Padmanandi Panchvinshati-Gujarati (English transliteration). Shlok: 140 (1. Dharmopadeshamrut).

< Previous Page   Next Page >


Page 72 of 378
PDF/HTML Page 98 of 404

 

background image
72[ padmanandi-panchavinshati
shakra tathA puronA (nagaronA) vidAraN karavAthI purandar kahevAy chhe. A nayanI draShTimAn paryAy
shabdono prayog agrAhya chhe kemake ek arthano bodhak ek ja shabda hoy chhe.
samAnArthak anya
shabda teno bodh karAvI shakato nathI. padArtha je kShaNe je kriyAmAn pariNat hoy tene je te ja kShaNe
te ja svarUpe grahe chhe tene evambhUtanay kahe chhe. A nayanI apekShAe indra jyAre shAsanakriyAmAn
pariNat hoy tyAre ja te indra shabdanun vAchya thAy, nahi ke anya samayamAn paN. pramAN samyaggnAnane
kahevAmAn Ave chhe. te pratyakSha ane parokShanA bhedathI be prakAranun chhe. je gnAn indriy, man, prakAsh
ane upadeshAdi bAhya nimittanI apekShAe utpanna thAy chhe te parokSha kahevAy chhe. tenA be bhed
chhe
matignAn ane shrutagnAn. je gnAn indriyo ane mananI sahAyatAthI utpanna thAy chhe tene
matignAn kahe chhe. te matignAnathI jANelI vastunA viShayamAn je visheSh vichAr utpanna thAy chhe te
shrutagnAn kahevAy chhe. pratyakSha pramAN traN prakAranun chhe.
avadhignAn, manaparyayagnAn ane kevaLagnAn.
emAn je indriy AdinI apekShA na karatAn dravya, kShetra, kAL ane bhAvanI maryAdApUrvak rUpI (pudgal
ane tenAthI sambaddha sansArI prANI) padArthanun grahaN kare chhe tene avadhignAn kahe chhe. je jIvonA
manogat padArthane jANe chhe te manaparyayagnAn kahevAy chhe. samasta vishvane yugapad grahaN karanAr
gnAn kevaLagnAn kahevAy chhe. A traNey gnAn atIndriy chhe. nikShep shabdano artha mUkavun thAy chhe.
pratyek shabdano prayog anek arthomAn thayA kare chhe. temAnthI kyA vakhate kyo artha iShTa chhe, e
batAvavun te nikShep vidhinun kArya chhe. te nikShep nAm, sthApanA, dravya ane bhAvanA bhedathI chAr prakAranA
chhe. vastumAn vivakShit guN ane kriyA Adi na hovA chhatAn paN kevaL lokavyavahAr mATe tenun nAm
rAkhavAne nAmanikShep kahevAy chhe.
- jem koI vyaktinun nAm lokavyavahAr mATe devadatta (dev dvArA
na apAvA chhatAn) rAkhavun. kAShTakarma, pustakarma, chitrakarma ane pAsAonA nikShep AdimAn ‘te A
chhe’ e prakAranI je kalpanA karavAmAn Ave chhe tene sthApanA nikShep kahe chhe. te be prakArano chhe
sadbhAv sthApanA nikShep ane asadbhAv sthApanA nikShep. sthApyamAn vastunA AkAravALI koI
anya vastumAn je tenI sthApanA karavAmAn Ave chhe tene sadbhAv sthApanA nikShep kahevAmAn Ave
chhe
jem RUShabh jinendranA AkArabhUt pAShANamAn RUShabh jinendranI sthApanA karavI. je vastu
sthApyamAn padArthanA AkAranI nathI chhatAn paN temAn te vastunI kalpanA karavI tene asadbhAv
sthApanA nikShep kahevAy chhe,
jem shataranjanI goTImAn hAthI, ghoDA AdinI kalpanA karavI. bhaviShyamAn
thanArI paryAyanI mukhyatAthI vastunun kathan karavun te dravya nikShep kahevAy chhe. vartamAn paryAyathI lakShit
vastunA kathanane bhAvanikShep kahevAmAn Ave chhe. A rIte A nikSheponA vidhAnathI aprakRutanun nirAkaraN
ane prakRutanun grahaN thAy chhe. 139.
(मालिनी)
भवरिपुरिह तावद्दुःखदो यावदात्मन्
तव विनिहितधामा कर्मसंश्लेषदोषः