लघुत्वाभिधानस्य स्वरूपप्रतिष्ठत्वनिबन्धनस्य स्वभावस्याविभागपरिच्छेदाः प्रतिसमय- અંશો) [ तैः अनंतैः ] તે અનંત અગુરુલઘુ(ગુણ)રૂપે [ सर्वे ] સર્વ જીવો [ परिणताः ] પરિણત છે; [ देशैः असंख्याताः ] તેઓ અસંખ્યાત પ્રદેશવાળા છે. [ स्यात् सर्वम् लोकम् आपन्नाः ] કેટલાક કથંચિત્ આખા લોકને પ્રાપ્ત હોય છે [ केचित् तु ] અને કેટલાક [ अनापन्नाः ] અપ્રાપ્ત હોય છે. [ बहवः जीवाः ] ઘણા ( – અનંત) જીવો [ मिथ्या- दर्शनकषाययोगयुताः ] મિથ્યાદર્શન-કષાય-યોગસહિત [ संसारिणः ] સંસારી છે [ च ] અને ઘણા ( – અનંત જીવો) [ तैः वियुताः ] મિથ્યાદર્શન-કષાય-યોગરહિત [ सिद्धाः ] સિદ્ધ છે.
ટીકાઃ — અહીં જીવોનું સ્વાભાવિક ૧પ્રમાણ તથા તેમનો મુક્ત ને અમુક્ત એવો વિભાગ કહ્યો છે.
જીવો ખરેખર અવિભાગી-એકદ્રવ્યપણાને લીધે લોકપ્રમાણ-એકપ્રદેશવાળા છે. તેમના ( – જીવોના) અગુરુલઘુ ૨ગુણો — અગુરુલઘુત્વ નામનો જે સ્વરૂપપ્રતિષ્ઠત્વના કારણભૂત સ્વભાવ તેના ૩અવિભાગ પરિચ્છેદો — પ્રતિસમય થતી ૪ષટ્સ્થાનપતિત વૃદ્ધિ- ૧. પ્રમાણ=માપ; પરિમાણ. [જીવના અગુરુલઘુત્વસ્વભાવના નાનામાં નાના અંશો (અવિભાગ
પાડતાં સ્વભાવથી જ સદાય અસંખ્ય અંશો પડે છે, તેથી જીવ સદાય આવા અસંખ્ય અંશો જેવડો છે.] ૨. ગુણ=અંશ; અવિભાગ પરિચ્છેદ. [જીવમાં અગુરુલઘુત્વ નામનો સ્વભાવ છે. તે સ્વભાવ જીવને
૩. કોઈ ગુણમાં (એટલે કે ગુણના પર્યાયમાં) અંશકલ્પના કરવામાં આવતાં, તેનો જે નાનામાં નાનો
૪. ષટ્સ્થાનપતિત વૃદ્ધિહાનિ=છ સ્થાનમાં સમાવેશ પામતી વૃદ્ધિહાનિ; ષટ્ગુણ વૃદ્ધિહાનિ.