सिद्धानां जीवत्वदेहमात्रत्वव्यवस्थेयम् ।
सिद्धानां हि द्रव्यप्राणधारणात्मको मुख्यत्वेन जीवस्वभावो नास्ति । न च जीव- स्वभावस्य सर्वथाभावोऽस्ति भावप्राणधारणात्मकस्य जीवस्वभावस्य मुख्यत्वेन सद्भावात् । न च तेषां शरीरेण सह नीरक्षीरयोरिवैक्येन वृत्तिः, यतस्ते तत्सम्पर्कहेतुभूतकषाययोगविप्रयोगाद- तीतानन्तरशरीरमात्रावगाहपरिणतत्वेऽप्यत्यन्तभिन्नदेहाः । वाचां गोचरमतीतश्च तन्महिमा, यतस्ते लौकिकप्राणधारणमन्तरेण शरीरसम्बन्धमन्तरेण च परिप्राप्तनिरुपाधिस्वरूपाः सततं प्रतपन्तीति ।।३५।। ण कुदोचि वि उप्पण्णो जम्हा कज्जं ण तेण सो सिद्धो ।
टीकाः — आ, सिद्धोनां (सिद्धभगवंतोनां) जीवत्व अने देहप्रमाणत्वनी व्यवस्था छे.
सिद्धोने खरेखर द्रव्यप्राणना धारणस्वरूप जीवस्वभाव मुख्यपणे नथी; (तेमने) जीवस्वभावनो सर्वथा अभाव पण नथी, कारण के भावप्राणना धारणस्वरूप जीवस्वभावनो मुख्यपणे सद्भाव छे. वळी तेमने शरीरनी साथे, नीरक्षीरनी माफक, एकपणे १वृत्ति नथी; कारण के शरीरसंयोगना हेतुभूत कषाय अने योगनो वियोग थयो होवाथी तेओ २अतीत अनंतर शरीरप्रमाण अवगाहे परिणत होवा छतां अत्यंत देहरहित छे. वळी ३वचनगोचरातीत तेमनो महिमा छे; कारण के लौकिक प्राणना धारण विना अने शरीरना संबंध विना, संपूर्णपणे प्राप्त करेला निरुपाधि स्वरूप वडे तेओ सतत प्रतपे छे ( – प्रतापवंत वर्ते छे). ३५.
१. वृत्ति=वर्तवुं ते; हयाती.
२. अतीत अनंतर=भूत काळनुं सौथी छेल्लुं; चरम. (सिद्धभगवंतोनी अवगाहना चरमशरीरप्रमाण होवाने लीधे ते छेल्ला देहनी अपेक्षा लईने तेमने ‘देहप्रमाणपणुं’ कही शकातुं होवा छतां, खरेखर तेओ अत्यंत देहरहित छे.)
३. वचनगोचरातीत=वचनगोचरपणाने अतिक्रमी गयेल; वचनविषयातीत; वचन-अगोचर.