Page 380 of 660
PDF/HTML Page 401 of 681
single page version
mahāsatī sutārāe potānā sevakane kahyun ke ā koī duṣhṭa vidyādhar vidyāthī mārā patinun
rūp banāvīne āve chhe, te pāpathī pūrṇa chhe, māṭe koī eno ādarasatkār karasho nahi. te
pāpī niḥshaṅkapaṇe jaīne sugrīvanā sinhāsan par beṭho ane te ja samaye sugrīv paṇ
āvyo ane potānā māṇasone chintāvāḷā joyā tyāre vichār karyo ke mārā gharamān sheno
viṣhād chhe? loko malin mukhe ṭheraṭher bhegā thaī gayā kadāch, aṅgat merunān chaityālayonī
vandanā māṭe sumeru parvat par gayo hato te pāchho na āvyo hoy athavā rāṇīe koīnā
upar roṣh karyo hoy athavā janma-jarā-maraṇathī bhayabhīt vibhīṣhaṇ vairāgya pāmyo hoy
ane eno viṣhād hoy, ām vichārīne te daravājā pāse āvyo, ratnamayī dvār gīt-
saṅgīt vinānun joyun, lokone sachint joyā. teṇe manamān vichāryun ke ā māṇaso koī
bījā ja thaī gayā chhe. mahelamān strīonī vachche potānā jevun rūp banāvīne beṭhelā duṣhṭa
vidyādharane joyo. teṇe sundar hār paheryā hatā, divya vastro mugaṭanī kāntimān prakāsharūp
jaṇātān hatān. tyāre sugrīv varṣhākāḷano megh gāje tem krodhathī garjyo ane netronī
lālashathī dashe dishāo sandhyā khīle tem lāl thaī gaī. tyāre pelo pāpī kr̥utrim sugrīv
paṇ garjyo ane jem madamasta hāthī madathī vihvaḷ thaīne garje tem kāmathī vihvaḷ thaī
sugrīv sāthe laḍavā māṭe ūṭhayo, banne hoṭh karaḍatā, bhrukuṭi chaḍāvīne yuddha karavā taiyār
thayā. tyāre shrīchandra ādi mantrīoe temane rokyā ane paṭarāṇī sutārā pragaṭapaṇe kahevā
lāgī ke ā koī duṣhṭa vidyādhar mārā patinun rūp laīne āvyo chhe. deh, baḷ ane
vachanonī kāntithī samān banyo chhe. parantu mār patimān mahāpuruṣhonān lakṣhaṇo chhe te
ānāmān nathī; jem ghoḍā ane gadheḍānī samānatā hotī nathī tem mārā pati ane
ānī vachche samānatā nathī. rāṇī sutārānā ā prakāranān vachano sāmbhaḷīne paṇ keṭalāk
mantrīoe jem nirdhananī vāt dhanavān na māne tem tenī vāt mānī nahi. sarakhun rūp
joīne jemanun chitra harāī gayun chhe evā te badhā mantrīoe bhegā thaīne salāh karī ke
paṇḍitoe āṭalānān vachanono vishvās na karavo-bāḷak, ativr̥uddha, strī, dārūḍiyo,
veshyāsakta, emanān vachan pramāṇ na hoy. ane strīoe shīlanī shuddhi rākhavī, shīlanī
shuddhi vinā gotranī shuddhi nathī, strīone shīlanun ja prayojan chhe māṭe rājakuṭumbamān
bannee na javun, bahār ja rahevun. tyāre emano putra aṅg to mātānān vachanathī emanā
pakṣhamān āvyo ane jāmbunand kahe chhe ke ame paṇ emanī sāthe ja rahyā. e emano bījo
putra aṅgat kr̥utrim sugrīvanā pakṣhamān chhe, sāt akṣhauhiṇī senā āmanā taraph chhe ane
sāt pelānī taraph chhe. nagaranī dakṣhiṇ taraph te rahyo chhe ane upar taraph ā rahyo chhe
ane vālīnā putra chandrarashmie evī pratignā karī chhe ke je sutārānā mahelamān āvashe,
tene hun khaḍgathī mārī nākhīsh. have ā sācho sugrīv strīnā virahathī vyākuḷ shok
maṭāḍavā māṭe kharadūṣhaṇ pāse gayo, paṇ kharadūṣhaṇ to lakṣhmaṇanā khaḍgathī haṇāī gayo.
Page 381 of 660
PDF/HTML Page 402 of 681
single page version
mārun rūp laīne koī pāpī mārā gharamān beṭho chhe te mane moṭī bādhārūp chhe, jaīne ene
māro. sugrīvanān vachan sāmbhaḷīne hanumān vaḍavānaḷ samān krodhathī prajvalit thaī,
potānā mantrīo sahit apratighāt nāmanā vimānamān besīne kihakandhāpur āvyo.
hanumānane āvelo sāmbhaḷīne pelo māyāmayī sugrīv hāthī upar chaḍīne laḍavā āvyo.
hanumān bannenun sarakhun rūp joīne āshcharya pāmyo, manamān vichāravā lāgyo ke ā banne
sarakhā rūpavāḷā sugrīv ja chhe, emanāmānthī kone mārun, kāī taphāvat jaṇāto nathī.
jāṇyā vinā sugrīvane ja mārun to mahān anartha thaī jāy. thoḍīvār potānā mantrīo
sāthe vichāraṇā karīne udāsīn thaī hanumān pāchhā potānā nagaramān chālyā gayā.
hanumānanā chālyā javāthī sugrīvane khūb ākuḷatā thaī, manamān vichāravā lāgyā ke
hajāro vidyā ane māyāthī maṇḍit mahā baḷavān, mahāpratāpī vāyuputra paṇ sandeh pāmyā
te ghaṇun kaṣhṭadāyak chhe, have mane koṇ madad karashe? atyant vyākuḷ banīne, duḥkh maṭāḍavā
māṭe strīnā viyogarūp dāvānaḷathī tapta thayel āpanā sharaṇe āvyo chhe, āp
sharaṇāgatanun rakṣhaṇ karanār chho. ā sugrīv anek guṇothī shobhit chhe. he raghunāth!
prasanna thāv, āne āpano banāvo. tamārā jevā puruṣhonān sharīr bījāonān duḥkhano
nāsh kare chhe. jāmbunadanā āvān vachan sāmbhaḷīne rām-lakṣhmaṇ ane virādhit kahevā
lāgyā, dhikkar ho parastrīnā lampaṭ pāpī jīvone! rāme vichāryun ke mārun ne ānun duḥkh
samān chhe eṭale ā māro mitra thashe; hun eno upakār karīsh pachhī e māro upakār
karashe, nahi to hun nirgranth muni banī mokṣhanun sādhan karīsh. ām vichārīne rām sugrīvane
kahevā lāgyā, he sugrīv! men tane sarvathā mitra banāvyo chhe, je tārun svarūp banāvīne
āvyo chhe tene jītīne tārun rājya hun tane niṣhkaṇṭak karāvī daīsh ane tārī strī paṇ
tane meḷavī āpīsh. tārun kām thaī jāy pachhī tun amane sītānī bhāḷ kāḍhī āpashe ke
te kyān chhe. tyāre sugrīv kahevā lāgyo ke he prabho! mārun kārya thayā pachhī jo sāt
divasamān hun sītānun ṭhekāṇun na shodhī lāvun to hun agnimān pravesh karīsh. ā vāt sāmbhaḷī
rām prasanna thayā, jem chandramānān kiraṇothī kumud praphullit thāy chhe tem. rāmanun mukhakamaḷ
khīlī gayun, sugrīvanān amr̥utarūp vachano sāmbhaḷīne romāñch khaḍā thaī gayā. jinarājanā
chaityālayamān banne param mitra thayā ane evī pratignā karī ke paraspar koīe droh na
karavo. pachhī rām-lakṣhmaṇ rath par chaḍī anek sāmanto sahit sugrīvanī sāthe kihakandhāpur
āvyā. nagaranī samīpe paḍāv nākhīne sugrīve māyāmayī sugrīvanī pāse dūt mokalyo. te
dūtane teṇe apamānit karyo ane māyamayī sugrīv rathamān besī moṭī senā sahit yuddhanā
nimitte nīkaḷyo. banne sugrīv paraspar laḍayā. māyāmayī sugrīv ane sāchā sugrīv
vachche āyudho vaḍe anek prakāranun yuddha thayun, andhakār thaī gayo, banney khed pāmyā,
bhayaṅkar verathī māyāmayī sugrīve sāchā sugrīv par gadāno prahār karyo ane te ḍhaḷī
paḍayo. te māyāmayī sugrīv ene marelo jāṇī ānand pāmī nagaramān gayo
Page 382 of 660
PDF/HTML Page 403 of 681
single page version
jāgrat thaīne rāmane kahevā lāgyo, he prabho! māro chor hāthamān āvyo hato tene
nagaramān kem javā dīdho? jo rāmachandrane meḷavīne paṇ mārun duḥkh na maṭe to enā jevun
bījun duḥkh kayun hoy? tyāre rāme kahyun ke tārun ane tenun rūp joīne amane taphāvat na
jaṇāyo tethī tārā shatrune haṇyo nathī. kadāch jāṇyā vinā tāro ja jo nāsh thaī jāy
to yogya na thāy. tun amāro param mitra chhe, tārā ane amārā vachche jinamandiramān
pratignā thaī chhe.
subhaṭorūpī magarothī pūrṇa hato. te vakhate lakṣhmaṇe sāchā sugrīvane pakaḍī rākhyo ke jethī
strīnā verathī te shatrunī sanmukh na jāy. shrī rāmane joīne māyāmayī sugrīvanā sharīramān
je vaitālī vidyā hatī te tene pūchhīne tenā sharīramānthī kāḍhī līdhī. tethī sugrīvano ākār
maṭī te sāhasagati vidyādhar indranīl parvat jevo dekhāvā lāgyo, jem sāmpanī kāñchaḷī
dūr thāy tem sugrīvanun rūp dūr thaī gayun. tethī vānaravanshīonī je ardhī senā tenī sāthe
bhaḷī gaī hatī te tenāthī judī thaī laḍavā taiyār thaī. badhā vānaravanshī ek thaī nānā
prakāranān āyudhothī sāhasagati sāthe yuddha karavā lāgyā. sāhasagati atyant tejasvī
prabaḷ shaktino svāmī hato teṇe badhā vānaravanshīone dashe dishāmān bhagāḍī mūkyā, jem
pavan dhūḷane uḍāḍī mūke tem. pachhī sāhasagati dhanuṣhabāṇ laīne rām sāme āvyo ane
meghamaṇḍaḷ samān bāṇonī varṣhā karavā lāgyo. jenun parākram uddhat chhe evā sāhasagati
ane shrī rāmanī vachche tumul yuddha thayun. prabaḷ parākramī, raṇakrīḍāmān pravīṇ rāme kṣhudra
bāṇo vaḍe sāhasagatinun bakhtar chhedī nākhyun, tīkṣhṇa bāṇothī sāhasagatinun sharīr chāḷaṇī
jevun karī nākhyun ane te prāṇarahit thaīne bhūmi par paḍayo. badhāe joīne nakkī karyun ke
ā prāṇarahit chhe. pachhī sugrīv rām-lakṣhmaṇanī khūb stuti karīne emane nagaramān
lāvyo, nagaranī shobhā karī, sugrīvane sutārāno sanyog thayo. te bhogasāgaramān ḍūbī
gayo, tene rātadivasanun bhān rahyun nahi. ghaṇā divaso pachhī sutārāne joī tethī mohit
thaī gayo. shrī rāmane nandanavananī shobhā vaṭāvī jāy evā ānand nāmanā vanamān
rākhyā. te vananī ramaṇīkatānun varṇan koṇ karī shake? jyān mahāmanogna shrī chandraprabhunun
chaityālay chhe temān rām-lakṣhmaṇe pūjā karī ane virādhit ādi sarva sainyano paḍāv
vanamān rākhyo hato, badhā tyān khedarahit thaīne rahyā. sugrīvanī ter putrīo rāmachandranān
guṇ sāmbhaḷīne atyant anurāgathī bharelī rāmane varavānī ichchhā karavā lāgī. chandramā
samān mukhavāḷī te putrīonān nām sāmbhaḷo-chandrābhā, hr̥udayāvalī, hr̥udayadharmmā, anudharī,
shrīkāntā, sundarī, suravatī. devāṅganā samān jeno vibhram chhe te manovādinī, manamān
vasanārī, chārushrī, madanotsavā, guṇavatī-anek guṇothī shobhit padmāvatī, khīlelā
kamaḷ samān mukhavāḷī tathā jinamati-sadā jinapūjāmān tatpar;
Page 383 of 660
PDF/HTML Page 404 of 681
single page version
ā ichchhāthī āpane vare chhe. he lokesh! ā kanyānā pati bano. ā kanyāonun man
janmathī ja evun hatun ke ame vidyādharone nahi varīe, āpanān guṇonun shravaṇ karīne e
anurāgavāḷī thaī chhe; em kahīne rāmane paraṇāvī. ā kanyāo atyant lajjāḷu, namra
mukhavāḷī, rāmano āshray karavā lāgī. te atisundar, navayuvān, jemanān guṇo varṇavī na
shakāy tevī, vījaḷī samān, suvarṇa samān, kamaḷanā garbha samān, sharīranī kāntithī
ākāshamān udyot thayo. te vinayarūp lāvaṇyathī maṇḍit rāmanī pāse beṭhī, temanī cheṣhṭā
sundar hatī. gautam svāmī rājā shreṇikane kahe chhe ke he magadhādhipati! puruṣhomān sinh
samān shrī rām sarakhā puruṣhanun chitta viṣhayavāsanāthī virakta chhe, parantu pūrvajanmanā
sambandhathī keṭalāk divaso sudhī viraktarūpe gr̥uhamān rahī pachhī tyāg karashe.
suḍatāḷīsamun parva pūrṇa thayun.
ityādik anek sundar līlā karavā lāgī. to paṇ rāmachandranun man moh pāmyun nahīn, sarva
prakāranā vistīrṇa vaibhavo temane maḷyā, parantu rāme bhogomān man ḍubāḍayun nahi. sītāmān
jemanun chitta atyantapaṇe lāgelun hatun te samasta cheṣhṭārahit atyant ādarathī sītānun dhyān
karatā rahyā, jem munirāj muktine dhyāve tem. te vidyādharanī putrīo gān kare temano
avāj te sāmbhaḷatā nahi, devāṅganā samān temanun rūp te dekhatā nahi. rāmane sarva
jānakīmay bhāse chhe, bījun kāī dekhātun nathī, bījī koī vāt te karatā nathī. ā
sugrīvanī putrīone te paraṇyā te pāse beṭhī hoy tene he janakasute! em kahīne
sambodhatā, kāgaḍāne premathī pūchhatā, he kāk! tun darek deshamān phare chhe, ten shun jānakīne joī?
sarovaramān kamaḷo khīlī ūṭhayān chhe tenī makarandathī jaḷ sugandhī banī gayun chhe, temān
chakavā-chakavīnā yugalane kallol karatā joīne vichāre, sītā vinā rāmane sarva shobhā
phīkī lāge, sītānā sharīranā sanyoganī shaṅkāthī pavanane āliṅgan kare ke kadāch pavan
sītājīnī pāsethī āvyo hoy. je bhūmi par sītājī rahe chhe te bhūmine dhanya gaṇe. sītā
vinā chandramānī chāndanīne agni samān jāṇī manamān chintave-kadāch sītā mārā viyogarūp
Page 384 of 660
PDF/HTML Page 405 of 681
single page version
jānakī ja chhe ane velīonā pānane hālatān joī jāṇe ke jānakīnān vastra pharaphare chhe
ane bhramar sanyukta phūlone joī jāṇe ke ā jānakīnā lochan ja chhe ane kūmpaḷo joīne
jāṇe ke ā jānakīnā karapallav ja chhe. shvet, shyām, lāl, traṇ jātinān kamaḷo joīne
jāṇe ke ā jānakīnā netra traṇ raṅg dhāraṇ kare chhe. puṣhponā guchchhane joīne jāṇe ke ā
jānakīnā shobhāyamān stan ja chhe ane keḷanā stambhamān jāndhanī shobhā jāṇe, lāl
kamaḷomān charaṇonī shobhā jāṇe, sampūrṇa shobhā jānakīrūp ja jāṇe.
shīlāvantī marī gaī, tethī sugrīv mārī pāse āvato nathī. athavā te potānun rājya
meḷavīne nishchint thayo ane amārun duḥkh bhūlī gayo chhe. ā vichārathī rāmanī āṅkhamān
ānsu paḍayān, tyāre lakṣhmaṇe rāmane chintātur jāṇīne, gussāthī jenān netro lāl thayā chhe,
jenun man ākuḷavyākuḷ chhe evo te hāthamān nagna talavār laīne sugrīv taraph chālyo
tethī nagar kampāyamān thaī gayun. rājyanā badhā adhikārīone vaṭāvī sugrīvanā mahelamān
jaī tene kahyun ke pāpī! mārā parameshvar rām to strīnā duḥkhamān duḥkhī chhe ane tun durbuddhi
strī sāthe sukhapūrvak rājya kare chhe. he vidyādhar kāk! viṣhayalubdha duṣhṭa! jyān raghunāthe tārā
shatrune mokalyo chhe tyān hun tane mokalīsh. ā pramāṇe krodhanān ugra vachano lakṣhmaṇe kahyān.
tyāre te hāth joḍī namaskār karī lakṣhmaṇano krodh shānt karavā lāgyo. sugrīv kahe chhe he
dev! mārī bhūl māph karo, hun karār bhūlī gayo chhun, mārā jevā tuchchha manuṣhyothī khoṭī
cheṣhṭā thāy chhe. sugrīvanī badhī strīo dhrūjatī dhrūjatī lakṣhmaṇane ardhya āpī āratī
utāravā lāgī ane hāth joḍī namaskār karī patinī bhikṣhā māgavā lāgī. lakṣhmaṇ pote
uttam puruṣh temane dīn jāṇīne kr̥upā karavā lāgyā ā mahān puruṣh to pramāṇamātrathī ja
prasanna thāy ane durjan mahādān laīne paṇ prasanna na thāy. lakṣhmaṇe sugrīvane tenī
pratignā yād karāvīne upakār karyo, jem yakṣhadattane mātānun smaraṇ karāvīne munie upakār
karyo hato. ā vāt sāmbhaḷī rājā shreṇik gautam svāmīne pūchhe chhe ke he nāth! yakṣhadattanī
vāt hun āpanī pāsethī jāṇavā ichchhun chhun. tyāre gautam svāmīe kahyun, ke shreṇik! ek
krauñchapur nāmanun nagar hatun, tyān rājā yakṣha rājya karato. tenī rāṇī rājilatāne yagnadatta
nāmano putra hato. te ek divas ek strīne nagaranī bahār jhūmpaḍīmān beṭhelī joīne
kāmabāṇathī pīḍit thaīne tenī taraph chālyo. rātano samay hato tyāre ayan nāmanā
munie tene jatān rokyo. jenā hāthamān khaḍga hatun te yagnadatta vījaḷīnā prakāshathī munine
joīne temanī pāse jaī vinayasahit pūchhavā lāgyo ke he bhagavān! mane jatān shā māṭe
rokyo chhe? tyāre munie kahyun ke jene joīne tun kāmavash thayo chhe te strī tārī mātā chhe,
tethī joke shāstramān to kahyun chhe ke munioe rātre bolavun
Page 385 of 660
PDF/HTML Page 406 of 681
single page version
yagnadatte pūchhayun ke he svāmī! e mārī mātā kevī rīte chhe? tyāre munie kahyun ke sāmbhaḷ.
ek mr̥utyakāvatī nagaramān kaṇik nāmanā vaṇikane dhū nāmanī strīthī thayel bandhudatta
nāmano putra hato. te bandhudatta latādattanī putrī mitravatī, je potānī patnī hatī tene
gupta rīte garbha rākhī pote jahājamān besī deshāntar gayo. tenā gayā pachhī tenī strīne
garbha jāṇī sāsusasarāe tene durāchāriṇī mānī gharamānthī kāḍhī mūkī. te utpalakā nāmanī
dāsīne sāthe laī moṭā sārathi joḍe pitāne gher chālī gaī. have te utpalakāne vanamān
sarpa karaḍayo ane te mr̥utyu pāmī. ā mitravatī shīlamātra ja jeno sahāyak evī
krauñchapuramān āvī. te khūb shokamān hatī. tene upavanamān putrano janma thayo. tyāre te to
sarovaramān vastra dhovā gaī ane putraratnane kāmaḷīmān vīṇṭāḷī dīdhun. pāchhaḷ ek kūtaro
kāmaḷī sahit putrane laī gayo tyān rastāmān koīe chhoḍāvyo ane rājā yakṣhane āpyo.
tenī rāṇī rājilatāne putra nahoto tethī rājāe putra rāṇīne sompyo ane tenun nām
yakṣhadatta pāḍayun te tun chho. ā taraph tārī mātā vastra dhoīne āvī te putrane na jovāthī
vilāp karavā lāgī. ek devapūjārīe dayā lāvīne tene āshvāsan āpyun ke tun mārī
bahen chhe, ām kahīne rākhī. te ā mitravatī chhe. te sahāyarahit hovāthī apakīrtinā
bhayathī potānā pitāne gher na gaī. te atyant shīlavān chhe, jinadharmamān tatpar chhe,
garībanī jhūmpaḍīmān rahe chhe, ten bhramaṇ karatān tene joīne kubhāv karyo. eno pati bandhadatta
ene ratnakāmaḷī āpī gayo hato, temān tane vīṇṭāḷīne e sarovare gaī hatī, te
ratnakāmaḷī rājānā gharamān chhe ane e bāḷak tun chho. ā munie kahyun. pachhī e namaskār
karī khaḍga hāthamān laī rājā yakṣha pāse gayo ane kahevā lāgyo ke ā khaḍgathī tārun
shir kāpīsh nahitar mārā janmano vr̥uttānt kahe. pachhī rājā yakṣhe jevo hato tevo vr̥uttānt
kahyo ane te ratnakāmaḷī paṇ dekhāḍī. pachhī yakṣhadatta te laīne potānī mātā, je jhūmpaḍīmān
beṭhī hatī tene maḷyo ane potānā pitā bandhudattane bolāvyā. moṭo utsav karīne ane
mahān vaibhav sahit mātāpitāne maḷyo. ā yakṣhadattanī kathā gautam svāmīe rājā
shreṇikane kahī. jem yakṣhadattane munie mātāno vr̥uttānt kahyo tem lakṣhmaṇe sugrīvane te je
pratignā bhūlī gayo hato tenī yād apāvī. sugrīv lakṣhmaṇ sāthe shīghra rāmachandra pāse
āvyo, namaskār karyā ane potānā mahān kuḷamān utpanna thayelā badhā vidyādhar sevakone
bolāvyā. te ā vr̥uttānt jāṇatā hatā ne potānā svāmīnā kāryamān tatpar hatā. temane
samajāvīne kahyun ke badhāy sāmbhaḷo-rāme mārā upar moṭo upakār karyo chhe, have sītānā
samāchār emane lāvī do. tame badhī dishāomān jāv ane sītā kyān chhe e samāchār
lāvo. ākhī pr̥ithvī par jaḷ, sthaḷ ane ākāshamān tapās karo. jambudvīp, lavaṇ samudra,
dhātakīkhaṇḍ, kuṇāchal, van, meru, judā judā prakāranān vidyādharonān nagar, sarva sthaḷo, sarva
dishāomān tapās karo.
Page 386 of 660
PDF/HTML Page 407 of 681
single page version
prasanna thāy. bhāmaṇḍaḷane paṇ samāchār mokalāvyā ke sītānun haraṇ thayun chhe tenī tapās
karo. bhāmaṇḍaḷ bahenanā duḥkhathī atyant duḥkhī thayo, tapās karavānī taiyārī karī. sugrīv
pote paṇ gotavā nīkaḷyo. te jyotiṣhachakra upar ūḍīne vimānamān beṭho ane shodhavā
lāgyo. duṣhṭa vidyādharonān badhā nagaro joyān. samudranī madhyamān jambūdvīp joyo, tyān mahendra
parvat par ākāshamānthī sugrīv ūtaryo, tyān ratnajaṭī raheto hato te jem garuḍathī sarpa
ḍare tem ḍarī gayo. pachhī vimān najīk āvyun tyāre ratnajaṭīe jāṇyun ke e sugrīv chhe.
te vichāre chhe ke laṅkāpatie krodhe bharāīne mārā upar āne mokalyo chhe te mane mārashe.
arere! hun samudramān kem na ḍūbī maryo? hun antaradvīpamān māryo jaīsh? vidyā to rāvaṇ
harīne laī gayo chhe, have mārā prāṇ levā āne
nahi. ām vichār kare chhe tyān ja sugrīv āvyo jāṇe ke bījo sūrya ja chhe. te dvīpamān
prakāsh phelāvato āvyo ane āne vananī dhūḷathī rajoṭāyelo joīne dayāthī pūchhavā
lāgyo, he ratnajaṭī! pahelān tun vidyāsahit hato, have he bhāī! tārī ā kevī avasthā
thaī? jyāre sugrīve ā pramāṇe dayāthī pūchhayun to paṇ ratnajaṭī atyant dhrūjato kāī kahī
na shakyo. sugrīve tene kahyun ke bhay na pām, tārī hakīkat kahe, vāramvār dhairya bandhāvyun
tyāre ratnajaṭī namaskār karī kahevā lāgyo ke duṣhṭa rāvaṇ sītāne harī jato hato te
bābatamān tenā ane mārā vachche paraspar virodh thayo, teṇe mārī vidyā chhedī nākhī, have
vidyārahit hun jīvavāno paṇ sandeh rākhato chintātur thaīne rahun chhun. he kapivanshanā tilak!
mārā bhāgyathī tame āvyā. ratnajaṭīnān ā vachan sāmbhaḷī sugrīv ānand pāmī tene
sāthe laī potānā nagaramān shrī rām pāse lāvyo. te ratnajaṭī badhānī samīpamān rām-
lakṣhmaṇane hāth joḍīne namaskār karī kahevā lāgyo ke he dev! sītā mahāsatī chhe, tene duṣhṭa
nirday laṅkāpati rāvaṇ harī gayo chhe. tene rudan karatī vimānamān beṭhelī mr̥ugalī jevī
vyākuḷ men joī. te baḷavān parāṇe tene laī jato hato tethī men krodhathī tene kahyun ke
mahāsatī mārā svāmī bhāmaṇḍaḷanī bahen chhe, tun ene chhoḍī de tethī gusse thaīne teṇe
mārī vidyā chhedī nākhī. te atyant baḷavān, jeṇe yuddhamān indrane jīvato pakaḍī līdho ane
kailās ūñchakyo hato, je traṇ khaṇḍano svāmī chhe, sāgarānt pr̥ithvī jenī dāsī chhe, je
devothī paṇ na jitāy, tene hun kevī rīte jītī shakun? teṇe mane vidyārahit karyo. ā
badhā samāchār sāmbhaḷīne rāme tene hr̥uday sāthe chāmpyo ane vāramvār tene pūchhavā lāgyā.
pachhī rāme pūchhayun? he vidyādharo! kaho, laṅkā keṭalī dūr chhe? tyāre te vidyādharo sthir thaī
gayā, temaṇe mukh nīchā karī līdhā, mukhanī chhāyā judā ja prakāranī thaī gaī, kāī
javāb na āpyo. āthī rāme temano abhiprāy jāṇī līdho ke emanā hr̥udayamān
Page 387 of 660
PDF/HTML Page 408 of 681
single page version
kāyar māno chho. lajjit thaī, hāth joḍī, shir namāvī kahevā lāgyā, he dev! jemanun
nām sāmbhaḷatān amane bhay upaje chhe, tenī vāt ame kevī rīte kahīe? kyān ame
alpa shaktinā dhaṇī ane kyān te laṅkāno svāmī, māṭe tame ā haṭh chhoḍo, have vastu
gaī jāṇo. athavā tamāre sāmbhaḷavun hoy to ame badhī hakīkat kahīe, te āpanā
hr̥udayamān avadhāro. lavaṇ samudramān rākṣhasadvīp prasiddha chhe, adbhut sampadāthī bharelo chhe, te
sātaso yojan pahoḷo chhe ane pradakṣhiṇā karatān ekavīsaso yojanathī kāīk adhik tenun
paridh chhe. tenī madhyamān sumerun tulya trikūṭāchal parvat chhe, te nav yojan ūñcho, pachās
yojan vistārarūp, nānā prakāranā maṇi ane svarṇathī maṇḍit chhe te pahelān rākṣhasonā indre
meghavāhanane āpyā hato. te trikūṭāchalanā shikhar upar laṅkā nāmanī nagarī chhe, ratnothī
shobhāyamān chhe, tyān vimān samān ghar chhe, anek krīḍā karavānā nivās chhe, trīs
yojananā vistārarūp laṅkāpurī ūñchā koṭ ane khāīthī maṇḍit chhe, jāṇe bījī vasundharā ja
chhe. laṅkānī chāre bājue moṭān moṭān ramaṇīy sthānako chhe, ati manohar, maṇisuvarṇamay
rākṣhasonān sthānako chhe, temān rāvaṇanā kuṭumbījano rahe chhe. sandhyākār, suvel, kāñchan, dvādan,
podhan, hans, hari, sāgaraghoṣh, ardhasvarga ityādi manohar sthānako van-upavan ādithī
shobhit devalok samān chhe. jemān bhāīo, putra mitro, strī, bāndhav, sevako sahit
laṅkāpati rame chhe tene vidyādharonī sāthe krīḍā karato joīne lokone evī shaṅkā upaje chhe
jāṇe devo sahit indra ja rame chhe. jene mahābaḷavān vibhīṣhaṇ jevo bhāī chhe, bījāothī
te yuddhamān jitāy evo nathī, tenā jevī buddhi devomān nathī, tenā jevo bījo koī
māṇas nathī, tenā ja vaḍe rāvaṇanun rājya pūrṇa chhe ane rāvaṇano bhāī kumbhakarṇa trishūḷano
dhārak chhe tenī yuddha samaye vakra bhramaro devo paṇ joī shake tem nathī to manuṣhyonī to shī
vāt? rāvaṇano putra indrajit pr̥ithvī par prasiddha chhe, jenā moṭā moṭā sāmanto sevako chhe,
jātajātanī vidyānā dhārak, shatruone jītanārā, jenun chhatra pūrṇa chandramā samān chhe, jene
joīne verī garva taje chhe, jeṇe sadāy raṇasaṅgrāmamān jīt ja meḷavī chhe ane subhaṭapaṇānun
birud pragaṭ karyun chhe, te rāvaṇanun chhatra joīne sarvano garva gaḷī jāy chhe. rāvaṇanun chitra
jue athavā nām sāmbhaḷe tyān shatru bhay pāme chhe, evā rāvaṇ sāthe yuddha koṇ karī
shake? māṭe e vāt ja na karavī, bījī vāt karo. vidyādharonā mukhethī ā vāt
sāmbhaḷīne lakṣhmaṇ bolyā, jāṇe ke megh garjyo. tame āṭalī prashansā karo chhe te badhī
mithyā chhe. jo te baḷavān hot to potānun nām chhupāvīne strīne chorīne shā māṭe laī
gayo? te pākhaṇḍī atikāyar, agnānī, pāpī, nīch rākṣhasamān rañchamātra paṇ shūravīratā
nathī. rāme kahyun, vadhāre kahevāthī sho phāyado? sītānā samāchār meḷavavā ja agharā hatā.
have patto lāgyo eṭale bas sītā āvī chūkī. tame kaho chho ke bījī vāt karo, bījo
vichār karo to amāre bījun kāī kahevānun chhe nahi, bījun kāī vichāravānun chhe nahi.
sītāne lāvavī e ja upāy chhe. rāmanān
Page 388 of 660
PDF/HTML Page 409 of 681
single page version
svāmī thāv ane anek vidyādharonī putrīo je guṇomān devāṅganā samān chhe, temanā
pati thāv ane badhun duḥkh bhūlī jāv. tyāre rāme kahyun, amāre bījī strīonun prayojan
nathī, jo shachi samān strī hoy to paṇ amane tenī abhilāṣhā nathī. jenāmān amārī
prīti chhe te sītā amane shīghra ja batāvo. tyāre jāmbunad kahevā lāgyā ke he prabho! ā
haṭh chhoḍo. ek tuchchha puruṣhe kr̥utrim moranī haṭh karī hatī tenī peṭhe strīnī haṭhathī duḥkhī na
thāv. te kathā sāmbhaḷo. ek veṇātar grāmamān sarvaruchi nāmanā gr̥uhasthane vinayadatta nāmano
putra hato, tenī mātānun nām guṇapūrṇā hatun. vinayadattane vishālabhūt nāmano mitra hato,
te pāpī vinayadattanī strī pratye āsakta thayo. te strīnā vachanathī vinayadattane kapaṭ karī
vanamān laī gayo tyān ek vr̥ukṣha upar tene bāndhī te duṣhṭa gher pāchho āvato rahyo. koī
tene vinayadattanā samāchār pūchhatun to tene khoṭā uttaro āpī pote sācho banī raheto.
have jyān vinayadattane bāndhyo hato tyān ek kṣhudra nāmano puruṣh āvyo ane vr̥ukṣhanī nīche
beṭho. vr̥ukṣha atyant saghan hatun, vinayadatta uparathī karagarato hato. kṣhudre ūñche joyun to ek
māṇasane draḍh bandhanathī vr̥ukṣhanī shākhānā agrabhāgamān bāndhelo hato. kṣhudra dayā lāvīne upar
chaḍayo ane vinayadattane bandhanamānthī mukta karyo. vinayadatta dhanavān hato, te kṣhudrane
upakārī jāṇīne potāne gher laī gayo. tene bhāīthī paṇ adhik rākhato. vinayadattanā
gharamān ānand vyāpī gayo. pelo kumitra vishāḷabhūt dūr bhāgī gayo. have kṣhudra
vinayadattano param mitra thayo. te kṣhudrano ek ramavāno pāndaḍāno banāvelo mor hato te
pavanathī ūḍī gayo ane rājaputranā gher jaīne paḍayo. te teṇe rākhī līdho. kṣhudra tenā
nimitte khūb duḥkhī thaīne mitrane kahevā lāgyo ke bhāī, mane jo jīvato ichchhato ho to
māro te ja mayūr lāvī āp. vinayadatte kahyun ke hun tane ratnamay mayūr karāvī āpun
athavā sācho mor maṅgāvī āpun. te patramay mor pavanathī ūḍī gayo chhe e rājaputre
rākhī līdho chhe, hun kevī rīte lāvī shakun? kṣhudre kahyun ke hun to te ja laīsh, ratnono paṇ
nahi laun ane sācho paṇ nahi laun. vinayadatte kahyun je chāhe te lyo, te mārā hāthamān
nathī. kṣhudra vāramvār te ja māgato. have te to mūḍh hato ane tame to puruṣhottam chho. tame
puruṣhottam thaīne ām kem bhūlo chho? te patrono mor rājaputranā hāthamān gayo hato te
vinayadatta kevī rīte lāvī shake? māṭe anek vidyādharonī putrīo, jemano varṇa suvarṇa
samān hoy, jemanā netra saphed, shyām ane lāl kamaḷ jevā hoy, jemanān sundar puṣhṭa
stan hoy, jemanī jaṅghā keḷ samān hoy ane mukhanī kāntithī sharadanī pūrṇamāsīnā
chandramāne jītatī hoy evī manohar guṇonī dharanārīnā pati thāv. he raghunāth!
mahābhāgya! amārā upar kr̥upā karo, ā duḥkh vadhāranār shok, santāp chhoḍo, tyāre
lakṣhmaṇ bolyā, he jāmbunad! ten ā draṣhṭānt barābar na āpyun. ame kahīe chhīe te
sāmbhaḷ. ek kusumapur nāmanun nagar hatun. tyān ek prabhav nāmano gr̥uhastha raheto. tene
yamunā nāmanī
Page 389 of 660
PDF/HTML Page 410 of 681
single page version
putra yathārtha guṇonā dhārak, dhan kamānār kuṭumbanun pālan karanār, sadā laukik kāryo karatā.
kṣhaṇamātra paṇ āḷas na karatā. ā saunā karatā nāno ātmashrey kumār nāmano putra
puṇyanā yogathī devo samān bhog bhogavato. tene mātāpitā ane moṭā bhāīo kaḍavān
vachan kahetān. ek divas ā mānī kumār nagaranī bahār bhramaṇ karato hato, tenun sharīr
komaḷ hatun tethī te khedakhinna hato, koī udyam karavāne asamartha hato, potānun maraṇ
ichchhato hato te ja samaye tenā pūrvanā puṇyakarmanā udayathī ek rājaputra tene joīne
kahevā lāgyo-he manuṣhya! hun pr̥uthusthān nagaranā rājāno putra bhānukumār chhun, hun paradeshamān
bhramaṇ karavā gayo hato. men anek desh joyā. pr̥ithvī par bhramaṇ karatān hun daiyayoge karmapur
nāmanā nagaramān gayo. tyān ek nimittagnānī puruṣhanī sāthe rahyo. teṇe mane duḥkhī
jāṇīne, karuṇā karīne ā mantramay loḍhānun kaḍun āpyun ane kahyun ke ā kaḍun sarva rogonun
nāshak chhe, buddhivardhak chhe, grah sarpa pishāchādine vash karī shake chhe ityādi anek guṇavāḷun
chhe te tun rākh. ām kahīne mane āpyun ane kahyun ke have māre rājyano uday āvyo chhe,
hun rājya karavā mārā nagaramān jāun chhun, ā kaḍun hun tane āpun chhun. tun āpaghāt na kar. je
vastu āpaṇī pāse āvī hoy, tenāthī āpaṇun kārya karī laī te bījāne āpī daīe
to e mahāphaḷadāyak chhe, lokamān āvā puruṣhone māṇaso pūje chhe. ām kahī rājakumāre
ātmashreyane potānun kaḍun āpī dīdhun ane pote nagaramān gayo. ane ā kaḍun laīne
potāne gher āvyo. te ja divase te nagaranā rājānī rāṇīne sarpa karaḍayo hato tethī te
nishcheṣhṭa thaī gaī hatī. tene marelī jāṇīne bāḷavā māṭe lāvyā hatā tyān ātmashreye
mantramay loḍhānā kaḍānā prasādathī tene viṣharahit karī. pachhī rājāe tene ghaṇun dhan
āpīne khūb satkār karyo. ātmashreye kaḍānā prasādathī mahān bhogonī sāmagrī meḷavī.
have te badhā bhāīomān mukhya banī gayo, puṇyakarmanā prabhāvathī pr̥ithvī par prasiddha thayo.
te ek divas kaḍāne vastramān bāndhīne sarovare gayo, tyān ek gho āvī kaḍun laī moṭā
vr̥ukṣhanī nīche ūṇḍā daramān pesī gaī. dar shilā vaḍe ḍhaṅkāyelun hatun. gho daramān besīne bhayaṅkar
avāj karatī hatī. ātmashreye jāṇyun ke gho kaḍun daramān laī gaī chhe ane garjanā kare chhe.
pachhī ātmashreye vr̥ukṣhane mūḷamānthī ukhāḍī nākhyun, shilā dūr karī ane ghonun dar khodī
nākhyun. temānthī paṇ tene ghaṇun dhan maḷyun. em rām te ātmashrey chhe ane sītā kaḍā
samān chhe, laṅkā bil samān chhe, rāvaṇ gho samān chhe. māṭe he vidyādharo! tame nirbhay
thāv. jāmbunadanān vachanonun khaṇḍan karanārā lakṣhmaṇanān ā vachano sāmbhaḷīne vidyādharo
āshcharya pāmyā.
thaī ke je koṭishilā upāḍashe tenāthī tārun mr̥utyu chhe. sarvagnanā te vachan sāmbhaḷī rāvaṇe
vichāryu ke evo
Page 390 of 660
PDF/HTML Page 411 of 681
single page version
bolyā ke hun atyāre ja tyān yātrā māṭe jaīsh. tyāre badhā pramād tajīne emanī sāthe
thayā. jāmbunad, mahābuddhi, sugrīv, virādhit, arkamālī, naḷ, nīl, ityādi prasiddha puruṣho
rām-lakṣhmaṇane vimānamān besāḍīne koṭishilā taraph chālyā. andhārī rātre tarat ja jaī
pahoñchyā. shilānī samīpe ūtaryā, shilā atyant manohar, suranar-asurothī namaskār
karavā yogya hatī. e badhī dishāomān sāmantone rakṣhak tarīke mūkīne shilānī yātrāe
gayā, hāth joḍī, shir namāvī, namaskār karyā. sugandhī kamaḷothī tathā anya puṣhpothī
shilānī pūjā karī, chandanano lep karyo. te shilā jāṇe sākṣhāt shachi ja hoy tevī shobhavā
lāgī. tenā par je siddha thayā hatā temane namaskār karī, hāth joḍī bhaktithī shilānī
traṇ pradakṣhiṇā dīdhī. sarva vidhimān pravīṇ lakṣhmaṇ kamar bāndhī atyant vinayapūrvak namokār
mantramān līn thaī mahābhaktithī stuti karavā udyamī thayā. sugrīvādi vānaravanshī badhā
jayajayakāranā avājathī stotra bhaṇavā māṇḍayā. badhā ja ekāgrachit thaīne siddhonī
stuti kare chhe; je bhagavān siddha traṇalokanā shikhar par mahādedīpyamān chhe ane je siddha
svarūpamātra sattāthī avinashvar chhe, jemane have janma nathī, je anantavīrya sanyukta chhe,
potānā svabhāvamān līn chhe, mahāsamīchīnatā yukta chhe, samasta karmarahit chhe, sansār
samudranā pāragāmī chhe, kalyāṇamūrti, ānandapiṇḍ, kevaḷagnān, kevaḷadarshananā ādhār,
puruṣhākār, param sūkṣhma, amūrti, agurulaghu, asaṅkhyāt-pradeshī, anantaguṇarūp, sarvane ek
samayamān jāṇe chhe, sarva siddha samān, kr̥utakr̥utya, jemane koī kārya karavānun rahyun nathī, sarvathā
shuddhabhāv, sarva dravya, sarva kṣhetra sarva bhāvanā gnātā, nirañjan, ātmagnānarūp, shukla
dhyānāgnithī aṣhṭakarma vanane bhasma karanār ane mahāprakāsharūp pratāpanā puñj, jemane indra
dharaṇendra chakravartyādi pr̥ithvīnā nāth badhā ja seve chhe. ā pramāṇe mahāstuti karī. te
bhagavān sansāranā prapañchathī rahit, potānā ānandasvabhāvarūp anantā siddha thayā ane
anant thashe. aḍhī dvīpamān mokṣhano mārga pravarte chhe, ekaso sāṭh mahāvideh ane pāñch
bharat, pāñch airāvat ane ekaso sītter kṣhetra, temānthī āryakhaṇḍamānthī je siddha thayā ane
thashe te badhāne amārā namaskār ho. ā bharatakṣhetramān ā koṭishilā, ahīnthī je
siddhashilāne prāpta thayā te amārun kalyāṇ karo. jīvone mahāmaṅgaḷarūp, ā pramāṇe
chirakāḷ sudhī stuti karīne chittamān siddhonun dhyān karīne badhā ja lakṣhmaṇane āshīrvād
devā lāgyā.
lakṣhmaṇe siddhonun dhyān karī shilā ḍhīñchaṇ jeṭalī ūñchī upāḍī līdhī tyāre ākāshamān devo
jay jay shabda bolavā lāgyā. sugrīvādik āshcharya pāmyā. koṭishilānī yātrā karīne
pachhī sammedashikhar gayā ane kailāsanī yātrā karī. bharatakṣhetranā sarva tīrthonī vandanā karī,
pradakṣhiṇā karī, sāñjanā samaye
Page 391 of 660
PDF/HTML Page 412 of 681
single page version
potapotānā sthānake sūkhapūrvak sūī gayā. savār thayun ane badhā paraspar ekatra thaīne
vāto karavā lāgyā. juo, have thoḍā ja divasomān ā banne bhāīonun rājya niṣhkaṇṭak
thashe. e param shaktivāḷā chhe. te nirvāṇashilā āṇe upāḍī māṭe e sāmānya māṇas
nathī, ā lakṣhmaṇ rāvaṇane niḥsandeh mārashe. tyāre keṭalāke kahyun ke rāvaṇe kailās ūñchakyo
hato te ānā parākramathī ūtaratun nahotun tyāre bījā kahevā lāgyā ke teṇe kailās vidyānā
baḷathī ūñchakyo hato tethī āshcharyakārī na kahevāy. to keṭalāk kahevā lāgyā ke shā māṭe
vivād karo chho, jagatanā kalyāṇ māṭe emanun ane āmanun hit karāvī āpo, enā
jevun bījun kāī nathī. rāvaṇ pāsethī prārthanā karīne sītā lāvī rāmane sompo, yuddhanun shun
kām chhe? agāu mahābaḷavān tārakameru thayā hatā te saṅgrāmamān māryā gayā. te traṇ
khaṇḍanā adhipati, mahān bhāgyashāḷī, mahāparākramī hatā ane bījā paṇ anek rājā
raṇamān haṇāī gayā hatā. māṭe sām eṭale ke paraspar maitrī rākhavī e uttam chhe. pachhī
e vidyānī vidhimān pravīṇ paraspar mantraṇā karīne shrī rām pāse āvyā, atyant
bhaktithī rāmanī samīpe namaskār karīne beṭhā. indranī samīpamān devanī jevā te shobhatā
hatā. saunā netrone ānandanun kāraṇ rām kahevā lāgyā, have tame shā māṭe ḍhīl karo chho?
mārā vinā jānakī laṅkāmān atyant duḥkhamān rahe chhe, māṭe lāmbo vichār chhoḍīne atyāre ja
laṅkā taraph upaḍavānī taiyārī karo. tyāre sugrīvanā jāmbunad ādi rājanītimān pravīṇ
mantrīo rāmane vinantī karavā lāgyā ke he dev! amāre ḍhīl nathī, parantu e nakkī karīne
kaho ke sītāne lāvavānun ja prayojan chhe ke rākṣhaso sāthe yuddha karavun chhe? ā sāmānya yuddha
nathī, vijay meḷavavo atyant mushkel chhe. te bharatakṣhetranā traṇ khaṇḍanun niṣhkaṇṭak rājya kare
chhe. dvīpasamudromān rāvaṇ prasiddha chhe, jambūdvīpamān teno mahimā adhik chhe, te adbhut kārya
karī shake chhe. badhānān hr̥udayanun shalya chhe, tethī yuddha karavun yogya nathī tethī yuddhanī vāt chhoḍī
ame je kahīe te pramāṇe karo. he dev! tene yuddha sanmukh karavāmān jagatane mahān kalesh
upaje chhe, prāṇīonā samūhano vināsh thāy chhe, jagatamānthī samasta uttam kriyā nāsh
pāme chhe. māṭe rāvaṇano bhāī vibhīṣhaṇ je pāpakarmarahit chhe, shrāvakanā vratano dhārak chhe,
rāvaṇ tenān vachano ṭāḷato nathī, te banne bhāīomān antarāyarahit param prīti chhe tethī
vibhīṣhaṇ chaturāīthī tene samajāvashe ane rāvaṇ paṇ apayashathī ḍarashe, lajjāthī sītāne
mokalī deshe māṭe vichār karīne rāvaṇ pāse evā puruṣhane mokalavo je vāt karavāmān
pravīṇ hoy ane rājanītimān kushaḷ hoy, anek rājanīti jāṇato hoy ane rāvaṇano
kr̥upāpātra hoy, evo koī gotī kāḍho. te vakhate mahodadhi nāmanā vidyādhare kahyun ke
sāmbhaḷyun chhe ke laṅkānī chāre taraph māyāmayī yantronī rachanā karī chhe tethī ākāshamārge koī
jaī shake tem nathī, pr̥ithvīnā mārgathī paṇ jaī shake tem nathī. laṅkā agamya chhe,
mahābhayaṅkar, joī na shakāy evā māyāmayī yantra banāvyān chhe to ahīn jeṭalā beṭhā chhe
temānthī to koī
Page 392 of 660
PDF/HTML Page 413 of 681
single page version
chhe te mahāvidyānā dhārak, baḷavān, parākramī pratāparūp chhe tenī shodh karo. vaḷī te
rāvaṇano param mitra chhe ane puruṣhottam chhe. te rāvaṇane samajāvīne vighna ṭāḷashe. tyāre
badhāe ā vāt mānya rākhī. hanumān pāse shrībhūt nāmanā dūtane shīghra mokalavāmān
āvyo. gautam svāmī rājā shreṇikane kahe chhe ke he rājan! mahābuddhimān hoy ane
mahān shaktinā dhārak hoy te upāy kare to paṇ honahār hoy te ja thāy; jem
udayakāḷe sūryano uday thāy ja tem ja je honahār hoy te thāy ja.
varṇavanār aḍatāḷīsamun parva pūrṇa thayun.
nagaranā mahelo suvarṇa ratnamay māḷāothī maṇḍit, kundapuṣhpa samān ujjavaḷ, sundar
jharūkhāthī shobhit, manohar upavanothī ramaṇīk hatā. dūt nagaranī shobhā ane nagaranā
apūrva lokone joīne āshcharya pāmyo. indranā mahel jevo rājamahel ane tyānnī adbhut
rachanā joī chakit thaī gayo. kharadūṣhaṇanī putrī, rāvaṇanī bhāṇej anaṅgakusumā
kharadūṣhaṇanā mr̥utyuthī shokamagna hatī, karmanā udayathī shubh-ashubhanun phaḷ jīv pāme chhe. tene
rokavā koī shaktimān nathī; manuṣhyanī to kaī shakti chhe, devothī paṇ anyathā thaī shakatun
nathī. dūte daravāje āvīne potānā āgamananā samāchār kahyā tethī anaṅgakusumānī
maryādā nāmanī dvārapālanī rakṣhikā dūtane andar laī gaī. anaṅgakusumāe badhī hakīkat
pūchhī te shrībhūte namaskār karīne vistārathī kahī. daṇḍakavanamān shrī rām-lakṣhmaṇanun āgaman,
shambūkano vadh, kharadūṣhaṇ sāthe yuddha, moṭā moṭā subhaṭo sāthe kharadūṣhaṇanun maraṇ; ā vāt
sāmbhaḷī anaṅgakusumā mūrchchhit banī gaī. pachhī chandananā jaḷano chhaṇṭakāv karīne tene
jāgrat karī. anaṅgakusumā ānsu sāratī vilāp karavā lāgī, are pitā! are bhāī!
tame kyān gayā? ek vār mane darshan do, mārī sāthe vārtālāp karo, mahābhayānak vanamān
bhūmigocharīoe tamane kevī rīte haṇyā? ā pramāṇe pitā ane bhāīnā mr̥utyunā
duḥkhathī chandranakhānī putrī duḥkhī thaī. tene sakhīoe ghaṇī mahenate shānt karī. je pravīṇ
ane uttamajano hatā temaṇe ghaṇun sambodhan karyun. pachhī eṇe jinamārgamān pravīṇ ane
samasta sansāranun svarūp jāṇī lokāchāranī
Page 393 of 660
PDF/HTML Page 414 of 681
single page version
pūchhayo. tyāre teṇe sakaḷ vr̥uttānt kahyo. hanumān kharadūṣhaṇanā maraṇathī atyant kop pāmyā,
bhramar vāṅkī thaī gaī, mukh ane netra lāl thaī gayā. tyāre dūte temano kop dūr karavā
māṭe madhur svarathī vinantī karī ke he dev! kihakandhāpuranā svāmī sugrīvane duḥkh upajyun
hatun te to āp jāṇo ja chho. sāhasagati vidyādhar sugrīvanun rūp banāvīne āvyo hato
tethī duḥkhī thaīne sugrīv shrī rāmane sharaṇe gayā hatā tethī rām sugrīvanun duḥkh maṭāḍavā
kihakandhāpur āvyā. pratham to sugrīv ane tenī vachche yuddha thayun, te sugrīvathī jitāyo
nahi. pachhī shrī rām ane tenī vachche yuddha thayun. tyān rāmane joīne vaitālī vidyā bhāgī
gaī eṭale te sāhasagati sugrīvanā rūp vināno jevo hato tevo thaī gayo. mahāyuddhamān
rāme tene māryo ane sugrīvanun duḥkh dūr karyun. ā vāt sāmbhaḷī hanumānano krodh jato
rahyo, mukhakamaḷ khīlyun ane ānand pāmī kahevā lāgyā-aho! shrī rāme amārā par
moṭo upakār karyo. sugrīvanun kuḷ apakīrtinā sāgaramān ḍūbyun hatun, tene shīghra ugāryun.
suvarṇakaḷasharūp sugrīvanun gotra apayasharūp ūṇḍā kūvāmān ḍūbatun hatun tene sanmatinā dhārak
shrī rāme guṇarūp hasta vaḍe kāḍhayun. ā pramāṇe hanumāne khūb prashansā karī ane
sukhasāgaramān magna thayā. hanumānanī bījī strī sugrīvanī putrī padmarāgā pitānā shokano
abhāv sāmbhaḷī harṣhit thaī. tene khūb utsāh āvyo. teṇe dān-pūjādi anek shubhakārya
karyān. hanumānanā gharamān anaṅgakusumāne tyān kharadūṣhaṇano shok thayo ane padmarāgāne
sugrīvano ānand thayo. ā pramāṇe viṣhamatā pāmelā gharanā māṇasonun samādhān karī
hanumān kihakandhāpur taraph nīkaḷyā. mahār̥uddhithī senā sahit hanumān chālyā, ākāshamān
adhik senā thaī. hanumānanā ratnamayī vimānanān kiraṇothī sūryanī prabhā mand thaī gaī.
hanumānane chālatā sāmbhaḷīne anek rājā temanī sāthe thaī gayā jem indranī sāthe moṭā
moṭā dev gaman kare chhe tem āgaḷ-pāchhaḷ, ḍābe -jamaṇe bījā anek rājā chālyā jāy
chhe, vidyādharonā avājathī ākāsh avājamay thaī gayun. ākāshagāmī ashva ane gajanā
samūhathī ākāsh chitro jevun thaī gayun. mahān ashvo sāthe, dhajāothī shobhit sundar ratho
vaḍe ākāsh shobhāyamān bhāsatun hatun. ujjavaḷ chhatronā samūhathī shobhit ākāsh evun
bhāsatun jāṇe ke kumudonun van ja chhe. gambhīr dundubhinā shabdothī dashe dishāo dhvanirūp thaī
gaī jāṇe ke megh gājatā hoy. anek varṇanān ābhūṣhaṇonī jyotinā samūhathī ākāsh
bhinna bhinna raṅgarūp thaī gayun. jāṇe ke koī chatur raṅgarejanun raṅgelun vastra hoy.
hanumānanā vājintronā avāj sāmbhaḷī kapivanshī ānand pāmyā, jem meghano dhvani
sāmbhaḷī mor harṣhit thāy chhe. sugrīve ākhā nagaranī shobhā karāvī, bajāro-dukāno
raṅgāvī, makāno par dhajā laherāvī, ratnonān toraṇothī dvār shobhāvyān. badhā hanumānanī
sāme āvyā, saunā pūjya devonī peṭhe nagaramān praveshyā. sugrīvanā mahele āvyā, sugrīve
bahu ja ādar āpyo ane shrī rāmano samasta vr̥uttānt kahyo. te ja vakhate sugrīvādik
hanumān sahit
Page 394 of 660
PDF/HTML Page 415 of 681
single page version
atyant ānand pāmatā shrī rāmanī pāse āvyā hanumān rāmane jovā lāgyā. atyant
sundar, sūkṣhma, snigdha, shyām, sugandhī, vakra, lāmbā jemanā kesh chhe, lakṣhmīrūp velathī maṇḍit,
atyant sukumār aṅg, sūrya samān pratāpī, chandra samān kāntidhārī, potānī kāntithī prakāsh
karanār, netrone ānandanun kāraṇ mahāmanohar, atyant pravīṇ, āshcharya utpanna karanār
jāṇe ke svargamānthī dev ja āvyā hoy, dedīpyamān, nirmaḷ suvarṇanā kamaḷanā garbha jevī
jemanī prabhā chhe, sundar kān, sundar nāsikā, sarvāṅgasundar, jāṇe ke sākṣhāt kāmadev ja chhe.
kamaḷanayan, navayuvān, chaḍhāvelā dhanuṣh jevī jemanī bhramar chhe, pūrṇamāsīnā chandramā vadan,
māṇek jevā lāl hoṭh, kundapuṣhpa jevā ujjavaḷ dānt, shaṅk samān kaṇṭh, mr̥ugendra samān
sāhas, sundar kaṭi, sundar vakṣhasthaḷ, mahābāhu, shrīvatsalakṣhaṇ, dakṣhiṇāvarta gambhīr nābhi,
ārakta kamaḷ samān hāth ane charaṇ, komaḷ goḷ puṣhṭa banne jāndh ane kāchabānī pīṭh
jevo charaṇano agrabhāv, atyant kāntimān, lāl nakh, atul baḷ, mahān yoddhā, ati
gambhīr, ati udār, samachaturastra sansthān, vajravr̥uṣhabhanārāch sanhanan, jāṇe ke traṇe
jagatanī sundaratā ekaṭhī karīne banāvyā hoy, mahān prabhāvashāḷī, parantu sītānā
viyogathī vyākuḷ chittavāḷā, jāṇe ke shachirahit indra birāje chhe athavā rohiṇīrahit
chandramā beṭhā chhe. rūp-saubhāgyathī maṇḍit, sarva shāstronā vettā, mahāshūravīr jemanī kīrti
sarvatra phelāī gaī chhe, atyant buddhimān, guṇavān evā shrī rāmane joīne hanumān
āshcharya pāmyā. temanā sharīranī kānti hanumān par pharī vaḷī. temano prabhāv joīne
vashībhūt thayel pavananā putra manamān vichāravā lāgyā ke ā shrī rām dasharathanā putra,
bhāī lakṣhmaṇ lokashreṣhṭha āmanā āgnāṅkit, saṅgrāmamān jemanun chandramā samān ujjavaḷ chhatra
joīne sāhasagatinī vidyā vaitālī tenā sharīramānthī nīkaḷī gaī ane men indrane paṇ
joyā chhe, parantu āmane joīne mārun hr̥uday param ānandasanyukta ane namrībhūt thayun chhe, ā
pramāṇe āshcharya pāmyā. añjanīno putra, kamaḷalochan shrī rāmanān darshan māṭe āgaḷ
āvyo ane lakṣhmaṇe pahelānthī ja rāmane kahī rākhyun hatun tethī hanumānane dūrathī ja joīne
ūbhā thayā, tene hr̥uday sāthe bhīḍīne maḷyā, paraspar atyant sneh thayo. hanumān atyant
vinayathī beṭhā, shrī rām pote sinhāsan par birājyā. jemanī bhujā bhujabandhanathī shobhe
chhe. nirmaḷ nīlāmbaramaṇḍit rājāonā chūḍāmaṇi, sundar hār paherīne nakṣhatro sahit chandramā
jevā shobhe chhe ane divya pītāmbar paherelā, hār-kuṇḍaḷ-karpūrādi sanyukta sumitrānā putra
shrī lakṣhmaṇ vījaḷī sahitanā megh jevā shobhe chhe. vānaravanshīonā mugaṭ, dev samān
jemanun parākram chhe e rājā sugrīv jāṇe lokapāḷ hoy evā shobhe chhe, lakṣhmaṇanī pāchhaḷ
beṭhelo virādhit vidyādhar jāṇe ke lakṣhmaṇ narasinhanun chakraratna hoy tevo sohe chhe. rāmanī
samīpamān hanumān pūrṇachandranī samīpamān budh shobhe tevā shobhe chhe, sugrīvanā be putra ek
aṅg ane bījo aṅgad sugandhamāḷā ane vastrābhūṣhaṇathī maṇḍit kuber jevā shobhe chhe,
naḷ, nīl ane seṅkaḍo rājā shrī rāmanī sabhāmān indranī sabhānā dev
Page 395 of 660
PDF/HTML Page 416 of 681
single page version
sabhā hoy evī shobhe chhe. pachhī hanumān āshcharya pāmī atyant premathī shrī rāmane kahevā
lāgyā, he dev! shāstramān em kahyun chhe ke prashansā parokṣhamān karavī, pratyakṣha na karavī. parantu
āpanān guṇothī ā man vashībhūt thaīne pratyakṣha stuti kare chhe. ane ā rīt chhe ke
āp jemano ādhār ho temanān guṇonun varṇan karīe to jevo mahimā ame āpano
sāmbhaḷyo hato tevo pratyakṣha joyo chhe. āp jīvo pratye dayāvān, atyant parākramī, param
hitachintak, guṇonā samūh, jemanā nirmaḷ yashathī jagat shobhe chhe. he nāth! sītānā
svayamvar vidhānamān hajāro dev jenī rakṣhā karatā hatā evun vajrāvarta dhanuṣh āpe chaḍāvyun,
e badhā parākram ame sāmbhaḷyān hatān. jemanā pitā dasharath, mātā kaushalyā, bhāī lakṣhmaṇ,
bharat, shatrughna, sītānā bhāī bhāmaṇḍaḷ, te jagatapati rām tame dhanya chho, tamārī shakti
dhanya chhe, sāgarāvarta dhanuṣhanā dhārak ane sadā āgnākārī lakṣhmaṇ jemanā bhāī chhe temane
dhanya chhe, e dhairya dhanya, e tyāgane dhanya chhe je pitānun vachan pāḷavā māṭe rājyano
tyāg karī mahābhayānak daṇḍakavanamān pravesh karyo ane āpe amārā upar jevo upakār
karyo chhe tevo indra paṇ na kare. sugrīvanun rūp laīne sāhasagati sugrīvanā gharamān āvyo
hato ane āpe kapivanshanun kalaṅk dūr karyun, āpanān darshanathī vaitālī vidyā sāhasagatinā
sharīramānthī nīkaḷī gaī. āpe yuddhamān tene haṇyo tethī āpe to amārā upar moṭo
upakār karyo chhe. have ame āpanī shī sevā karīe? shāstranī e āgnā chhe ke potānā
upar je upakār kare ane tenī sevā na karīe to tene bhāvanī shuddhatā nathī. je kr̥utaghna
upakār bhūle chhe te nyāyadharmathī bahirmukh chhe, pāpīomān mahāpāpī chhe ane parādhīnamān
pāradhī chhe, nirday chhe ane tenī sāthe satpuruṣh vāt paṇ karatā nathī. māṭe ame amārun
sharīr chhoḍīne āpanā kām māṭe taiyār chhīe. hun laṅkāpatine samajāvīne tamārī strī
tamārī pāse lāvīsh. he rāghav! mahābāhu, sītānun mukhakamaḷ, pūrṇamāsīnā chandramāsamān
kāntino puñj, tene āp niḥsandeh shīghra ja josho. pachhī jāmbunad mantrīe hanumānane
paramahitanān vachan kahyān ke he vatsa vāyuputra! amārā badhāno ek tun ja ādhār chho,
sāvadhān thaīne laṅkā javun ane koī sāthe kadī paṇ virodh na karavo. tyāre hanumāne kahyun
ke āpanī āgnā pramāṇe ja thashe.
man ek kṣhaṇ paṇ shātārūp nathī ane rāme em kahyun chhe ke jyān sudhī tame paravash chho
tyān sudhī ame amāro puruṣhārtha mānatā nathī. tame mahā nirmaḷ shīlathī pūrṇa chho ane
amārā viyogathī prāṇ tajavā chāho chho paṇ prāṇ tajasho nahi, potānā chittamān
samādhān rākhajo, vivekī jīvoe ārta raudradhyānathī prāṇ tajavā nahi. manuṣhyadeh atyant
durlabh chhe, temān jinendrano dharma durlabh chhe, temān samādhimaraṇ na thāy to ā manuṣhya deh
photarā jevo asār chhe. ane tene vishvās
Page 396 of 660
PDF/HTML Page 417 of 681
single page version
chhe te mārī pāse laī āvajo. tyāre hanumāne kahyun ke āp je āgnā karasho te pramāṇe ja
thashe; ām kahī hāth joḍī, namaskār karī pachhī lakṣhmaṇane namīne bahār nīkaḷyā. vaibhavathī
paripūrṇa potānā tejathī sarva dishāmān udyot karatā sugrīvanā mahele āvyā ane sugrīvane
kahyun, jyān sudhī hun āvun nahi tyān sudhī tame bahu sāvadhānīthī ahīn ja rahejo. ā
pramāṇe kahīne sundar shikharavāḷā vimānamān beṭhā. te sumeru upar jinamandir shobhe tevā
shobhatā hatā. rāmādik badhāe temane param jyotithī maṇḍit, ujjavaḷ chhatrathī shobhit,
hans samān ujjavaḷ chāmar jemanā par ḍhoḷāy chhe ane pavan samān ashvone chālatā,
parvat samān gaj ane devone senā samān senā sahit ākāshamān gaman karatā joyā.
gautam svāmī rājā shreṇikane kahe chhe, he rājan! ā jagat nānā prakāranā jīvothī
bharelun chhe, temān je koī paramārthanā nimitte udyam kare chhe te prashansāyogya chhe ane svārthathī
to jagat bharelun ja chhe. je bījāno upakār kare chhe temanā tulya indra, chandra, kuber paṇ
nathī. je pāpī kr̥utaghnī bījāno upakār oḷave chhe te narak-nigodanān pātra chhe ane
lokanindya chhe.
varṇan karanār ogaṇapachāsamun parva pūrṇa thayun.
shrī rāmanī āgnāmān pravarte chhe, mahā vinayavant ane gnānavant chhe. rāmanā kāmanā
utsāharūp shuddhabhāv jenā chittamān chhe te dishāmaṇḍaḷane avalokatā laṅkānā mārgamān rājā
mahendranun nagar jue chhe, jāṇe ke īndranun nagar chhe. parvatanā shikhar par nagar vaselun chhe,
tyān chandramā samān ujjavaḷ makāno chhe, te nagar dūrathī ja najare paḍayun. hanumāne joīne
manamān vichāryun ke ā durbuddhi mahendranun nagar chhe, te ahīn rahe chhe, mārā nānā shānā? jeṇe
mārī mātāne santāpyā hatā. pitā thaīne putrīnun āvun apamān kare? temaṇe mātāne
nagaramān na rākhyān tyāre mātāne vanamān javun paḍayun, jyān anantagati muni rahetā hatā,
temaṇe amr̥utarūp vachano kahīne samādhān karyun tethī māro janma udyānamān thayo, jyān koī
sagān nahotān. mārī mātā sharaṇe āve ane e na rākhe e kṣhatriyano dharma nathī māṭe
eno garva utārun. pachhī gussāthī yuddhanī nobat vagāḍī, ḍhol
Page 397 of 660
PDF/HTML Page 418 of 681
single page version
dushmano āvyānun sāmbhaḷīne sarva senā sahit bahār nīkaḷyā. banne senā vachche bhayaṅkar
yuddha thayun. mahendra rathamān chaḍayā, māthe chhatra pharatun hatun, dhanuṣh chaḍhāvīne te hanumān sāme
āvyā, hanumāne traṇ bāṇo vaḍe tenun dhanuṣh chhedī nākhyun, jem yogīshvar traṇ guptithī
mānane chhede chhe. pachhī mahendre bījun dhanuṣh levānī taiyārī karī te pahelān ja bāṇothī tenā
ghoḍā rathathī chhūṭā karī dīdhā tethī te rathanī āsapās pharavā lāgyā, jem manathī prerelī
indriyo viṣhayomān bhame chhe tem. pachhī mahendrano putra vimānamān besīne hanumān sāme
āvyo tyāre tenī ane hanumānanī vachche bāṇ, chakra, kanak ityādi anek āyudhothī
paraspar mahān yuddha thayun. hanumāne potānī vidyāthī tenān shastro jem yogīshvar
ātmachintavanathī parīṣhahone roke tem rokī dīdhān. teṇe anek shastro chalāvyān, temānthī
hanumānane ekey na lāgyun, jem munine kāmanun ek paṇ bāṇ lāgatun nathī. jem ghāsano
ḍhagalo agnimān bhasma thaī jāy tem mahendranā putranān sarva shastro hanumān par niṣhphaḷ
gayā. ane hanumāne tene jem garuḍ sarpane pakaḍe tem pakaḍī līdho. rājā mahendra potānā
mahārathī putrane pakaḍāyelo joīne atyant krodhāyamān thaīne hanumān par ghasyo, jem
sāhasagati rām par āvyo hato. hanumān paṇ dhanuṣh laīne sūryanā rath samān rath par
chaḍayā. jenī chhātī par manohar hār chhe, shūravīromān je mahāshūravīr chhe te nānānī
sanmukh āvyā. banne vachche karavat, kuhāḍā, khaḍga, bāṇ ādi anek shastrothī pavan
ane meghanī jem mahān yuddha thayun. banne sinh samān uddhat, kopanā bharelā, agninā kaṇ
samān lāl netravāḷā, ajagar samān bhayānak avāj karatā, paraspar shastro
chalāvatā, garva ane hāsyathī yukta jemano shabdo chhe, paraspar kahe chhe-dhikkar tārā
shūravīrapaṇāne! tun yuddha karavānun shun jāṇe? ityādi vachano paraspar bolavā lāgyān. banne
vidyābaḷathī yukta ghor yuddha karatā vāramvār potānā pakṣhanā māṇaso dvārā hāhākār ane
jayajayakārādinā avājo karāvavā lāgyā. rājā mahendra vikriyāshaktino dhārak, krodhathī
jenun sharīr jalī rahyun chhe te hanumān par āyudho pheṅkavā lāgyo, bhuṣhuṇḍī, pharasī, bāṇ,
shataghnī, mudgaḷ, gadā, parvatanān shikhar, sālavr̥ukṣha, vaḍavr̥ukṣha ityādi anek āyudh mahendre
hanumān par pheṅkyā, to paṇ hanumān vyākuḷatā na pāmyā, jem girirāj mahāmeghanā
samūhathī kampāyamān thato nathī. mahendre jeṭalān bāṇ pheṅkyān te badhān hanumāne potānī
vidyānā prabhāvathī niṣhphaḷ karī nākhyān, pachhī potānā rathamānthī ūchhaḷīne mahendranā rathamān
jaīne paḍayā; diggajanī sūṇḍh jevā potānā hāthathī mahendrane pakaḍī līdho ane potānā
rathamān lāvyā. shūravīro dvārā jītadhvani thayo, badhā loko prashansā karavā lāgyā. rājā
mahendra hanumānane mahā baḷavān param udayarūp joīne atyant saumya vāṇīthī prashansā
karavā lāgyā ke he putra! ame tāro je mahimā sāmbhaḷyo hato te pratyakṣha joyo. mārā putra
prasannakīrtine to atyār sudhī koīe jītyo nahoto, rathanūpuranā svāmī rājā indrathī
paṇ te jitāyo nahoto, vijyārdhagirinā nivāsī vidyādharomān
Page 398 of 660
PDF/HTML Page 419 of 681
single page version
sadā mahimā dharāvatā mārā putrane paṇ ten jītyo ane pakaḍayo. dhanya chhe tārun parākram!
tārā jevo mahādhairyavān puruṣh bījo koī nathī. tārun ā anupam rūp ane saṅgrāmamān
adbhut parākram! he putra hanumān! ten amārā ākhā kuḷano udyot karyo. tun charamasharīr
avashya yogīshvar thaīsh, vinay ādi guṇothī yukta, param tejarāshi, kalyāṇamūrti,
kalpavr̥ukṣha pragaṭ thayo chhe, tun jagatamān guru ane kuḷano ādhār tathā duḥkharūp sūryathī
taptāyamān jīvone megh samān chho. ā pramāṇe nānā mahendrae atyant prashansā karī, tenī
āṅkho bharāī āvī, romāñch khaḍā thaī gayā, mastak chūmyun, chhātī sāthe lagāḍayo. tyāre
hanumāne namaskār karī, hāth joḍī atyant vinayathī kṣhamā māgī, ek kṣhaṇamān bījā ja
thaī gayā. hanumān kahe chhe he nāth! men bāḷakabuddhithī tamāro avinay karyo to kṣhamā karo.
ane shrī rāmanā kihakandhāpur āgamananī badhī hakīkat kahī, pote laṅkā taraph jāy chhe te
hakīkat kahī ane kahyun ke hun laṅkā jaīne kārya karīne āvun chhun, tame kihakandhāpur jāv,
rāmanī sevā karo. ām kahīne hanumān ākāshamārge laṅkā chālyā, jem dev svargalokamān
jāy chhe. rājā mahendra rāṇī sahit, potānā putra prasannakīrti sahit putrī añjanī pāse
gayā. añjanīne mātāpitā ane bhāīno meḷāp thayo tethī khūb ānand pāmī. pachhī
mahendra kihakandhāpur āvyā. tyān rājā sugrīv ane virādhit sāme gayā. temane shrī rāmanī
pāse lāvyā, rām khūb ādarathī temane maḷyā. rām jevā mahān tejasvī puruṣh, jemanun
chitta nirmaḷ chhe ane jemaṇe pūrvajanmamān dān, vrat, tap, ādi puṇya upārjyā chhe temanī
sevā dev, vidyādhar, bhūmigocharī badhā ja kare chhe, je baḷavān puruṣh hoy temane vash badhā
thāy. tethī sarva prakāre potānā manane jītī satkarmamān prayatna karo. he bhavya jīvo! te
satkarmanā phaḷathī sūrya samān dīpti prāpta karo..
mahendra añjanānā milāpanun varṇan karanār pachāsamun parva pūrṇa thayun.
toraṇo chhe, kāḷī ghaṭā samān saghan udyāno puruṣhothī bharyā chhe, sphaṭikamaṇi samān
ujjavaḷ jaḷ bharelī vāpikāo, pagathiyānthī shobhatī, kamaḷādithī bharelī chhe. gautam
svāmī rājā shreṇikane kahe chhe, he rājan! ā nagarathī dūr ek van chhe. tyān sūkun ghās,
velo, vr̥ukṣha, kāṇṭānā samūh
Page 399 of 660
PDF/HTML Page 420 of 681
single page version
paḍe chhe, sarovaro sukāī gayā chhe, gīdh, ghūvaḍ jevā pakṣhīo phare chhe, te vanamān be chāraṇ
muni āṭh divasano kāyotsarga dhāraṇ karīne ūbhā hatā. tyānthī chār kos traṇ kanyāo,
jemanā netra manogna chhe, jemaṇe saphed vastro paheryān chhe, vidhipūrvak tapathī jemanun chitta
nirmaḷ chhe evī e traṇ lokanun ābhūṣhaṇ ja chhe.
vadan, shāntachitta, niṣhpāp, avāñchhak, jemanī draṣhṭi nākanī aṇī par chhe, banne hāth nīche
lambāvyā chhe, kāyotsarga dhāraṇ karyo chhe, jemane jīvan maraṇ tulya chhe, shatru mitra samān,
kāñchan pāṣhāṇ samān chhe evā banne munione baḷatā joīne hanumān kampī ūṭhayā,
vātsalyaguṇathī maṇḍit bhāvabhakti sanyukta vaiyāvrat karavāne taiyār thayā. samudranun jaḷ
laīne mūshaḷadhār varasād varasāvyo. tethī kṣhaṇamātramān pr̥ithvī jaḷamay thaī gaī. hanumāne
jem muni kṣhamābhāvarūp jaḷathī krodhāgni bujhāve tem te jaḷathī dāvāgni bujhāvī dīdho.
pachhī munino upasarga dūr karī temanī pūjā karavā lāgyā. pelī traṇ kanyāo vidyā
sādhatī hatī te dāvānaḷanā dāhathī vyākuḷatāne kāraṇe asvastha hatī. hanumāne megh vaḍe
vanano upadrav maṭāḍayo tethī temane vidyā siddha thaī. te sumerunī traṇ pradakṣhiṇā karī
munionī nikaṭ āvī namaskār karavā lāgī ane hanumānanī stuti karī, aho tāt!
dhanya tamārī jineshvar pratye bhakti tame kaī taraph jatā hatā ke sādhuonī rakṣhā karī?
amārā kāraṇe vanamān upadrav thayo hato to paṇ dhyānārūḍh munio dhyānamānthī ḍagyā nahi.
tyāre hanumāne pūchhayun ke tame koṇ chho. ane nirjan sthānamān shā māṭe raho chho? temānthī
sauthī moṭī bahen bolī, ā dadhimukh nāmanā nagaranā rājā gandharvanī ame traṇe putrīo
chhīe. moṭī chandrarekhā, bījī vidyutaprabhā, trījī taraṅgamāḷā; ame badhān kuḷane vallabh
chhīe eṭale vijyārdhanā jeṭalā vidyādharo chhe te badhā amārī sāthe paraṇavā amārā
pitāne yāchanā karatā ane ek aṅgārak nāmano duṣhṭa, atiabhilāṣhī, nirantar kāmanā
dāhathī ātāparūp vidyādhar āvyo. ek divas amārā pitāe aṣhṭāṅg nimittavettā
munine pūchhayun ke he bhagavān! mārī putrīono var koṇ thashe? tyāre munie kahyun ke je
raṇasaṅgrāmamān sāhasagatine mārashe te tārī putrīono var thashe. tethī muninā amoghavachan
sāmbhaḷīne amārā pitājīe vichāryun ke vijyārdhanī uttar shreṇīmān je sāhasagati chhe tene
koṇ mārī shake, je tene māre te manuṣhya ā lokamān indra samān chhe. vaḷī muninān vachan
anyathā hoy nahi tethī amārā mātāpitā ane ākhun kuṭumb muninān vachan upar draḍh
hatun. aṅgārak nirantar amārā pitā pāse yāchanā karato ane pitā amane āpatā nahi
tethī te chintāthī ane duḥkhathī verī banyo. amane evī ichchhā thaī ke divas kyāre āve
ke ame sāhasagatinā māranārane joīe. tethī