Page 500 of 660
PDF/HTML Page 521 of 681
single page version
taraph chālyā. laṅkā pāse jaīne temaṇe vichāryun ke rām-lakṣhmaṇanī vāt kevī rīte jāṇavī?
jo rām-lakṣhmaṇanī vāt lokone pūchhīsh to rāvaṇanā lokone nahi game. māṭe rāvaṇanī
vāt pūchhavī. rāvaṇanī vāt uparathī temanī hālat jaṇāī jashe. ām vichārī nārad padma
sarovar gayā tyān aṅgad antaḥpur sahit krīḍā karato hato. tenā sevakone nārade rāvaṇanī
kushaḷatā vishe pūchhayun. te nokaro e sāmbhaḷī krodharūp thaī bolavā lāgyā, ā tāpas
rāvaṇano maḷatiyo chhe em kahī ene aṅgadanī pāse laī gayā. nārade kahyun ke māre
rāvaṇanun kāī prayojan nathī. kiṅkaroe kahyun ke tāre rāvaṇanun kāī prayojan na hoy to
rāvaṇanī kushaḷatā kem pūchhato hato? aṅgade hasīne kahyun ke ā tāpasane padmanābhinī pāse
laī jāv. teo nāradane kheñchatā chālavā lāgyā. nārad vichāre chhe ke koṇ jāṇe ā
padmanābhi koṇ chhe? kaushalyānā putra hoy to mārī sāthe ām kem varte? e mane kyān
laī jāy chhe, hun sanshayamān paḍayo chhun, jinashāsananā bhakta dev mārī sahāy karo. aṅgadanā
kiṅkaro tene vibhīṣhaṇanā mahelamān, jyān shrī rām birājatā hatā tyān, laī gayā. shrī rām
dūrathī joī emane nārad jāṇī sinhāsan parathī ūbhā thayā, temano ati ādar karyo
ane kiṅkarone dūr javā kahyun. nārad shrī rām-lakṣhmaṇane joī atyant ānand pāmyā,
āshīrvād āpīne emanī samīpamān beṭhā. tyāre rām bolyā, he kṣhullak! kyāthī āvyā?
ghaṇā divase āvyā chho, sārā chhone? nārade kahyun ke tārī mātā kaṣhṭanā sāgaramān magna chhe
e vāt kahevā māṭe tamārī pāse shīghra āvyo chhun. kaushalyā mātā mahāsatī, jinamati
nirantar ānsu pāḍe chhe ane tamārā vinā khūb duḥkhī, chhe. jem sinhaṇ potānā bāḷak
vinā vyākuḷ thāy tem ati vyākuḷ thaī vilāp kare chhe, jeno vilāp sāmbhaḷī pāṣhāṇ
paṇ pīgaḷī jāy. tamārā jevā mātānā āgnāṅkit putra hoy ane tamārā hotān mātā
āvun kaṣhṭa bhogave e kevā āshcharyanī vāt chhe? e guṇavantī jo tamane nahi jue to
tamārā viyogarūp sūryathī sukāī jashe. māṭe kr̥upā karīne ūṭho ane tene shīghra maḷo. ā
sansāramān mātā samān bījo koī padārtha nathī. tamārī bannenī mātānān duḥkhathī kaikeyī
suprabhā badhān ja duḥkhī chhe. kaushalyā ane sumitrā banne maraṇatulya thaī gaī chhe. āhār,
nidrā badhun gayun chhe. rātadivas ānsu sāre chhe, tamārān darshan karashe to ja te ṭakashe. jem
bāḷavihoṇī vilāp kare tem vilāp kare chhe. chhātī ane mastak hāthathī kūṭe chhe. banney
mātā tamārā viyogathī agnimān jale chhe. tamārān darshanarūp amr̥utanī dhārāthī temano
ātāp nivāro. nāradanān āvān vachan sāmbhaḷī banne bhāī mātāonān duḥkhathī atyant
duḥkhī thayā, rūdan karavā lāgyā. tyāre badhā vidyādharoe temane dhairya bandhāvyun. rām lakṣhmaṇe
nāradane kahyun, he nārad! tane amārā par moṭo upakār karyo, ame durāchārī mātāne bhūlī
gayā hatā tenun tame smaraṇ karāvyun. tamārā jevo amane koī priy nathī. je manuṣhya
mātāno vinay kare chhe, dās thaīne mātānī sevā kare chhe te mahā puṇyavān chhe. je
mātānā upakāranun vismaraṇ kare chhe te kr̥utaghna chhe. mātānā snehathī vyākuḷ chittavāḷā
banne bhāīoe nāradanī
Page 501 of 660
PDF/HTML Page 522 of 681
single page version
amane divaso vītyānī khabar paḍī nahi. have amane mātānān darshananī atyant ichchhā chhe.
amārā aṅg atyant tapta thayān chhe, te mātānān darshanarūp amr̥utathī shānt thāy. have amārun
chitta ayodhyānagarī jovāne talase chhe, te ayodhyā paṇ amārī bījī mātā chhe. tyāre
vibhīṣhaṇe kahyun, he svāmin! jem āgnā karo tem karīe. atyāre ja ayodhyā dūt
mokalīe je tamārā shubh samāchār mātāne āpashe. tamārā āgamananī vāt kahevāthī
mātāone sukh maḷashe, tame kr̥upā karīne soḷ divas ahīn ja raho. he sharaṇāgat pratipāḷ,
mārā upar kr̥upā karo. ām kahī potānun mastak rām-lakṣhmaṇanān charaṇomān mūkyun.
kahyun, he sumitrā! jo, ā be vidyādharo pavanathī prerit meghanī peṭhe shīghra āve chhe te
avashya āpaṇā hitanī vāt kaheshe. e banne bhāīonā mokalavāthī āvatā lāge chhe.
tyāre sumitrāe kahyun, tame je kaho chho tem ja thāv. ām bey mātā vachche vātachīt
chāle chhe te ja vakhate vidyādharo puṣhpanī vr̥uṣhṭi karatān ākāshamānthī ūtaryā, ati harṣhathī
bharat pāse āvyā. rājā bharate pramodapūrvak temanun khūb sanmān karyun. teo praṇām karīne
potāne yogya āsan par beṭhā, temanun chitta atisundar chhe, temaṇe samāchār āpavā
māṇḍayā. he prabho! rām-lakṣhmaṇe rāvaṇane haṇyo ane vibhīṣhaṇane laṅkānun rājya āpyun. shrī
rāmane baḷabhadrapad ane lakṣhmaṇane nārāyaṇapad prāpta thayun, temanā hāthamān chakraratna āvyun.
te banne bhāīo traṇ khaṇḍanā svāmī banyā. rāvaṇanā putro indrajit ane meghanād tathā
bhāī kumbhakarṇa je bandīgr̥uhamān hatā temane shrī rāme mukta karyā. temaṇe jinadīkṣhā līdhī ane
nirvāṇapad prāpta karyun. rām-lakṣhmaṇe deshabhūṣhaṇ kulabhūṣhaṇ munino upasarga dūr karyo hato
tenāthī garuḍendra prasanna thayā hatā. temaṇe rām-lakṣhmaṇane rāvaṇ sāthe yuddha karyun te ja
vakhate sinhavimān ane garuḍavimān āpyān. ā pramāṇe rām-lakṣhmaṇanā pratāpanā
samāchār sāmbhaḷī rājā bharat khūb prasanna thayā, temane tāmbūl-sugandhādi āpīne
sanmānyā. pachhī bharat temane laīne banne mātāo pāse gayā. banne mātā putronī
vibhūtinī vāt vidyādharonā mukhe sāmbhaḷīne ānand pāmī. te ja samaye ākāshamārge
hajāro vāhano vidyāmay suvarṇa ratnādi bharelān āvyān ane meghamāḷā samān vidyādharo
ayodhyāmān āvyā. te ākāshamān ūbhā rahyā, nagaramā bhinna bhinna ratnonī varṣhā karī,
ratnonā udyotathī dashe dishāmān prakāsh thayo, ayodhyāmān ek ek gr̥uhasthanā gher
parvatasamān suvarṇa ratnonā ḍhagalā karyā, ayodhyānā
Page 502 of 660
PDF/HTML Page 523 of 681
single page version
badhā lokone svarganā dev jevā lakṣhmīvān banāvī dīdhā. nagaramān evī ghoṣhaṇā karī ke
jene je vastunī ichchhā hoy te laī jāv. tyāre badhā lokoe āvīne kahyun ke amārā
akhūṭ bhaṇḍār bharyā chhe, koī vastunī ichchhā nathī. ayodhyāmānthī daridratāno nāsh thayo.
rām-lakṣhmaṇanā pratāparūp sūryathī jemanān mukhakamaḷ khīlī ūṭhayān chhe evā ayodhyānā
nagarajano prashansā karavā lāgyā. anek shilpī vidyādharoe āvīne atyant chaturāīthī
ratna suvarṇamay mahelo banāvyā, bhagavānanān anek manogna chaityālayo banāvyān, jāṇe ke
vindhyāchaḷanān shikharo ja hoy. hajāro stambhathī maṇḍit nānā prakāranā maṇḍapo rachyā, ratno
jaḍelā tenā daravājā banāvyā. te mandiro par dhajāo pharaphare chhe, toraṇothī shobhatān
jinamandiro rachyān, temān mahotsav thayā, ayodhyā anek āshcharyothī bharāī gaī. laṅkānī
shobhāne jītanārā saṅgītanā dhvanithī dashe dishā guñjāyamān thaī, kāḷī ghaṭā samān van-
upavan shobhatān hatān, temān nānā prakāranān phaḷaphūlo par bhamarāo guñjatā hatā, jāṇe ke
nandanavan ja chhe. bār yojan lāmbī, nav yojan pahoḷī ayodhyā nagarī atyant shobhī
rahī. soḷ divasamān shilpī vidyādharoe evī rachanā karī ke so varṣhe paṇ tenun varṇan pūrun
na thāy. tyān vāvanān pagathiyān ratna ane suvarṇanā, sarovaranā taṭ ratnanān, temān kamaḷo
khīlī ūṭhayān chhe, grīṣhma r̥utumān paṇ sadā bharapūr ja rahe chhe, temanā taṭ par bhagavānanān
mandiro ane vr̥ukṣhonī paṅktithī svargapurī samān shobhatī hatī. pachhī baḷabhadra-nārāyaṇ
laṅkāmānthī ayodhyā taraph āvavā nīkaḷyā. gautam svāmī kahe chhe, he shreṇik! je divasathī
nāradanā mukhe rām-lakṣhmaṇe mātānī vāt sāmbhaḷī te divasathī teo bījī badhī vāt
bhūlī gayā, banne mātānun ja dhyān dharavā lāgyā. pūrvajanmanā puṇyathī āvā putro maḷe
chhe, puṇyanā prabhāvathī sarva vastunī siddhi thāy chhe. puṇyathī shun na thāy? māṭe he
prāṇīo! puṇyamān tatpar thāv jethī shokarūp sūryano ātāp lāge nahi.
ekāsīmun parva pūrṇa thayun.
rām-lakṣhmaṇanī sevāmān tatpar parivārasahit sāthe chālyā, chhatra ane dhvajāothī sūryanī
prabhā jemaṇe rokī līdhī chhe, te ākāshamān gaman karatān dūrathī pr̥ithvīne jotān jāy chhe.
pr̥ithvī, giri, nagar, van,
Page 503 of 660
PDF/HTML Page 524 of 681
single page version
samīpamān sītā satī sākṣhāt lakṣhmīsamān shobhe chhe te sumeru parvat joīne rāmane pūchhavā
lāgī, he nāth! ā jambūdvīpanī madhyamān atyant manogna svarṇa kamaḷ samān shun dekhāy chhe?
rāme uttar āpyo ke he devī e sumeru parvat chhe, tyān devādhidev shrī muni suvratanāthano
janmābhiṣhek indrādik devoe karyo hato. temane bhagavānanā pāñchey kalyāṇakomān ati harṣha
hoy chhe. ā sumeru parvat ratnamay ūñchān shikharothī shobhato jagaprasiddha chhe. pachhī āgaḷ
jatān kahyun ke ā daṇḍakavan chhe, jyānthī laṅkāpatie tārun haraṇ karyun hatun ane potānun ahit
karyun. ā vanamān āpaṇe chāraṇ munine pāraṇun karāvyun hatun, tenī vachche ā sundar nadī chhe
ane he sulochane! ā vanshasthaḷ parvat chhe, tyān āpaṇe deshabhūṣhaṇ kulabhūṣhaṇ muninān darshan
karyān te ja samaye munione kevaḷagnān utpanna thayun hatun. he saubhāgyavatī kalyāṇarūpiṇī!
ā bālakhilyanun nagar chhe, jyānthī lakṣhmaṇe kalyāṇamālāne prāpta karī. ā dashāṅganagar jyān
rūpavatīnā pitā paramashrāvak vajrakarṇa rājya kare chhe. vaḷī jānakīe pr̥ithvīpatine pūchhayun, he
kānt! ā kaī nagarī chhe jyānnā vimān jevān gharo indrapurīthīy adhik shobhe chhe? atyār
sudhīmān ā purī men kyārey joī nathī. jānakīnān ā vachan sāmbhaḷī jānakīnāth
avalokan karī bolyā, he priye! ā ayodhyāpurī chhe tene vidyādhar shilpīoe laṅkānī
jyotine paṇ jītanārī banāvī chhe.
joī rām-lakṣhmaṇe puṣhpak vimānane jamīn par utāryun. bharat hāthī parathī utarī pāse
āvyo, snehathī bharelā teṇe bey bhāīone praṇām karī ardhapādya karyun. banne bhāīoe
vimānamānthī utarī bharatane chhātī sāthe chāmpyo, paraspar kushaḷ samāchār pūchhayā. pachhī
bharatane puṣhpak vimānamān besāḍī dīdho ane ayodhyāmān pravesh karyo. rāmanā āgamananā
kāraṇe ayodhyāne khūb shaṇagāravāmān āvī chhe, dhajāo pharake chhe, jātajātanān vimāno,
ratho, hāthī, ghoḍāthī mārgamān jagyā nathī. vājintro vāgavā lāgyān, madhur dhvani sambhaḷāvā
lāgyā, vājintronā shabdo, ghoḍāonī haṇahaṇāṭī, gajonī garjanā sāmantonā aṭṭahās,
vīṇā-bansarīnā nādathī dashey dishāo vyāpta thaī gaī, bhāṭ-chāraṇo bīrud vakhāṇe chhe,
nr̥ityakāriṇī nr̥itya kare chhe, bhāṇḍ nakal kare chhe, naṭ kaḷā kare chhe, sūryanā rathasamān ratho,
tenā chitrakāro, vidyādhar manuṣhya pashuonā jātajātanā avājo; ā badhānun kyān sudhī
varṇan karīe? vidyādharonā adhipatie param shobhā karī chhe. banne bhāī manohar
ayodhyāmān praveshyā. ayodhyā nagarī svarga samān chhe, rām-lakṣhmaṇ indra-pratīndra samān
chhe, samasta vidyādharo devasamān chhe, temanun shun varṇan karīe? shrī rāmachandrane joī prajārūp
samudramān ānandanā dhvani vadhatā gayā, sārā sārā māṇaso ardhapādya karavā lāgyā, banne
dhīr vīrone sarvajano āshīrvād āpavā lāgyā, he dev! jayavant varto! vr̥uddhi pāmo!
Page 504 of 660
PDF/HTML Page 525 of 681
single page version
chirañjīv thāv, ānand pāmo; ā pramāṇe āshīrvād āpavā lāgyā. ūñchān vimān jevān
makānonī ṭoche beṭhelī sundarīo motīnā akṣhat veravā lāgī. pūrṇamāsīnā chandramā samān
rām ane varṣhānī ghaṭā samān lakṣhmaṇ banne shubh lakṣhaṇavāḷānān darshan karavā janatā
anurāgī thaī, badhān kām chhoḍīne jharūkhāmān beṭhelī strīo nīrakhī rahī chhe te jāṇe
kamaḷonān van khīlī rahyān chhe. strīonā paraspar bhaṭakāvāthī motīnā hār tūṭayā tethī
jāṇe ke motīnī varṣhā thaī rahī chhe. strīonā mukhamānthī evo avāj āve chhe ke ā
shrī rām chhe temanī samīpe janakanī putrī sītā beṭhī chhe, tenī mātā rāṇī videhā chhe. shrī
rāme sāhasagati vidyādharane māryo, te sugrīvanun rūp dharīne āvyo hato, vidyādharomān te
daitya kahevāy chhe, rājā mutranī gnātino te hato ā lakṣhmaṇ rāmanā nānā bhāī indra
jevā parākramī, jeṇe laṅkeshvarane chakrathī haṇyo. ā sugrīv chhe teṇe rām sāthe maitrī karī
ane ā sītāno bhāī bhāmaṇḍaḷ jene janmathī dev laī gayo hato pachhī dayā karīne
chhoḍayo te rājā chandragatino pālit ākāshamānthī vanamān paḍayo, rājāe laīne rāṇī
puṣhpavatīne sompyo, devoe kānamān kuṇḍaḷ paherāvīne ākāshamānthī pheṅkyo hato te kuṇḍaḷanī
jyotithī chandrasamān mukhavāḷo lāgyo tethī tenun nām bhāmaṇḍaḷ pāḍelun. ā rājā
chandrodayano putra virādhit, ā pavanano putra hanumān-kapidhvaj. ā pramāṇe nagaranī
nārīo āshcharyathī vāto karatī hatī.
kaikeyī, suprabhā chārey mātā maṅgaḷ karavā putronī samīpe āvī. rām-lakṣhmaṇ puṣhpak
vimānamānthī ūtarī mātāone maḷyā, mātāone joī harṣha pāmyā, banne bhāī hāth
joḍī namra banī potānī strīo sahit mātāone praṇām karavā lāgyā. te chārey anek
prakāre āshiṣh devā lāgī. temanī āshiṣh kalyāṇ karanārī chhe. chārey mātā rām-
lakṣhmaṇane hr̥uday sāthe bheṭī paramasukh pāmī. temanun sukh te ja jāṇe, kahevāmān āve nahi.
te vāramvār hr̥uday sāthe chāmpī shir par hāth mūkavā lāgī, ānandanā ashrupātathī temanī
āṅkho bharāī gaī. paraspar mātā-putra kushaḷakṣhem ane sukhaduḥkhanī vāto pūchhīne khūb
santoṣh pāmyā. mātā manorath karatī hatī. temano manorath ichchhāthī paṇ adhik pūrṇa thayā.
te mātā yoddhāone janmaāpanār, sādhuonī bhakta, jinadharmamān anurakta, putronī
seṅkaḍo vahuone joī ati harṣha pāmī. potānā shūravīr putronā prabhāvathī pūrva puṇyanā
udayathī atyant mahimā sanyukta jagatamān pūjya thaī. rām-lakṣhmaṇanun rājya sāgaro sudhī
phelāyelun, niṣhkaṇṭak, ekachhatra banyun, te badhā par yatheṣhṭa āgnā karatā. rām-lakṣhmaṇanā
ayodhyāmān āgaman ane mātā tathā bhāīo sāthenā milanano ā adhyāy je vāñche,
sāmbhaḷe te shuddha buddhivāḷo puruṣh manavāñchhit sampadā pāme, pūrṇa puṇya upārje, shubhamatithī
ek ja niyamamān draḍh rahe, bhāvonī shuddhatāthī kare to atipratāpavant bane, pr̥ithvī par
sūryasamān prakāsh
Page 505 of 660
PDF/HTML Page 526 of 681
single page version
karanār byāsīmun parva pūrṇa thayun.
he shreṇik! rām, lakṣhmaṇ, bharat ane shatrudhnanā vaibhavanun hun saṅkṣhepamān varṇan karun chhun. rām-
lakṣhmaṇ pāse betālīs lākh hāthī, eṭalā ja rath, nav karoḍ ashva, bentālīs karoḍ
pāyadaḷ, traṇ khaṇḍanā dev vidyādhar sevako hatā. rāmanān chār ratno hatā-haḷ, mūshaḷ,
ratnamāḷā ane gadā. lakṣhmaṇanān sāt ratno-shaṅkh, chakra, gadā, khaḍga, daṇḍ, nāgashayyā, ane
kaustubhamaṇi. rām-lakṣhmaṇ banney vīr, dhīr, dhanuṣhadhārī hatā. temanā gher lakṣhmīno
nivās hato. indranā bhavanatulya ūñchā daravājāvāḷo chatuḥshāl nāmano koṭ, vaijayantī
nāmanī sabhā ati manogna, prasādakūṭ nāmanun ati ūñchun dashey dishāonun avalokanagr̥uh,
vindhyāchaḷ parvat jevun vardhamānak nāmanun nr̥itya jovānun gr̥uh, anek sāmagrī sahit kārya
karavānun gr̥uh, kūkaḍānā īṇḍān samān adbhūt shītakāḷamān sūvānun gr̥uh, grīṣhmamān bapore
rahevā māṭenun dhārāmaṇḍapagr̥uh, te uparānt rāṇīonān ratnamayī atyant sundar gr̥uho, banne
bhāīonā sūvānī shayyānā pāyā sinhanā ākāranā padmarāg maṇinā banelā hatā je
ambhodakāṇḍ nāmanī vījaḷī jevā chamatkāravāḷā hatā. varṣhār̥utumān rahevāno mahel ati
shreṣhṭha, ugatā sūrya samān sinhāsan, chandramā tulya ujjavaḷ chāmar ane chhatra, sundar
viṣhamochak nāmanī pāvaḍī jenā prabhāvathī sukhethī ākāshamān gaman karāy, amūlya vastro,
divya ābhūṣhaṇo, abhedya bakhtar, manohar maṇionān kuṇḍaḷ, amogh gadā, khaḍga,
kanakabāṇ, anek shastro, pachās lākh haḷ, karoḍathī adhik gāy, akṣhay bhaṇḍār ane
ayodhyā ādi anek nagar, jyān nyāyanī pravr̥utti chālatī. prajā badhī sukhī-sampadāthī
pūrṇa hatī, vanaupavan nānā prakāranān phaḷaphūlothī shobhatān, suvarṇa ratnamay pagathiyāvāḷī
krīḍā karavā māṭe yogya vāvo, pur tathā grāmomān loko atyant sukhī hatā, kheḍūtone koī
jātanun duḥkh nahotun, govāḷo pāse anek gāyo-bhenso hatī, lokapāḷ jevā sāmanto ane
indra jevā vaibhavavāḷā anek tejasvī rājāo temanā sevak hatā. rāmane āṭh hajār
strīo hatī ane lakṣhmaṇane devāṅganā jevī soḷ hajār strīo hatī. saune manavāñchhit
sukh āpanār samasta sāmagrī ane upakaraṇo hatān. shrī rāme bhagavānanān hajāro
Page 506 of 660
PDF/HTML Page 527 of 681
single page version
chaityālay banāvyān. desh, grām, nagar, van, gr̥uh, galī sarva sthaḷe jinamandiro hatān, bhavya
jīvo sadā temān pūjābhakti karatā. sarvatra dharmanī kathā thatī. sukaushal deshanī madhyamān
ayodhyā indrapurī tulya hatī. tyān krīḍā karavānā parvato hatā, je prakāsh maṇḍit jāṇe
sharadanā vādaḷ ja chhe. ayodhyāno koṭ ati uttuṅg samudranī vedikātulya mahāshikharathī
shobhit jenā paranā ratnonān kiraṇonā prakāshathī thatī shobhā manathī paṇ agochar hatī.
nishchayathī ā ayodhyā nagarī pavitra manuṣhyothī bharelī sadāy manogna hatī, have shrī
rāmachandre tene ati shobhit karī. jem svarganī vāt sāmbhaḷavāmān āve chhe ke tyān khūb
sampadā chhe, jāṇe ke rām-lakṣhmaṇ te svargamānthī āvyā ane tyānnī sarva sampadā letā
āvyā. rāmanā padhāravāthī ayodhyā agāu hatī tethī adhik shobhāyamān thaī.
puṇyahīn jīvone tyānno nivās durlabh chhe, rāmachandre potānā sharīrathī, shubh lokothī ane
strī dhanādithī tene svarga tulya karī. sarva sthaḷe rāmano yash phelāyo, parantu sītānā
pūrvakarmanā doṣhathī mūḍh loko āvī vāto karatā ke juo, vidyādharonā nāth rāvaṇe sītānun
haraṇ karelun tene shrī rām pāchhī lāvyā ane gharamān rākhī e shun yogya chhe? rām
mahāgnānī, kuḷavān chakrī, mahā shūravīr, temanā gharamān jo āvī rīt chāle to bījā
lokonī shī vāt karavī? ā pramāṇe shaṭh jano vāto chalāvatā.
rājyalakṣhmīthī udās rahetā ane sadā bhogonī nindā karatā. bharatano mahel nānā prakāranān
ratnothī nirmāyit, motīonī māḷāthī shobhit, jyān vr̥ukṣho phūlephāle chhe, sarva r̥utunā
vilāso thaī rahyā chhe, vīṇā mr̥udaṅgādik vāgī rahyā chhe, devāṅganā samān ati sundar
strīothī pūrṇa chhe, chārekor madonmatta hāthīo garje chhe, shreṣhṭha turaṅgo haṇahaṇe chhe, je ratnonā
udyotathī prakāsharūp ramaṇīy krīḍānun sthān chhe, devone paṇ ruchi upaje evun chhe, parantu
sansārathī bhayabhīt ati udās bharatane temān ruchi nathī, jem pāradhīthī bhayabhīt mr̥ugane
koī ṭhekāṇe vishrām maḷato nathī. bharat ām vichār kare chhe ke men ā manuṣhyadeh atikaṣhṭathī
prāpta karyo chhe te pāṇīnā parapoṭā jevo kṣhaṇabhaṅgur chhe. ā yauvan phīṇanā puñj samān ati
asār doṣhothī bharelun chhe, ā bhog ati viras chhe, āmān sukh nathī. ā jīvan ane
kuṭumbano sambandh svapna samān chhe, jem vr̥ukṣha par pakṣhīono meḷāp rātre thāy chhe ane prabhāt
thatān dashe dishāmān ūḍī jāy chhe. ām jāṇī je mokṣhanā kāraṇarūp dharma na kare te jarāthī
jarjarit thaī shokarūp agnimān jale chhe. navayauvan mūḍhone vahālun lāge chhe, temān kyo vivekī
rāg kare, koī na kare. ā nindānā samūhano nivās sandhyānā udyot samān vinashvar chhe,
ā sharīrarūpī yantra anek prakāranī vyādhionā samūhanun ghar chhe, pitānā vīrya ane mātānā
rudhirathī upajyun chhe, āmān rati kevī? jem īndhanathī agni tr̥upta
Page 507 of 660
PDF/HTML Page 528 of 681
single page version
ā viṣhayo jīve anādithī anantakāḷ sudhī sevyā chhe, parantu tr̥upti thaī nathī. ā jīv
kāmamān āsakta thayelo bhalun-būrun jāṇato nathī, pataṅgiyānī jem viṣhayarūp agnimān paḍe
chhe ane bhayaṅkar duḥkh pāme chhe. ā strīonā stan mānsanān piṇḍ chhe, atyant bībhatsa chhe
temān shī rati karavī? strīonun mukharūpī bil dāntarūpī kīḍāthī bharelun, tāmbūlanā rasathī
lāl chharīnā ghā jevun, temān shobhā kaī chhe? strīonī cheṣhṭā vāyunā vikār samān virūp
unmādathī upajelī chhe temān prīti kevī? bhog rog samān chhe, mahākhedarūp duḥkhanā
nivās chhe emān vilās kevo? ā gīt-vājintronā nād rudan samān chhe temān prīti
kevī? rudanathī paṇ mahelanā ghummaṭ guñje chhe ane gītathī paṇ guñje chhe. strīonā sharīr
maḷamūtrādithī bharelān, chāmaḍīthī veṣhṭit enā sevanamān shun sukh upaje? viṣhṭānā kumbhano
sanyog ati bībhatsa, ati lajjākar, mahāduḥkharūp chhe tene nārīnā bhogomān mūḍh jīv
sukharūp māne chhe. devonā bhog īchchhā utpanna thatān ja pūrṇa thāy chhe. tenāthī paṇ jīv
tr̥upta thayo nathī to manuṣhyonā bhogathī kevī rīte tr̥upta thāy? jem dābhanī aṇī par je
jhākaḷanān ṭīpān bājhayā hoy tenāthī shun taras chhīpe chhe? jem lākaḍān vechanāro māthā par
bhār laīne duḥkhī thāy chhe tem rājyanā bhārane vahenār duḥkhī thāy chhe. amārā vaḍīl
pūrvajomānno ek saudās nāmano rājā uttam bhojanathī tr̥upta na thayo ane pāpī abhakṣhya
bhojan karīne rājyabhraṣhṭa thayo. jem gaṅgānā pravāhamān mānsano lobhī kāgaḍo marelā
hāthīne chūnthatān tr̥upta na thayo ane samudramān ḍūbī maryo tem ā viṣhayābhilāṣhī jīvo
bhavasamudramān ḍūbe chhe. ā lok deḍakānī jem moharūp kādavamān ḍūbelā chhe, lobharūp sarpathī
ḍasāyelā narakamān paḍe chhe. ām chintavan karatān shānt chittavāḷā bharatane keṭalāk divaso
atyant virasathī vītyā. jem mahābaḷavān sinh pāñjarāmān paḍīne khedakhinna rahe, tene
nirantar vanamān javānī īchchhā rahe tem bharatane mahā vrat dhāraṇ karavānī īchchhā rahe chhe,
gharamān te sadā udās ja rahe chhe, mahāvrat sarva duḥkhano nāsh kare chhe. ek divas teṇe
shāntachitte ghar tajavānī taiyār karī tyāre kaikeyīnā kahevāthī rām-lakṣhmaṇe temane rokayā
ane atyant snehathī kahyun, he bhāī! pitā vairāgya pāmyā tyāre pr̥ithvīnun rājya tane
āpyun chhe, sinhāsan par besāḍayo chhe māṭe tun amārā sarva raghuvanshīone svāmī chhe māṭe
tun lokonun pālan kar. ā sudarshan chakra, ā dev ane vidyādharo tārī āgnāmān chhe, ā
pr̥ithvīne tun nārīnī jem bhogav, hun tārā shir par chandramā samān ujjavaḷ chhatra laīne
ūbho rahīsh, bhāī shatrudhna chāmar ḍhāḷashe ane lakṣhmaṇ jevo sundar tāro mantrī chhe. jo tun
amārun vachan nahi māne to hun pharīthī paradesh chālyo jaīsh, mr̥ugonī jem vanamān rahīsh.
hun to rākṣhasonā tilak rāvaṇane jītīne tārān darshan māṭe āvyo chhun. have tun niṣhkaṇṭak
rājya kar. pachhī tārī sāthe hun paṇ munivrat dhāraṇ karīsh. ā pramāṇe shrī rāme bharatane
kahyun. tyāre viṣhayarūp viṣhathī ativirakta mahānispr̥uh bharate kahyun,
Page 508 of 660
PDF/HTML Page 529 of 681
single page version
he dev! hun tarat ja rājyasampadā tajavā īchchhun chhun jene tajīne shūravīro mokṣha pāmyā chhe. he
narendra! artha tathā kām ati chañchaḷ chhe, duḥkhanān kāraṇ, jīvanā shatru, mahāpuruṣho dvārā
nindya chhe, mūḍhajano tene seve chhe. he haḷāyudh! ā kṣhaṇabhaṅgur bhogomān mārī tr̥uṣhṇā nathī.
joke tamārā prasādathī āpaṇā gharamān svargalok samān bhog chhe to paṇ mane ruchi nathī,
ā sansārasāgar ati bhayānak chhe, jemān mr̥utyurūp pātāḷakuṇḍ ativiṣham chhe, janmarūp
kallol ūṭhe chhe. rāgadveṣharūp nānā prakāranā bhayaṅkar jaḷacharo chhe, rati aratirūp kṣhārajaḷathī
pūrṇa chhe, jyān shubh-ashubh rūp chor vichare chhe, hun munivratarūp jahājamān besī sansārasamudra
taravā īchchhun chhun. he rājendra! men judī judī yoniomān anantakāḷ janmamaraṇ karyā, narak
nigodamān anant kaṣhṭa sahyā, garbhavāsādimān khedakhinna thayo. bharatanān āvān vachan
sāmbhaḷī moṭā moṭā rājāo āṅkhamānthī ānsu pāḍavā lāgyā, ati āshcharyathī gadagad
vāṇīmān kahevā lāgyā, he mahārāj! pitānun vachan pāḷo, thoḍo vakhat rājya karo. tame
ā rājyalakṣhmīne chañchaḷ jāṇī udās thayā chho to keṭalāk divas pachhī muni thāv. hamaṇān
to tamārā moṭā bhāī āvyā chhe temane shānti āpo. bharate javāb āpyo ke men to
pitānā vachan pramāṇe ghaṇā divaso sudhī rājasampadā bhogavī, prajānān duḥkh dūr karyān,
prajānun putra peṭhe pālan karyun, dānapūjādi gr̥uhasthanā dharma ācharyā, sādhuonī sevā karī.
have pitāe je karyun te hun karavā īchchhun chhun. have tame ā vastunī anumodanā kem nathī
karatā, prashansāyogya bābatamān vivād kevo? he shrī rām! he lakṣhmaṇ! tame mahā bhayaṅkar
yuddhamān shatruone jītī āgaḷanā baḷabhadra-vāsudevanī jem lakṣhmī meḷavī chhe te tamārī
lakṣhmī bījā manuṣhyonī lakṣhmī jevī nathī to paṇ mane rājyalakṣhmī ruchatī nathī, tr̥upti
āpatī nathī, jem gaṅgā vagere nadīo samudrane tr̥upta karatī nathī. tethī hun tattvagnānanā
mārge pravartīsh. ām kahī atyant virakta thaī rām-lakṣhmaṇane pūchhayā vinā ja vairāgya
grahaṇ māṭe ūbhā thayā, jem pahelān bharat chakravartī ūbhā thayā hatā. manohar chālanā
chālanārā e munirājanī pāse javā taiyār thayā. lakṣhmaṇe temane atyant snehathī rokyā,
bharatanā hāth pakaḍayā. te ja samaye ānsu sāratān mātā kaikeyī āvyān ane rāmanī
āgnāthī banne bhāīonī badhī rāṇīo āvī. lakṣhmī samān jemanun rūp chhe ane
pavanathī hālatān kamaḷ jevā netra chhe te āvīne bharatane rokavā lāgī. temanān nām-
sītā, uvarshī, bhānumatī, vishalyā, sundarī, aindrī, ratnavatī, lakṣhmī, guṇamatī bandhumatī,
subhadrā, kuberā, naḷakumvarā, kalyāṇamālā, chandiṇī, madamānasotsavā, manoramā, priyanandā,
chandrakāntā, kalāvatī, ratnasthaḷī, sarasvatī, shrīkāntā, guṇasāgarī, padmāvatī ītyādi badhī
āvī, jemanān rūpaguṇanun varṇan karavun avashya chhe, jemanī ākr̥uti manane harī le chhe, divya
vastrābhūṣhaṇ paherelī, ūñchā kuḷamān janmelī, satya bolanārī, shīlāvantī, puṇyanī bhūmikā,
samasta kāryamān nipuṇ bharatanī chāre bāju gherī vaḷī, jāṇe ke chāre taraph kamaḷonun van ja
khīlī ūṭhayun chhe. bharatanun chitta rājyasampadāmān joḍavā udyamī evī te badhī ati ādarathī
bharatane manohar vachano
Page 509 of 660
PDF/HTML Page 530 of 681
single page version
ane chintā chhoḍo. je vātathī tamārā bhāīone khed na thāy te karo, tamārī mātāne khed
na thāy tem karo. ame tamārī bhābhī chhīe, amārī vinantī avashya māno, tame vinayī
vivekī chho. ām kahīne bharatane sarovar par laī gaī. bharatanun chitta jaḷakrīḍāthī
virakta chhe. e badhī sarovaramān praveshī, bharat vinayapūrvak sarovar tīre ūbhā rahyā, jāṇe
ke girirāj ja chhe. te snigdha sugandhī padārthothī temanān sharīr par lep karavā lāgī,
temanī sāthe jātajātanī jaḷakrīḍā karavā lāgī, paṇ uttam cheṣhṭānā dhārak āmaṇe koīnā
upar jaḷ nākhyun nahi. pachhī nirmaḷ jaḷathī snān karī sarovaranā tīre je jinamandir hatun
tyān bhagavānanī pūjā karī.
meghagarjanā samān garjanā karato tene sāmbhaḷīne ayodhyāpurīnā loko bhayathī dhrujavā
lāgyā anya hāthīonā mahāvato potapotānā hāthīne laīne dūr bhāgī gayā.
trailokyamaṇḍan nagarano daravājo toḍīne jyān bharat pūjā karatā hatā tyān āvyo. rām-
lakṣhmaṇanī badhī rāṇīo bhayathī dhrūjatī bharatane sharaṇe āvī. hāthī bharatanī najīk
āvyo tyāre badhā hāhākār karavā lāgyā. bharatanī mātā khūb vihvaḷ banī gaī,
vilāp karavā lāgī, putranā snehamān tatpar khūb bhayabhīt thaī. te vakhate gajabandhanamān
pravīṇ rām-lakṣhmaṇ gajane pakaḍavā taiyār thayā. gajarāj atiprabaḷ hato, bhayaṅkar
garjanā karato hato. nāgaphānsīthī paṇ rokāy tem nahoto. kamaḷanayan bharat nirbhayapaṇe
strīone bachāvavā temanī āgaḷ ūbhā rahyā. te hāthī bharatane joīne pūrvabhavano
vichār karato shāntachitta banī gayo, potānī sūṇḍh ḍhīlī karīne vinayī banīne bharatanī
pāse ūbhā rahī gayo. bharate tene madhur vāṇīthī sambodhyo ke he gajarāj! tun shā māṭe
krodhe bharāyo chhe? bharatanun vachan sāmbhaḷīne te atyant nishchaḷ thayo, tenun mukh saumya
banyun, ūbho rahī bharat taraph joī rahyo. bharat sharaṇāgat pālak svargamān dev shobhe tem
shobhatā hatā. hāthīne āgaḷanā janmonun gnān thayun, te sarva vikārarahit thayo, dīrgha
nishvās nākhavā lāgyo. te manamān vichāre chhe-ā bharat māro mitra chhe. chhaṭhṭhā svargamān
ame banne sāthe hatā, e to puṇyanā prasādathī tyānthī chyavīne uttam puruṣh thayā ane men
karmanā yoge tiryañchanī gati meḷavī. kārya-akāryanā vivekarahit mahānindya pashujanma chhe. hun
kayā kāraṇe hāthī thayo? dhikkār chhe ā janmane! have nakāmo shok shā māṭe karavo? evo
upāy karun ke ātmakalyāṇ thāy ane pharī sansārabhramaṇ na karun. shok karavāthī sho lābh?
have badhī rīte puruṣhārtha karīne bhavaduḥkhamānthī chhūṭavāno upāy karun. jene pūrvabhav yād
āvyā chhe evo gajendra udās thaī, pāpacheṣhṭāthī parāṅamukh thaī puṇya upārjanamān
ekāgrachitta thayo. gautam svāmī rājā shreṇikane kahe chhe ke he rājan!
Page 510 of 660
PDF/HTML Page 531 of 681
single page version
jīve bhūtakāḷamān je ashubh karma karyān hoy te santāp upajāve chhe māṭe he prāṇīo! ashubh
karma chhoḍīne durgatigamanathī chhūṭo. jem sūrya prakāshato hoy tyāre āṅkhovāḷā mārgamān rokātā
nathī tem jinadharma pragaṭatān vivekī jīvo kumārgamān paḍatā nathī. pratham adharma chhoḍīne dharmane
ādare chhe pachhī shubhāshubhathī nivr̥utta thaī ātmadharma vaḍe nirvāṇ pāme chhe.
upashānt thayānun varṇan karanār tyāsīmun parva pūrṇa thayun.
karīne hāthīne sarva ābhūṣhaṇo paherāvyān. hāthī shāntachitta banyo hato tethī nagaranā
lokonī ākuḷatā maṭī gaī. hāthī eṭalo prabaḷ hato ke vidyādharonā adhipatithī paṇ
tenī prachaṇḍ gati rokāy nahi. ākhā nagaranā loko hāthīnī vāt kare chhe ke ā
trailokyamaṇḍan hāthī rāvaṇano pāṭahastī chhe. enā jevo bījo koī nathī. rām-lakṣhmaṇe
tene pakaḍayo. pahelān te gusse thayo hato have shānt thaī gayo chhe. lokonā puṇyano uday chhe
ane ghaṇā jīvonun dīrgha āyuṣhya chhe. bharat ane sītā vishalyā hāthī par besīne mahān
vaibhavapūrvak nagaramān āvyān. adbhut vastrābhuṣhaṇathī shobhatī badhī rāṇīo jātajātanān
vāhanomān besī bharatane laīne nagaramān āvī. bhāī shatrughna ashva upar besī bharatanā
hāthīnī āgaḷ chālyo. jātajātanā vājintronā shabda thavā lāgyā, badhā nandanavan samān
vanamānthī nagaramān āvyā. bharat hāthī uparathī utarī bhojanashāḷāmān gayā. sādhuone
bhojan karāvyun, pachhī loko potapotānā sthānake gayā. badhā loko āshcharya pāmyā. hāthī
kopyo pachhī bharat pāse ūbho rahī gayo tethī badhāne āshcharya thayun. gautam gaṇadhar rājā
shreṇikane kahe chhe ke he rājan! hāthīnā badhā mahāvatoe rām-lakṣhmaṇ pāse āvī praṇām
karīne kahyun ke he dev! āje chār divas thayā gajarāj kāī khāto nathī, pīto nathī,
ūṅghato nathī, sarva cheṣhṭā chhoḍīne nishchaḷ ūbho chhe. je divase krodh karyo hato e pachhī shānt
thayo te ja divasathī dhyānārūḍh thaī nishchaḷ ūbho chhe. ame jātajātanī stuti karīe
chhīe, anek priy vachano kahīe chhīe, to paṇ āhārapāṇī leto nathī, amārān vachano
kāne dharato nathī, potānā sūṇḍh dānt vachche laīne āṅkho bandh karīne ūbho chhe, jāṇe ke
chitrano gaj chhe. je tene jue chhe tene evo bhram thāy chhe ke ā kr̥utrim gaj chhe ke sācho
gaj chhe. ame priy vachanathī
Page 511 of 660
PDF/HTML Page 532 of 681
single page version
sundar āhār ruchatā nathī, chintan karato hoy tem ūbho chhe, nisāsā mūke chhe. badhān
shāstronā jāṇakār, mahāpaṇḍit prasiddha gajavaidyone paṇ hāthīno rog jāṇavāmān āvato
nathī. gandharvo judījudī jātanān gīt gāy chhe te sāmbhaḷato nathī, nr̥ityakāriṇīo nr̥itya kare
chhe te joto, nathī. pahelān te nr̥itya joto, gīt sāmbhaḷato, anek cheṣhṭā karato hato te badhun
teṇe chhoḍī dīdhun chhe. jātajātanān kutūhal thāy chhe paṇ te najar karato nathī. mantravidyā,
auṣhadhādik anek upāy karyā te upayogamān āvyā nathī, āhār, vihār, nidrā,
jaḷapānādi badhun chhoḍī dīdhun chhe. ame ghaṇī vinantī karīe chhīe te mānato nathī, jem
risāyelā mitrane anek prakāre manāvīe ane te na māne tem kare chhe. koṇ jāṇe ā
hāthīnā chittamān shun chhe? koī vastuthī koī rīte prasanna thato nathī, koī vastu pratye
lalachāto nathī, khijāvavā chhatān krodh karato nathī, chitra jevo ūcho chhe. ā trailokyamaṇḍan
hāthī ākhī senāno shaṇagār chhe. have āpane je upāy karavā hoy te karo, ame āpane
hāthīnī badhī hakīkat jaṇāvī. āthī rām-lakṣhmaṇ gajarājanī cheṣhṭā jāṇīne chintātur
thayā. te manamān vichāre chhe ke ā hāthī bandhan toḍīne nīkaḷyo, pachhī kayā kāraṇe kṣhamā
dhāraṇ karī ane āhārapāṇī kem nathī leto? banne bhāī hāthīno shok karavā lāgyā.
karanār choryāsīmun parva pūrṇa thayun.
mahendroday nāmanā vanamān chaturvidh saṅghasahit āvīne birājyā. rām-lakṣhmaṇe
vanshasthaḷagiri upar ā banne muniono upasarga dūr karyo hato ane temanī sevā karī
hatī tethī garuḍendre prasanna thaī te bannene anek divya shastro āpyān hatān jenāthī temane
yuddhamān vijay maḷyo hato. pachhī rām, lakṣhmaṇ, bharat, shatrughna temanān darshan karavā
savāramāñj hāthī par besī āvavā taiyār thayā. jene jātismaraṇ utpanna thayun chhe te
trailokyamaṇḍan hāthī āgaḷ āgaḷ chālyo jāy chhe. jyān te banne kevaḷī birājyā chhe
tyān devo samān narottam āvyā ane kaushalyā, sumitrā, kaikeyī, suprabhā e chārey mātā
sādhubhaktimān tatpar, jinashāsananī sevak svarganivāsī devīo samān seṅkaḍo rāṇīo
sāthe chālī. sugrīvādi samasta vidyādharo vaibhav sāthe chālyā. kevaḷīnun sthān dūrathī ja jotān
Page 512 of 660
PDF/HTML Page 533 of 681
single page version
rāmādi hāthī parathī nīche ūtarī āgaḷ chālyā. banne hāth joḍī praṇām karīne pūjā
karī. pote yogya sthān par vinayapūrvak beṭhā ane kevaḷīnān vachano sāvadhān chittathī
sāmbhaḷavā lāgyā. te vachano vairāgyanun kāraṇ ane rāgādinā nāshak chhe, kem ke rāgādik
sansāranun kāraṇ chhe ane samyagdarshan gnānachāritra mokṣhanun kāraṇ chhe. kevaḷīnā divyadhvanimān
ā pramāṇe vyākhyān thayun-aṇuvratarūp shrāvakano dharma ane mahāvratarūp yatino dharmae
banney kalyāṇanun kāraṇ chhe. yatino dharma sākṣhāt nirvāṇanun kāraṇ chhe ane shrāvakano dharma
paramparāe mokṣhanun kāraṇ chhe. gr̥uhasthano dharma alpa ārambh, alpa parigrahavāḷo kāīk
sugam chhe ane yatino dharma nirārambh, niṣhparigraharūp atikaṭhin shūravīro vaḍe ja sadhāy
chhe. ā lok anādinidhan chhe, tenā ādiant nathī, temān ā prāṇī lobhathī mohāīne
judā judā prakāranī kuyonimān duḥkh pāme chhe, sansārano tāranār dharma ja chhe. ā dharma
jīvono param mitra ane sācho hitu chhe. dharmanun mūḷ jīvadayā chhe teno mahimā kahī shakāy
tem nathī. tenā prasādathī prāṇī manavāñchhit sukh pāme chhe, dharma ja pūjya chhe. je dharmanun
sādhan kare chhe te ja paṇḍit chhe. ā dayāmūḷ dharma je mahān kalyāṇanun kāraṇ chhe te
jinashāsan sivāy anyatra nathī. je prāṇī jinapraṇit dharmamān sthir thayā te traṇ
lokanā agre paramadhāmane pāmyā. ā jinadharma param durlabh chhe. ā dharmanun mukhya phaḷ to
mokṣha ja chhe ane gauṇ phaḷ svargamān indrapad, pātāḷamān nāgendrapad ane pr̥ithvī par
chakravartyādi narendrapad chhe. ā pramāṇe kevaḷīe dharmanun nirūpaṇ karyun. pachhī lakṣhmaṇe prasaṅg
pāmīne pūchhayun ke he prabho! trailokyamaṇḍan hāthī gajabandhan ukhāḍīne krodhe bharāyo pachhī
tatkāḷ shānt banī gayo tenun kāraṇ shun? tyāre kevaḷī deshabhūṣhaṇe uttar āpyo ke pratham
to ā lokonī bhīḍ joīne madonmattatāthī te gusse thayo hato. pachhī teṇe bharatane joī,
potānā pūrvabhavanun smaraṇ karyun ane te shānt thayo. chothā kāḷanī sharūātamān ā
ayodhyāmān nābhirājānī rāṇī marudevīnā garbhamān shrī r̥uṣhabhadev āvyā. temaṇe
pūrvabhavamān soḷ kāraṇ bhāvanā bhāvīne traṇ lokane ānandanun kāraṇ evun tīrthaṅkar pad
upājaryun hatun. te pr̥ithvī par āvyā, indrādik devoe temanā garbha ane janmakalyāṇak
ujavyā. te puruṣhottam traṇ lokathī vandavāyogya pr̥ithvīrūp patnīnā pati thayā. vindhyāchaḷ
giri jenā stan chhe ane samudra jenī kaṭimekhalā chhe te pr̥ithvīnun ghaṇān varṣho sudhī temaṇe
rājya karyun. jemanun aishvarya joīne indrādi dev āshcharya pāmyā. temanān guṇone kevaḷī
sivāy koī jāṇavā samartha nathī.
bharatane rājya āpī muni thayā. indrādik devoe tapakalyāṇakano utsav karyo. temaṇe
tilak nāmanā udyānamān mahāvrat līdhān. tyārathī e sthān prayāg kahevāyun. bhagavāne ek
hajār varṣha sudhī tap karyun. sumerun samān achaḷ, sarva parigrahanā tyāgī tap karavā lāgyā.
temanī sāthe chār
Page 513 of 660
PDF/HTML Page 534 of 681
single page version
svechchhāchārī banī vanaphaḷādi khāvā lāgyā. temanāmānno ek mārīch daṇḍīno veṣh laī
pharavā lāgyo. tenā saṅgathī rājā suprabhā ane rāṇī prahalādanā be putro sūryoday ane
chandroday paṇ bhraṣhṭa thaīne mārīchanā mārganā anuyāyī thayā. te banne kudharmanā ācharaṇathī
chaturgati sansāramān bhamyā, anek vār janmamaraṇ karyā. pachhī chandrodayano jīv karmanā
udayathī nāgapur nāmanā nagaramān rājā haripatinī rāṇī manolatānā garbhamān upajyo.
tenun nām kulaṅkar pāḍavāmān āvyun. teṇe rājya prāpta karyun. sūryodayano jīv anek
bhavabhramaṇ karīne te ja nagaramān vishva nāmanā brāhmaṇanī agnikuṇḍ nāmanī strīnī kukhe
janmyo. tenun nām shrutirat paḍayun. te purohit pūrvajanmanā snehathī rājā kulaṅkarano atyant
priyapātra thayo. ek divas rājā kulaṅkar tāpasonī pāse jaī rahyo hato tyān mārgamān
abhinandan nāmanā muninān darshan thayān. te muni avadhignānī hatā. temaṇe rājāne kahyun ke
tārā dādā marīne sarpa thayā chhe te atyāre tāpasonā saḷagāvelā kāṣhṭhanī madhyamān rahel
chhe. te tāpas lākaḍān chīrashe to tun tenī rakṣhā karaje. āthī te tyān gayo. jem munie
kahyun hatun tevun ja tenī draṣhṭie paḍayun. teṇe sāpane bachāvyo ane tāpasono mārga hinsārūp
jāṇyo. temanāthī te udās thayo ane munivrat levā taiyār thayo. te vakhate pāpakarmī
shrutirat purohite kahyun ke he rājan! tamārā kuḷamān vedokta dharma chālyo āve chhe ane
tāpas ja tamārā guru chhe ane tun rājā haripatino putra chhe tethī tun vedamārganun ja
ācharaṇ kar, jinamārganun ācharaṇ na kar. putrane rājya āpī vedokta vidhithī tun
tāpasanun vrat le, hun paṇ tārī sāthe tap karīshaḥ ā pramāṇe pāpī mūḍhamati purohite
kulaṅkaranun man jinashāsan taraphathī pheravī nākhyun. kulaṅkaranī strī shrīdāmā to pāpiṇī
parapuruṣhāsakta hatī teṇe vichāryun ke mārī kukriyā rājānā jāṇavāmān āvī gaī chhe tethī te
tap dhāre chhe paṇ koṇ jāṇe te tap dhāre ke na paṇ dhāre, kadāch mane mārī nākhe māṭe hun
ja ene mārī nākhun. pachhī teṇe jher āpīne rājā ane purohit banne mārī nākhyā. te
marīne nikuñjiyā nāmanā vanamān pashughātak pāpathī banne suvvar thayā, pachhī deḍakān, undar,
mor, sarpa, kūtarā, thayān, karmarūp pavanathī prerāīne tiryañch yonimān bhamyā. pachhī purohit
shrutiratano jīv hāthī thayo ane rājā kulaṅkarano jīv deḍako thayo te hāthīnā pag nīche
kachaḍāīne maryo, pharīthī deḍako thayo to sūkā sarovaramān kāgaḍāe tene khādho, te kūkaḍo
thayo. hāthī marīne bilāḍo thayo, teṇe kūkaḍāne khādho. kulaṅkarano jīv traṇ vār kūkaḍo thayo
ane purohitanā jīve tene bilāḍo thaī khādho. pachhī e banne undar, bilāḍā, shishumār
jātinā machchha thayā tene dhīvare jāḷamān pakaḍī kuhāḍāthī kāpyā ane maryā. banne marīne
rājagr̥uhī nagaramān bahvāsh nāmanā brāhmaṇanī ulkā nāmanī strīnā peṭe putra thayā.
purohitanā jīvanun nām vinod, rājā kulaṅkaranā jīvanun nām ramaṇ. te banne khūb garīb
ane vidyā vinānā hatā. ramaṇe vichāryun ke deshāntar jaīne vidyā shīkhun. tethī te gherathī
nīkaḷyo, pr̥ithvī par pharī
Page 514 of 660
PDF/HTML Page 535 of 681
single page version
chāre ved ane vedonā aṅg bhaṇyo. pachhī te rājagr̥uhī nagarīmān āvyo, tene bhāīnān
darshananī abhilāṣhā hatī. nagaranī bahār sūryāsta thaī gayo, ākāshamān meghapaṭalanā
kāraṇe gāḍh andhakār thaī gayo tethī te jīrṇa udyānanī vachche ek yakṣhanun mandir hatun temān
beṭho. tenā bhāī vinodanī samidhā nāmanī strī ati kushīl hatī te ashokadatta nāmanā
puruṣhamān āsakta hatī. teṇīe tene yakṣhanā mandiramān āvavāno saṅket karyo hato tethī
ashokadatta tyān javā nīkaḷyo tene mārgamān koṭavāḷanā sevake pakaḍayo. vinodane khabar
paḍatān te hāthamān khaḍga laī ashokadattane māravā yakṣhanā mandiramān āvyo ane tyān beṭhelā
ramaṇane potānī patnīno jār samajīne khaḍgathī mārī nākhyo, andhārāmān kāī dekhāyun
nahi tethī ramaṇ māryo, vinod gher gayo. pachhī vinod paṇ maryo ane bannee anek
bhav karyā.
thayā temane bhīle jīvatā pakaḍayā. banne ati sundar hatā. te vakhate trījā nārāyaṇ
svayambhūti shrī vimaḷanāthajīnā darshan karīne pāchhā pharatā hatā temaṇe banne haraṇ līdhā
ane jinamandir pāse rākhyā. temane rājyanā rasoḍāmānthī manavāñchhit āhār maḷato. te
munionā darshan karatān ane jinavāṇīnun shravaṇ karatā. keṭalāk divas pachhī ramaṇano jīv
je mr̥ug hato te samādhimaraṇ karīne svarge gayo ane vinodano jīv je mr̥ug hato te
ārtadhyānathī tiryañch gatimān bhaṭakyo. pachhī jambudvīpanā bharatakṣhetramān kampilyānagaramān ek
dhanadatta nāmano vaṇik koṭi dīnārano svāmī hato. chār ṭāṅk suvarṇanī ek dīnār thāy.
ramaṇano jīv je mr̥ugaparyāyamānthī dev thayo hato te dhanadattanī patnī vāruṇīnī kūkhe
janmyo. tenun nām bhūṣhaṇ pāḍayun hatun. koī nimittagnānīe tenā pitāne kahelun ke ā
jinadīkṣhā leshe. e sāmbhaḷī pitāne chintā thaī. pitāno putra pratye ghaṇo sneh hato tethī
tene gharamān ja rākhatā, bahār nīkaḷavā detā nahi. tenā gharamān badhī sāmagrī mojūd hatī.
ā bhūṣhaṇ, sundar strīonun sevan karato, vastra, āhār, sugandhādi vilepan karī gharamān
sukhapūrvak raheto. ene sūrya kyāre uge chhe ne āthame chhe tenī paṇ khabar paḍatī nahi.
tenā pitāe seṅkaḍo manoratho bād ā putra meḷavyo hato. vaḷī ek ja putra hato ane
pūrvajanmanā snehathī pitāne prāṇathī paṇ pyāro hato. pitā vinodano jīv hato ane putra
ramaṇano jīv hato. pahelān banne bhāī hatā ane ā janmamān pitāputra thayā. sansāranī
gati vichitra chhe-ā prāṇī naṭanī peṭhe nāche chhe. sansāranun charitra svapnanā rājyasamān
asār chhe. ek samaye ā dhanadattano putra bhūṣhaṇ prabhātanā vakhate dundubhi shabda ane
ākāshamān devonun āgaman joīne pratibaddha thayo. e svabhāvathī ja komaḷ chittavāḷo
ane dharmanā āchāramān tatpar hato. te atyant harṣhathī banne hāth joḍī namaskār karato
shrīdhar kevaḷīnī vandanā karavā utāvaḷathī jato hato tyān pagathiyān parathī utaratān sarpa
karaḍayo. deh tajīne te mahendra nāmanā
Page 515 of 660
PDF/HTML Page 536 of 681
single page version
ane rāṇī mādhavīne jagadyut nāmano putra thayo. yauvananā ārambhe rājyalakṣhmī meḷavī,
parantu sansārathī ati udās hato, rājyamān tenun chitta nahotun, paṇ tenā vr̥uddha mantrīoe
kahyun ke ā rājya tārā kuḷakram pramāṇe chālyun āve chhe tenun tun pālan kar. tārā rājyamān
prajā sukhī thashe. mantrīonā āgrahathī e rājya karato, rājyamān rahīne e sādhuonī
sevā karato. te munione āhāradānanā prabhāvathī marīne te devakuru bhogabhūmimān gayo.
tyānthī īshān nāmanā bījā svargamān te dev thayo. chār sāgar ane be palya devalokanā
sukh bhogavī devāṅganāo sāthe nānā prakāranā bhog bhogavīne tyānthī chyavīne
jambudvīpanā pashchim videhamān achaḷanāmanā chakravartīnī ratnā nāmanī rāṇīno abhirām
nāmano putra thayo. te guṇono bhaṇḍār ati sundar hato, jene jotān sarva lokone ānand
thato. te bālyāvasthāthī ja virakta hato, jinadīkṣhā levā īchchhato, paṇ pitā ene gharamān
rākhavā īchchhatā. tene traṇ hajār rāṇīo paraṇāvī. te badhī jātajātanān charitra karatī,
parantu ā viṣhayasukhane viṣhasamān gaṇato, tene kevaḷ muni thavānī īchchhā hatī, tenun
chitta ati shānt hatun. parantu pitā tene gharamānthī nīkaḷavā detā nahi. ā bhāgyavān,
shīlavān, guṇavānane strīono anurāg nahoto. strīo tene jātajātanā vachanothī
anurāg upajāve, ati yatnathī sevā kare, parantu tene sansāranī māyā gartarūp lāgatī.
jem gartamān paḍelā hāthīne tenā pakaḍanārā māṇaso anek prakāre lalachāve to paṇ hāthīne
garta ruche nahi tem āne jagatanī māyā rūchatī nahi. e shānt man rākhī pitānā
rokavāthī ati udāsapaṇe gharamān raheto. strīonī madhyamān rahelo tīvra asidhārā vrat
pāḷato. strīonī vachche rahevun ane shīl pāḷavun, temano sansarga na karavo, tene asidhārā
vrat kahe chhe. motīnā hār, bājubandh, mukuṭādi anek ābhūṣhaṇo paherato to paṇ
ābhūṣhaṇo pratye anurāg nahoto. e bhāgyavān sinhāsan par besī nirantar strīone
jinadharmanī prashansāno upadesh āpato ke traṇ lokamān jinadharma samān bījo dharma nathī.
ā jīv anādikāḷathī sansāravanamān bhaṭake chhe temān koī puṇyakarmanā yogathī jīvone
manuṣhyadehanī prāpti thāy chhe. ā vāt jāṇato kyo manuṣhya sansārakūpamān paḍe athavā kyo
vivekī viṣhapān kare athavā kyo buddhimān parvatanā shikhar par ūṅghe, athavā maṇinī
vāñchhāthī kyo paṇḍit nāganun mastak hāthathī sparshe? vināshī evā ā kāmabhogamān
gnānīne anurāg kem upaje? ek jinadharmano anurāg ja atyant prashansavā yogya
mokṣhasukhanun kāraṇ chhe. ā jīvonun jīvan atichañchaḷ chhe temān sthiratā kevī? nispr̥uh
ane chittane vash karanārane rājyakāḷ ane īndriyanā bhogonun shun kām chhe? āvī
paramārthanā upadesharūp tenī vāṇī sāmbhaḷī strīonān chitta paṇ shānt thayān, temaṇe
jātajātanā niyamo līdhā. ā shīlavāne temane paṇ shīlamān draḍh chittavāḷī banāvī. ā
rājakumār potānā sharīr pratye paṇ rāgarahit hovāthī ekāntar upavās athavā belātelā
ādi anek upavās karī karmakalaṅk khapāvato, nānā
Page 516 of 660
PDF/HTML Page 537 of 681
single page version
samādhānarūp chhe, man tathā īndriyone jītavāmān te samartha chhe evā ā samyagdraṣhṭie
nishchaḷ chittathī chosaṭh hajār varṣha sudhī durdhar tap karyun. pachhī samādhimaraṇ karī pāñch
ṇamokkāranun smaraṇ karatān deh tyāgīne chhaṭhṭhā brahmottar svargamān mahār̥uddhidhārak dev thayā.
je bhūṣhaṇanā bhavamān tenā pitā dhanadatta sheṭh hatā te vinod brāhmaṇano jīv mohanā
yogathī anek kuyonimān bhramaṇ karīne jambūdvipamān bharatakṣhetramān podanapur nagaramān brāhmaṇ
agnimukhanī strī shakunānā peṭe mr̥udumati nāmano putra thayo. tenun nām to mr̥udumati hatun,
paṇ te kaṭhor chittavāḷo, atiduṣhṭa, jugārī, avinayī, anek aparādhothī bharelo
durāchārī hato. lokonā upakārathī mātāpitāe tene gharamānthī kāḍhī mūkyo te pr̥ithvī par
pharato pharato podanapur gayo. tarasyo thayelo te pāṇī pīvā koīnā gharamān peṭho tene ek
brāhmaṇī ānsu sāratī shītaḷ jaḷ pīvarāvavā lāgī. ā shītaḷ madhur jaḷathī tr̥upta
thaīne teṇe brāhmaṇīne rudan karavānun kāraṇ pūchhayun. teṇe kahyun ke tārā jevī ākr̥utivāḷo
māre ek putra hato. me tene kaṭhorachitta thaīne krodhathī gharamānthī kāḍhī mūkyo hato. ten pharatā
pharatā tene joyo hoy to kahe. tyāre te roto roto bolyo ke he mātā! tun raḍ nahi, te hun
ja chhun. tene joyā ghaṇā divas thaī gayā tethī mane oḷakhatī nathī. tun vishvās rākh, hun
tāro putra chhun. te tene putra jāṇī rākhavā taiyār thaī, mohanā yogathī tenā stanomān dūdh
ubharāyun. ā mr̥udumati, tejasvī, rūpāḷo strīonā manane haranār, dhūrtono shiromaṇi hato,
jugāramān sadā jītato, anek kaḷā jāṇato, kāmabhogamān āsakta hato. vasantamālā
nāmanī ek veshyāno te atyant priy hato. tenān mātāpitāe tene kāḍhī mūkayā pachhī
temane khūb lakṣhmī maḷī hatī. pitā kuṇḍaḷādik anek ābhūṣhaṇo paheratān ane mātā
kāñchīdāmādik anek ābharaṇothī shobhit sukhapūrvak rahetī. ek divas ā mr̥udumati
shashāṅkanagaramān rājamahelamān chorī karavā gayo. tyānno rājā nandīvardhan shashāṅkamukh svāmīnā
mukhe dharmopadesh sāmbhaḷīne viraktachitta thayo hato te potānī rāṇīne kaheto ke he devī! men
muninā mukhe mokṣhasukh āpanār param dharmanun shravaṇ karyun chhe ke ā indriyanā viṣhayo
viṣhasamān dāruṇ chhe, enun phaḷ narak nigod chhe, hun jaineshvarī dīkṣhā dhāraṇ karīsh, tun shok
na kar. ā pramāṇe potānī strīne te samajāvato hato tyāre ā vachan sāmbhaḷī mr̥udumati
chore potānā manamān vichāryun ke juo ā rājā rājar̥uddhi chhoḍīne munivrat le chhe ane hun
pāpī chorī karīne bījānun dhan harun chhun. dhikkār chhe mane! ām vichārīne chitta nirmaḷ
thatān sānsārik viṣhayabhogothī udās thayo ane chandramukh svāmī pāse sarva parigrahano
tyāg karī jinadīkṣhā līdhī. shāstrokta tap karato ane atyant prāsuk āhār leto.
chāraṇar̥uddhidhārak muni
Page 517 of 660
PDF/HTML Page 538 of 681
single page version
mr̥udumati muni āhāranā nimitte durgagirinī samīpe ālok nāmanā nagaramān āvyā. te
dhonsarī pramāṇ jamīn nīrakhatā jatā hatā, te nagaranā lokoe jāṇyun ke ā te ja muni
chhe je chār mahinā girishikhar par rahyā hatā. ām jāṇīne atyant bhaktithī temane
manohar āhār āpyo ane nagaranā lokoe khūb stuti karī. āṇe jāṇī līdhun ke
girishikhar par chār mahinā rahevānā vishvāsathī mārī prashansā thāy chhe. te mānanā
bhārathī maun rahyo. lokone em na kahyun ke hun anya chhun ane te muni anya hatā. teṇe
gurunī pāse paṇ māyāshalya dūr na karyun, prāyashchit na līdhun tethī tiryañch gatinun kāraṇ
thayun. teṇe tap ghaṇun karyun hatun tethī paryāy pūrī karīne chhaṭhṭhā devalokamān jyān abhirāmano
jīv dev thayo hato tyān ja e gayo. pūrvajanmanā snehathī te banne vachche khūb sneh thayo.
banney samān r̥uddhinā dhārak anek devāṅganāthī maṇḍit sukhasāgaramān magna hatā. banney
sāgaro sudhī sukhathī ramyā ane āyuṣhya pūrṇa thatān abhirāmano jīv to bharat thayo
ane ā mr̥udumatino jīv svargamānthī chyavīne māyāchāranā doṣhathī ā jambūdvīpanā
bharatakṣhetramān nikuñj nāmanā giri pāsenā atyant gahan shallakī nāmanā vanamān meghanī
ghaṭāsamān shyāmasundar gajarāj thayo. samudra jevī jenī garjanā ane pavan samān gati
chhe, ati madonmatta, chandra samān ujjavaḷ dāntavāḷo, gajarājanān guṇothī maṇḍit
vijayādik mahāhastanā vanshamān janmyo. airāvat samān ati svachchhand, sinh-vāghane
haṇanāro, moṭān vr̥ukṣhone ukhāḍī nākhanāro, vidyādharothī paṇ na pakaḍāy evo, jenī
vāsathī sinhādik potāno nivās chhoḍīne bhāgī jatā evo prabaḷ gajarāj vanamān
pāndaḍāno āhār karato, mānasarovaramān kriḍā karato anek gajo sahit vicharato. koī
vār kailās par vilās karato, koī vār gaṅgānā jaḷamān krīḍā karato, anek van, giri,
nadī, sarovaromān krīḍā karato ane hajāro hāthaṇīo sāthe ramato, anek hāthīono
shiromaṇi yatheṣhṭa vicharatā pakṣhīonā samūhamān garuḍanī jem shobhato. ek divas laṅkeshvare
tene joyo ane vidyānā parākramathī ugra evā teṇe āne dhīredhīre kaḷabaḷathī vash karyo
ane tenun trailokyamaṇḍan nām pāḍayun. jem svargamān teṇe chirakāḷ sudhī anek apsarāo
sāthe kriḍā karī tem hāthīnī paryāyamān hajāro hāthaṇīo sāthe krīḍā karī. deshabhūṣhaṇ kevaḷī
ā kathā rām-lakṣhmaṇane kahe chhe ke ā jīv sarva yonimān rati mānī le chhe, nishchayathī
vichārīe to badhī ja gati duḥkharūp chhe. abhirāmano jīv bharat ane mr̥udumatino jīv
trailokyamaṇḍan hāthī sūryoday chandrodayanā janmathī laīne anek bhavanā sāthī chhe. tethī
bharatane joī pūrvabhav yād āvatān gajanun chitta shānt thayun. bharat bhogothī parā‘mukh,
jeno moh dūr thayo chhe evo te have munipad levā ichchhe chhe, te ā ja bhave nirvāṇ
pāmashe, pharīthī bhav dhāraṇ nahi kare. shrī r̥uṣhabhadevanā samayamān ā banne sūryoday-
chandroday nāmanā bhāī hatā, mārīchanā bharamāvavāthī mithyātvanun sevan karīne temaṇe ghaṇo
kāḷ sansāramān bhramaṇ karyun, tras
Page 518 of 660
PDF/HTML Page 539 of 681
single page version
karīne ramaṇ brāhmaṇ, vaḷī keṭalāk bhav karīne samādhimaraṇ karanār mr̥ug thayo. pachhī
svargamān dev, pachhī bhūṣhaṇ nāmano vaishyaputra, pachhī svarga, pachhī jagadyuti nāmano rājā,
tyānthī bhogabhūmi, tyānthī bījā svargamān dev, tyānthī chyavīne mahāvideh kṣhetramān chakravartīno
putra abhirām thayo. tyānthī chhaṭhṭhā svargamān dev ane devamānthī bharat narendra thayo. te
charamasharīrī chhe, have deh dhāraṇ karashe nahi. sūryodayano jīv ghaṇo kāḷ bhramaṇ karīne rājā
kulaṅkarano shrutirat nāmano purohit thayo, pachhī anek janma laī vinod brāhmaṇ thayo.
vaḷī anek janma laī ārtadhyānathī maranār mr̥ug thayo. anek bījā janma karyā pachhī
bhūṣhaṇano pitā dhanadatta nāmano vaṇik, vaḷī anek janma dharī mr̥udumati nāmanā muni jeṇe
potānī prashansā sāmbhaḷī rāg karyo, māyāchārathī shalya dūr na karyun, tapanā prabhāvathī chhaṭhṭhā
svargano dev thayo. tyānthī chyavīne trailokyamaṇḍan hāthī have shrāvakanā vrat dhāraṇ karīne dev
thashe, e paṇ nikaṭ bhavya chhe. ā pramāṇe jīvonī gati āgati jāṇī, indriyonā sukhane
vinashvar jāṇī, ā viṣham van chhoḍī gnānī jīv dharmamān ramo. je prāṇī manuṣhya deh pāmī
jinabhāṣhit dharmanun ācharaṇ karato nathī te anantakāḷ sudhī sansārabhramaṇ karashe, te
ātmakalyāṇathī dūr chhe tethī jinavaranā mukhethī nīkaḷelo dayāmay dharma mokṣha prāpta karāvavāne
samartha chhe, enā jevo bījo koī nathī. te mohatimirane dūr kare chhe, sūryanī kāntine jeṇe
jītī līdhī chhe, tene manavachanakāyathī aṅgīkār karo jethī nirmaḷapadanī prāpti thāy.
varṇan karanār pañchāsīmun parva pūrṇa thayun.
rām-lakṣhmaṇ ādi badhā bhavya jano āshcharya pāmyā, ākhī sabhā cheṣhṭārahit chitra jevī
thaī gaī. bharat narendra jenī prabhā devendra samān chhe je avināshī padanā arthī chhe, jene
muni thavānī īchchhā chhe, te guruonān charaṇomān shir namāvī, param vairāgya pāmyā.
tatkāḷ ūṭhī, hāth joḍī, kevaḷīne praṇām karī atyant manohar vachano kahyān, he nāth! hun
sansāramān anantakāḷ bhramaṇ karatān anek prakāranī kuyonimān saṅkaṭ saheto duḥkhī thayo. have
hun sansārabhramaṇathī thākyo chhun, mane muktinun kāraṇ evī digambarī dīkṣhā āpo. ā
ākāsharūp nadī maraṇarūp ugra taraṅgo dharatī rahī chhe temān
Page 519 of 660
PDF/HTML Page 540 of 681
single page version
jeṇe samasta parigrah chhoḍayo chhe tevā temaṇe potānā hāthe shiranā keshono loch karyo,
mahāvrat aṅgīkār karī, jinadīkṣhā dhāraṇ karī digambar thayā. tyāre ākāshamān devo
dhanyadhanya kahevā lāgyā ane kalpavr̥ukṣhanā phūlonī varṣhā karavā lāgyā.
vairāgya jāṇī ānsunī varṣhā karavā lāgī, vyākuḷ chitta thaīne doḍī ane jamīn par paḍī,
atyant moh pāmī. putranī prītithī jenun sharīr maḍadā jevun thaī gayun chhe tene chandanādi
jaḷathī chhaṇṭakāv karavā chhatān sachet na thaī, ghaṇīvār pachhī jāgrat thaī. jem vāchharaḍā
vinā gāy pokār kare tem vilāp karavā lāgī. are putra! tun ati vinayī, guṇonī
khāṇ, manane āhlādanun kāraṇ hato, arere! tun kyān gayo? he putra! mārun aṅg
shokasāgaramān ḍūbe chhe tene rok. tārā jevā putra vinā duḥkhasāgaramān ḍūbelī hun kevī rīte
jīvīsh? hāy, hāy! ā shun thayun? ā pramāṇe vilāp karatī mātāne rām-lakṣhmaṇe
sambodhīne vishrām āpyo. temaṇe dhairya bandhāvatān kahyun ke he mātā! bharat mahāvivekī gnānī
chhe, tame shok chhoḍo. ame shun tamārā putra nathī? ame tamārā āgnāṅkit sevako chhīe.
kaushalyā, sumitrā ane suprabhāe paṇ khūb sambodhan karyun tyāre te shokarahit thaī
pratibodh pāmī. jenun man shuddha thayun chhe te potānā agnānanī khūb nindā karavā lāgī-
dhikkār chhe ā strī paryāyane! ā paryāy anek doṣhonī khāṇ chhe, atyant ashuchi
bībhatsa nagaranī morī samān chhe. have evo upāy karun ke jethī strī paryāy dharun nahi,
sansārasamudrane tarī jāun. e sadāy jinashāsananī bhakta to hatī ja, have atyant vairāgya
pāmī, pr̥ithvīmatī āryikā pāse āryikā thaī. ek shvet vastra dhāraṇ karyun ane parigrah
tajī samyaktva dhāraṇ karī sarva ārambhano tyāg karyo. tenī sāthe traṇaso āryikā thaī.
e vivekī parigrah tajī vairāgya laī kalaṅkarahit chandramānī kaḷā meghapaṭal rahit shobhe
tevī shobhatī hatī. shrī deshabhūṣhaṇ kevaḷīno upadesh sāmbhaḷī anek puruṣho muni thayā,
anek strīo āryikā thaī tenā kamaḷothī sarovarīnī peṭhe pr̥ithvī shobhī uṭhī. jemanān
chitta pavitra banyān chhe evā anek naranārīoe nānā prakāranā niyam līdhā, shrāvak-
shrāvikānān vrat līdhān. e yogya ja chhe ke sūryanā prakāshamān netravāḷā jīvo vastunun
avalokan kare ja kare.
varṇan karanār chhayāsīmun parva pūrṇa thayun.