paṇ na hovā barābar chhe — tene teo kāī paṇ bādhak mānatā nathī –
tevī ja rīte vidvānone janasādhāraṇamān raheto karmano sambandh vidyamān hovā chhatān paṇ
avidyamān jevo lāge chhe. 57.

Page 266 of 378
PDF/HTML Page 292 of 404
single page version

background image
(आर्या )
मृगयमाणेन सुचिरं रोहणभुवि रत्नमीप्सितं प्राप्य ।
हेयाहेयश्रुतिरपि विलोक्यते लब्धतत्त्वेन ।।५८।।
anuvād : jem lāmbā kāḷathī rohaṇ parvatanī bhūmimān ichchhit ratna gotanār
manuṣhya tene meḷavīne hey ane upādeyanī shrutinun paṇ avalokan kare chhe – ā grahaṇ
karavā yogya chhe ke tyāgavā yogya, e prakārano vichār kare chhe – tevī ja rīte tattvagna
puruṣh ātmārūp rohaṇabhūmimān chirakāḷathī ichchhit ātmatattvarūp ratnane gotato thako
tene prāpta karīne hey – upādey shrutinun paṇ avalokan kare chhe. 58.
(आर्या )
कर्मकलितो ऽपि मुक्त : सश्रीको दुर्गतो ऽप्यहमतीव ।
तपसा दुःख्यपि च सुखी श्रीगुरुपादप्रसादेन ।।५९।।
anuvād : hun karmathī sanyukta hovā chhatān paṇ shrīgurudevanā charaṇonā prasādathī
mukta jevo ja chhun, atyant daridra hovā chhatān paṇ dhanavān chhun, tathā tapathī duḥkhī
hovā chhatān paṇ sukhī chhun.
visheṣhārtha : tattvagna jīv vichār kare chhe ke jo ke hun paryāyanī apekṣhāe karmathī
bandhāyelo chhun, daridrī chhun ane tapathī duḥkhī paṇ chhun to paṇ gurue je mane shuddha ātmasvarūpano
bodh karāvyo chhe tethī hun e jāṇī gayo chhun ke vāstavamān na hun karmathī bandhāyo chhun, na daridrī
chhun ane na tapathī duḥkhī paṇ chhun. kāraṇ e chhe ke nishchayathī hun karmabandh rahit, anant chatuṣhṭayarūp
lakṣhmīsahit ane paramānandathī paripūrṇa chhun. ā parapadārtha shuddha ātmasvarūp upar kāī paṇ prabhāv
pāḍī shakatā nathī. 59.
(आर्या )
बोधादस्ति न किंचित्कार्यं यद्द्रश्यते मलात्तन्मे ।
आकृष्टयन्त्रसूत्राद्दारुनरः स्फु रति नटकानाम् ।।६०।।
anuvād : māre gnān sivāy bījun kāī paṇ kārya nathī. bījun jo
kāī paṇ dekhāy chhe te karmamaḷathī dekhāy chhe. jem – naṭono kāṣhṭamay puruṣh
(kaṭhaputaḷī) yantranī dorī kheñchavāthī nāche chhe.

Page 267 of 378
PDF/HTML Page 293 of 404
single page version

background image
visheṣhārtha : jem naṭ dvārā kaṭhaputalīnā yantranī dorī kheñchavāmān āvatān te kaṭhaputaḷī
nāchyā kare chhe tevī ja rīte prāṇī karmarūp dorīthī prerit thaīne chār gatisvarūp sansāramān paribhramaṇ
karyā kare chhe, nishchayathī jovāmān āve to jīv karmabandh rahit shuddha gnātā draṣhṭā chhe, tene koī paṇ
bāhya par padārtha sāthe prayojan nathī. 60.
(आर्या )
निश्चयपञ्चाशत् पद्मनन्दिनं सूरिमाश्रिभिः कैश्चित् ।
शब्दैः स्वशक्ति सूचितवस्तुगुणैर्विरचितेयमिति ।।६१।।
anuvād : padmanandī munino āshray laīne potānī shaktithī (vāchak
shaktithī) vastunā guṇone sūchit karanār keṭalāk shabdo dvārā ā ‘nishchay pañchāshat’
prakaraṇ rachavāmān āvyun chhe. 61.
(उपेन्द्रवज्रा)
तृणं नृपश्रीः किमु वच्मि तस्यां न कार्यमाखण्डलसंपदोऽपि ।
अशेषवाञ्छाविलयैकरूपं तत्त्वं परं चेतसि चेन्ममास्ते ।।६२।।
anuvād : jo mārā manamān samasta ichchhāonā abhāvarūp anupam
svarūpavāḷun utkr̥uṣhṭa ātmatattva sthit hoy to pachhī rājyalakṣhmī tr̥uṇ samān tuchchha
chhe. tenā viṣhayamān to shun kahun? parantu mane to tyāre indranī sampattinun ya kāī prayojan
nathī. 62.
ā rīte nishchayapañchāshat adhikār samāpta thayo. 11.

Page 268 of 378
PDF/HTML Page 294 of 404
single page version

background image
12. brahmacharyarakṣhāvarti
[१२. ब्रह्मचर्यरक्षावर्तिः ]
(शार्दूलविक्रीडित)
भ्रूक्षेपेण जयन्ति ये रिपुकुलं लोकाधिपाः केचन
द्राक् तेषामपि येन वक्षसि द्रढं रोपः समारोपितः ।
सोऽपि प्रोद्गतविक्रमः स्मरभटः शान्तात्मभिर्लीलया
यैः शस्त्रग्रहवर्जितैरपि जितस्तेभ्यो यतिभ्यो नमः ।।१।।
anuvād : je keṭalāy rājā bhr̥ukuṭinī vakratāthī ja shatruone jītī le chhe
temanā paṇ vakṣhasthaḷamān jeṇe draḍhatāthī bāṇano āghāt karyo chhe evā te parākramī
kāmadevarūp subhaṭane je shānta munioe shastra vinā ja sahelāīthī jītī līdho chhe
te munione namaskār ho. 1.
(शार्दूलविक्रीडित)
आत्मा ब्रह्म विविक्त बोधनिलयो यत्तत्र चर्यं परं
स्वाङ्गासंगविवर्जितैकमनसस्तद्ब्रह्मचर्यं मुनेः ।
एवं सत्यबलाः स्वमातृभगिनीपुत्रीसमाः प्रेक्षते
ाृद्धाद्या विजितेन्द्रियो यदि तदा स ब्रह्मचारी भवेत् ।।२।।
anuvād : brahma shabdano artha nirmaḷ gnānasvarūp ātmā chhe, te ātmāmān
līn thavānun nām brahmacharya chhe. je muninun man potānā sharīr sambandhe paṇ mamatva
rahit thaī gayun chhe tene ja te brahmacharya hoy chhe. ām thatān jo indriyavijayī thaīne
vr̥uddhā vagere (yuvatī, bāḷā) strīone kramashaḥ potānī mātā, bahen ane putrī samān
samaje chhe to te brahmachārī thāy chhe.

Page 269 of 378
PDF/HTML Page 295 of 404
single page version

background image
visheṣhārtha : vyavahār ane nishchayanī apekṣhāe brahmacharyanā be bhed karī shakāy chhe. āmān
maithun kriyānā tyāgane vyavahār brahmacharya kahevāmān āve chhe. te paṇ aṇuvrat ane mahāvratanā bhedathī
be prakāranun chhe. potānī patnīne chhoḍīne bākīnī badhī strīone yathāyogya mātā, bahen ane putrī
samān mānīne temanā pratye rāgapūrvak vyavahār na karavo; tene brahmacharyāṇuvrat athavā svadārasantoṣh
paṇ kahevāmān āve chhe. tathā anya strīonī jem potānī patnīnā viṣhayamān paṇ anurāgabuddhi
na rākhavī, e brahmacharya mahāvrat kahevāy chhe je munine hoy chhe. potānā vishuddha ātmasvarūpamān
ja ramaṇ karavānun nām nishchay brahmacharya chhe . ā te mahāmunione hoy chhe je anya bāhya padārthonā
viṣhayamān to shun, parantu potānā sharīranā viṣhayamān paṇ niḥspr̥uh thaī gayā chhe. ā jātanā brahmacharyanun
ja svarūp prastut shlokamān nirdiṣhṭa karavāmān āvyun chhe. 2.
(शार्दूलविक्रीडित)
स्वप्ने स्यादतिचारिता यदि तदा तत्रापि शास्त्रोदितं
प्रायश्चित्तविधिं करोति रजनीभागानुगत्या मुनिः ।
रागोद्रेकतया दुराशयतया सा गौरवात् कर्मणः
तस्य स्याद्यदि जाग्रतोऽपि हि पुनस्तस्यां महच्छोधनम् ।।३।।
anuvād : jo svapnamān paṇ kadāch brahmacharyanā viṣhayamān atichār (doṣh)
utpanna thāy chhe to muni tenā viṣhayamān paṇ rātrivibhāg anusār vidhipūrvak
prāyashchitta kare chhe. ane jo karmodayavash rāganī prabaḷatāthī athavā duṣhṭa abhiprāyathī
jāgr̥ut avasthāmān tevo atichār thāy to temane mahān prāyashchitta karavun paḍe chhe. 3.
(शार्दूलविक्रीडित)
नित्यं खादति हस्तिसूकरपलं सिंहो बली तद्रति-
र्वर्षणैकदिने शिलाकणचरे पारावते सा सदा ।
न ब्रह्मव्रतमेति नाशमथवा स्यान्नैव भुक्तेर्गुणा-
त्तद्रक्षां द्रढ एक एव कुरुते साधोर्मनः संयमः ।।४।।
anuvād : je baḷavān sinh nirantar hāthī ane suvvaranun māns khāy chhe
tene anurāg (sambhog) varṣhamān kevaḷ ek divasane māṭe hoy chhe. enāthī ulṭun je
kabūtar kāṅkarā khāy chhe tene te anurāg nirantar rahyā kare chhe. athavā bhojananā
guṇathī – gariṣhṭa bhojan athavā lūkhūn sūkun bhojan karavā athavā upavās karavāthī –

Page 270 of 378
PDF/HTML Page 296 of 404
single page version

background image
te brahmacharyano na to nāsh thāy chhe ane na rakṣhā ya thāy chhe. tenī rakṣhā to draḍhatāthī
nigrah prāpta karāvavāmān āvel ek sādhunun man ja kare chhe. 4.
(शार्दूलविक्रीडित)
चेतः संयमनं यथावदवनं मूलव्रतानां मतं
शेषाणां च यथाबलं प्रभवतां बाह्यं मुनेर्ज्ञानिनः ।
तज्जन्यं पुनरान्तरं समरसीभावेन चिच्चेतसो
नित्यानन्दविधायि कार्यजनकं सर्वत्र हेतुद्वयम् ।।५।।
anuvād : mūḷaguṇonun tathā shakti anusār utpanna thatān sheṣh (uttar)
guṇonun vidhipūrvak rakṣhaṇ karavun, e gnānī munino bāhya manosanyam kahevāy chhe.
ānāthī pharī te antaraṅg sanyam utpanna thāy chhe je chaitanya ane chittanā ekarūp
thaī javāthī shāshvat sukh utpanna kare chhe. barābar chhe – sarva bāhya ane abhyantar
ā banney kāraṇ kāryanā janak thāy chhe. 5.
(शार्दूलविक्रीडित)
चेतोभ्रान्तिकरी नरस्य मदिरापीतिर्यथा स्त्री तथा
तत्संगेन कुतो मुनेर्व्रतविधिः स्तोकोऽपि संभाव्यते ।
तस्मात्संसृतिपातभीतमतिभिः प्राप्तैस्तपोभूमिकां
कर्तव्यो व्रतिभिः समस्तयुवतित्यागे प्रयत्नो महान् ।।६।।
anuvād : jem madyapān manuṣhyanun chitta bhrāntiyukta karī mūke chhe tevī
ja rīte strī paṇ tenā chittane bhrāntiyukta karī mūke chhe. to pachhī bhalā tenā
saṅgathī munine thoḍāy vratācharaṇanī sambhāvanā kyāthī hoī shake? na hoī shake.
tethī jemanī buddhi sansār paribhramaṇathī bhay pāmī chhe tathā je tapanun anuṣhṭhān
kare chhe te sanyamī manuṣhyoe samasta strīonā tyāgano prayatna karavo joīe. 6.
(शार्दूलविक्रीडित)
मुद्वर्क्तोरि द्रढार्गला भवतरोः सेके ऽङ्गना सारिणी
मोहव्याधविनिर्मिता नरमृगस्याबन्धने वागुरा ।

Page 271 of 378
PDF/HTML Page 297 of 404
single page version

background image
यत्संगेन सतामपि प्रसरति प्राणातिपातादि तत्
तद्वार्तापि यतेर्यतित्वहतये कुर्यान्न किं सा पुनः ।।७।।
anuvād : je strī mokṣharūpī mahelanā dvāranī majabūt bhogaḷ (banne
bāraṇāne rokanār khās lākaḍun āgaḷiyā) samān chhe, je sansārarūp vr̥ukṣhane
sīñchavā māṭe sāriṇī (nānī nadī ke jhārī) samān chhe, je puruṣharūp haraṇane
bāndhavā māṭe jāḷ samān chhe tathā jenā saṅgathī sajjanone paṇ prāṇaghātādi
(hinsādi) doṣh vadhe chhe; te strīnun nām levun paṇ jo munivratanā nāshanun kāraṇ
thatun hoy to bhalā te svayam shun na karī shake? arthāt te badhā vrat – niyamādino
nāsh kare chhe. 7.
(शार्दूलविक्रीडित)
तावत्पूज्यपदस्थितिः परिलसत्तावद्यशो जृम्भते
तावच्छुभ्रतरा गुणाः शुचिमनस्तावत्तपो निर्मलम् ।
तावद्धर्मकथापि राजति यतेस्तावत्स द्रश्यो भवेद्
यावन्न स्मरकारि हारि युवते रागान्मुखं वीक्षते ।।८।।
anuvād : jyān sudhī kāmanun uddīpan karanār yuvān strīnun manohar mukh
anurāg pūrṇa draṣhṭithī dekhatā nathī tyānsudhī ja muninī pūjya padamān sthiti rahī shake
chhe. tyān sudhī ja temanī manohar kīrtino vistār thāy chhe. tyānsudhī ja tenā nirmaḷ
guṇ vidyamān rahe chhe. tyānsudhī ja tenun man pavitra rahe chhe, tyānsudhī ja nirmaḷ tap
rahe chhe, tyānsudhī ja dharmakathā sushobhit rahe chhe ane tyānsudhī ja te darshanane yogya
rahe chhe. 8.
(शार्दूलविक्रीडित)
तेजोहानिमपूततां व्रतहतिं पापं प्रपातं पथो
मुक्ते रागितयाङ्गनास्मृतिरपि क्लेशं करोति ध्रुवम् ।
तत्सांनिध्यविलोकनप्रतिवचःस्पर्शादयः कुर्वते
किं नानर्थपरंपरामिति यतेस्त्याज्याबला दूरतः ।।९।।

Page 272 of 378
PDF/HTML Page 298 of 404
single page version

background image
anuvād : rāgabuddhithī karavāmān āvelun strīnun smaraṇ paṇ jo nishchayathī
muninā tejanī hāni, apavitratā, vratano vināsh, pāp, mokṣhamārgathī patan ane klesh
kare chhe. to bhalā tenī samīpatā, darshan, vārtālāp ane sparsha ādi shun anarthonī
navī paramparā nathī karatān? arthāt avashya kare chhe. tethī sādhue evī strīno dūrathī
ja tyāg karavo joīe. 9.
(शार्दूलविक्रीडित)
वेश्या स्याद्धनतस्तदस्ति न यतेश्चेदस्ति सो स्यात् कुतो
नात्मीया युवतिर्यतित्वमभवत्तत्त्यागतो यत्पुरा ।
पुंसोऽन्यस्य च योषितो यदि रतिश्छिन्नो नृपात्तत्पतेः
स्यादापज्जननद्वयक्षयकरी त्याज्यैव योषा यतेः ।।१०।।
anuvād : veshyā dhanathī prāpta thāy chhe ane dhan muni pāse hotun nathī.
kadāch jo te dhan paṇ tenī pāse hoy to ya te kyāthī prāpta thāy? arthāt tenī
prāpti durlabh chhe. e sivāy jo potānī ja strī muni pāse hoy to e paṇ sambhavit
nathī; kāraṇ ke pūrve teno tyāg karīne to munidharmano svīkār karyo chhe. jo koī
bījā puruṣhanī strī sāthe anurāg karavāmān āve to rājā dvārā tathā te strīnā pati
dvārā indriy chhedan ādi kaṣhṭane prāpta thāy chhe tethī sādhue banne lokano nāsh
karanārī strīno tyāg ja karavo joīe. 10.
(शार्दूलविक्रीडित)
दारा एव गृहं न चेष्टकचित तत्तैर्गृहस्थो भवेत्
तत्त्यागे यतिरादधाति नियतं स ब्रह्मचर्यं परम् ।
वैकल्यं किल तत्र चेत्तदपरं सर्वं विनष्टं व्रतं
पुंसस्तेन विना तदा तदुभयभ्रष्टत्वमापद्यते ।।११।।
anuvād : strī ja ghar chhe, iṇṭothī nirmit ghar vāstavamān ghar nathī. te strīrūp
gharanā sambandhathī ja shrāvak gr̥uhastha thāy chhe ane teno tyāg karīne sādhu niyamit
utkr̥uṣhṭa brahmacharya dhāraṇ kare chhe. jo te brahmacharyanā viṣhayamān vikaḷatā (doṣh) hoy to
pachhī anya sarva vrat naṣhṭa thaī jāy chhe. ā rīte te brahmacharya vinā puruṣh banney

Page 273 of 378
PDF/HTML Page 299 of 404
single page version

background image
lokamānthī bhraṣhṭa thāy chhe arthāt teno ā lok ane paralok banney bagaḍe chhe. 11.
(शार्दूलविक्रीडित)
संपद्येत दिनद्वयं यदि सुखं नो भोजनादेस्तदा
स्त्रीणामप्यतिरूपगर्वितधियामङ्गं शवाङ्गायते ।
लावण्याद्यपि तत्र चञ्चलमिति श्लिष्टं च तत्तद्गतां
द्रष्ट्वा कुङ्कुमकाजलादिरचनां मा गच्छ मोहं मुने ।।१२।।
anuvād : jo be divas ja bhojan ādinun sukh prāpta na thāy to potānā
saundaryanun atyant abhimān karanārī te strīonun sharīr mr̥ut sharīr samān thaī jāy
chhe. strīnā sharīramān sambaddha lāvaṇya ādi paṇ vinashvar chhe tethī he mune! tenā sharīr
upar lagāḍel kumakum ane kājaḷ ādinī rachanā joīne tun moh na pām. 12.
(शार्दूलविक्रीडित)
रम्भास्तम्भमृणालहेमशशभृन्नीलोत्पलाद्यैः पुरा
यस्य स्त्रीवपुषः पुरः परिगतैः प्राप्ता प्रतिष्ठा न हि ।
तत्पर्यन्तदशां गतं विधिवशात्क्षिप्तं क्षतं पक्षिभि-
र्भीतैश्छादितनासिकैः पितृवने द्रष्टं लघु त्यज्यते ।।१३।।
anuvād : pūrve je strī-sharīranī āgaḷ keḷanun thaḍ, kamaḷanāḷ, suvarṇa, chandramā
ane nīlakamaḷ ādi pratiṣhṭhā pāmī shakyā nathī te sharīr jyāre daivavashe maraṇ
avasthāne prāpta thatān smashānamān pheṅkī devāmān āve chhe ane pakṣhī tene āmatem
khotarīne chhinna bhinna karī nākhe chhe tyāre āvī avasthāmān tene joīne bhay pāmelā
loko nāk bandh karīne tarat ja chhoḍī de chhe – tyāre tenā upar anurāg karavo to
dūr rahyo paṇ te avasthāmān teo tene joī paṇ shakatā nathī. 13.
(शार्दूलविक्रीडित)
अङ्गं यद्यपि योषितां प्रविलसत्तारुण्यलावण्यवद्
भूषावत्तदपि प्रमोदजनकं मूढात्मनां नो सताम् ।
उच्छूनैर्बहुभिः शवैरतितरां कीर्णं श्मशानस्थलं
लब्ध्वा तुष्यति कृष्णकाकनिकरो नो राजहंसव्रजः ।।१४।।

Page 274 of 378
PDF/HTML Page 300 of 404
single page version

background image
anuvād : jo ke shobhāyamān yauvan ane saundaryathī paripūrṇa strīonā
sharīr ābhūṣhaṇothī vibhūṣhit chhe to paṇ te mūrkhajanone ja ānand utpanna kare chhe,
nahi ke sajajan manuṣhyone. barābar chhe – ghaṇā saḍī – gaḷī gayelā mr̥ut sharīrothī atyant
vyāpta smashānabhūmimān āvīne kāḷā kāgaḍāono samūh ja santuṣhṭa thāy chhe, nahi
ke rājahansono samūh. 14.
(शार्दूलविक्रीडित)
यूकाधाम कचाः कपालमजिनाच्छन्नं मुखं योषितां
तच्छिद्रे नयने कुचौ पलभरौ बाहू तते कीकसे ।
तुन्दं मूत्रमलादिसद्म जघनं प्रस्यन्दिवर्चोगृहं
पादस्थूणमिदं किमत्र महतां रागाय संभाव्यते ।।१५।।
anuvād : strīonā vāḷ juonun ghar chhe, mastak ane mukh chāmaḍāthī
ḍhaṅkāyelun chhe, banne āṅkh te mukhanā chhidra chhe, banne stan mānsathī paripūrṇa chhe, banne
bhūjāo lāmbā hāḍakān chhe, peṭ maḷ – mūtrādinun sthān chhe. yoni vahetā maḷanun ghar
chhe ane pag thāmbhalā samān chhe. āvī avasthāmān ā strīnun sharīr ahīn shun mahān
puruṣhone anurāganun kāraṇ hoī shake? arthāt temane māṭe te anurāganun kāraṇ paṇ
hotun nathī. 15.
(शार्दूलविक्रीडित)
कार्याकार्यविचारशून्यमनसो लोकस्य किं ब्रूमहे
यो रागान्धतयादरेण वनितावक्त्रस्य लालां पिबेत् ।
श्लाघ्यास्ते कवयः शशाङ्कवदिति प्रव्यक्त वाग्डम्बरै-
श्चर्मानद्धकपालमेतदपि यैरग्रे सतां वर्ण्यते ।।१६।।
anuvād : jenun man kartavya ane akartavyanā vichār rahit chhe ane tethī
je rāgamān andh banīne utsukatāthī strīnā mukhanī lāḷ pīe chhe, te manuṣhyanā
viṣhayamān ame shun kahīe? parantu je kavio potānā spaṣhṭa vachanonā vistārathī
sajjano āgaḷ chāmaḍāthī āchchhādit ā kapāḷayukta mukhane chandramā samān sundar
batāve chhe teo paṇ prashansanīy gaṇāy chhe – je vāstavamān nindāne pātra chhe. 16.