Padmanandi Panchvinshati-Gujarati (simplified iso15919 transliteration). Shlok: 140 (1. Dharmopadeshamrut).

< Previous Page   Next Page >


Page 72 of 378
PDF/HTML Page 98 of 404

 

background image
72[ padmanandi-pañchavinshatiḥ
shakra tathā puronā (nagaronā) vidāraṇ karavāthī purandar kahevāy chhe. ā nayanī draṣhṭimān paryāy
shabdono prayog agrāhya chhe kemake ek arthano bodhak ek ja shabda hoy chhe.
samānārthak anya
shabda teno bodh karāvī shakato nathī. padārtha je kṣhaṇe je kriyāmān pariṇat hoy tene je te ja kṣhaṇe
te ja svarūpe grahe chhe tene evambhūtanay kahe chhe. ā nayanī apekṣhāe indra jyāre shāsanakriyāmān
pariṇat hoy tyāre ja te indra shabdanun vāchya thāy, nahi ke anya samayamān paṇ. pramāṇ samyaggnānane
kahevāmān āve chhe. te pratyakṣha ane parokṣhanā bhedathī be prakāranun chhe. je gnān indriy, man, prakāsh
ane upadeshādi bāhya nimittanī apekṣhāe utpanna thāy chhe te parokṣha kahevāy chhe. tenā be bhed
chhe
matignān ane shrutagnān. je gnān indriyo ane mananī sahāyatāthī utpanna thāy chhe tene
matignān kahe chhe. te matignānathī jāṇelī vastunā viṣhayamān je visheṣh vichār utpanna thāy chhe te
shrutagnān kahevāy chhe. pratyakṣha pramāṇ traṇ prakāranun chhe.
avadhignān, manaḥparyayagnān ane kevaḷagnān.
emān je indriy ādinī apekṣhā na karatān dravya, kṣhetra, kāḷ ane bhāvanī maryādāpūrvak rūpī (pudgal
ane tenāthī sambaddha sansārī prāṇī) padārthanun grahaṇ kare chhe tene avadhignān kahe chhe. je jīvonā
manogat padārthane jāṇe chhe te manaḥparyayagnān kahevāy chhe. samasta vishvane yugapad grahaṇ karanār
gnān kevaḷagnān kahevāy chhe. ā traṇey gnān atīndriy chhe. nikṣhep shabdano artha mūkavun thāy chhe.
pratyek shabdano prayog anek arthomān thayā kare chhe. temānthī kyā vakhate kyo artha iṣhṭa chhe, e
batāvavun te nikṣhep vidhinun kārya chhe. te nikṣhep nām, sthāpanā, dravya ane bhāvanā bhedathī chār prakāranā
chhe. vastumān vivakṣhit guṇ ane kriyā ādi na hovā chhatān paṇ kevaḷ lokavyavahār māṭe tenun nām
rākhavāne nāmanikṣhep kahevāy chhe.
- jem koī vyaktinun nām lokavyavahār māṭe devadatta (dev dvārā
na apāvā chhatān) rākhavun. kāṣhṭakarma, pustakarma, chitrakarma ane pāsāonā nikṣhep ādimān ‘te ā
chhe’ e prakāranī je kalpanā karavāmān āve chhe tene sthāpanā nikṣhep kahe chhe. te be prakārano chhe
sadbhāv sthāpanā nikṣhep ane asadbhāv sthāpanā nikṣhep. sthāpyamān vastunā ākāravāḷī koī
anya vastumān je tenī sthāpanā karavāmān āve chhe tene sadbhāv sthāpanā nikṣhep kahevāmān āve
chhe
jem r̥̄uṣhabh jinendranā ākārabhūt pāṣhāṇamān r̥̄uṣhabh jinendranī sthāpanā karavī. je vastu
sthāpyamān padārthanā ākāranī nathī chhatān paṇ temān te vastunī kalpanā karavī tene asadbhāv
sthāpanā nikṣhep kahevāy chhe,
jem shatarañjanī goṭīmān hāthī, ghoḍā ādinī kalpanā karavī. bhaviṣhyamān
thanārī paryāyanī mukhyatāthī vastunun kathan karavun te dravya nikṣhep kahevāy chhe. vartamān paryāyathī lakṣhit
vastunā kathanane bhāvanikṣhep kahevāmān āve chhe. ā rīte ā nikṣheponā vidhānathī aprakr̥utanun nirākaraṇ
ane prakr̥utanun grahaṇ thāy chhe. 139.
(मालिनी)
भवरिपुरिह तावद्दुःखदो यावदात्मन्
तव विनिहितधामा कर्मसंश्लेषदोषः