adhikār – 1ḥ dharmopadeshāmr̥ut ]57
(वसंततिलका)
कालादपि प्रसृतमोहमहान्धकारे
मार्गं न पश्यति जनो जगति प्रशस्तम् ।
क्षुद्राः क्षिपन्ति द्रशि दुःश्रुतिधूलिमस्य
न स्यात्कथं गतिरनिश्चितदुःपथेषु ।।११३।।
anuvād : kāḷanā prabhāvathī jyān moharūp mahān andhakār phelāyelo chhe evā
ā lokamān manuṣhya uttam mārga joī shakato nathī. te sivāy nīch mithyādraṣhṭi jīvo
tenī āṅkhamān mithyā upadesharūp dhūḷ paṇ pheṅke chhe. to pachhī evī hālatamān tenun gaman
anishchit khoṭā mārge kem na thāy? arthāt avashya thāy. 113.
(शार्दूलविक्रीडित)
विण्मूत्रक्रिमिसंकुले कृतघृणैरन्रादिभिः पूरिते
शुक्रासृग्वरयोषितामपि तनुर्मातुः कुगर्भे ऽजनि ।
सापि क्लिष्टरसादिधातुकलिता पूर्णा मलाद्यैरहो
चित्रं चन्द्रमुखीति जातमतिभिर्विद्वद्भिरावर्ण्यते ।।११४।।
anuvād : je mātānī kutsit kukṣhi viṣhṭā, mūtra ane tuchchha jantuothī vyāpta
tathā ghr̥uṇājanak āntaraḍā ādithī paripūrṇa chhe evī te kūkhamān uttam strīonun paṇ
vīrya ane rajathī nirmit sharīr utpanna thayun chhe. te uttam strī paṇ kleshajanak ras
ādi dhātuothī yukta ane maḷ ādithī paripūrṇa chhe. chhatān paṇ āshcharya chhe ke tene
pratibhāshāḷī vidvān chandramukhī (chandra jevā mukhavāḷī) batāve chhe. 114.
(शिखरणी)
कचा यूकावासा मुखमजिनबद्धास्थिनिचयः
कुचौ मांसोच्छ्रायौ जठरमपि विष्ठादिघटिका ।
मलोत्सर्गे यन्रं जघनमबलायाः क्रमयुगं
तदाधारस्थूणे किमिह किल रागाय महताम् ।।११५।।
anuvād : je strīnā vāḷ jū nā sthānarūp chhe, mukh chāmaḍāthī sambaddha