विनाभूतसहायकारणमात्रत्वेन स्थितिमनुगृह्णाति, तथाऽधर्मोऽपि स्वयं पूर्वमेव तिष्ठन्
परमस्थापयंश्च स्वयमेव तिष्ठतां जीवपुद्गलानामुदासीनाविनाभूतसहायकारणमात्रत्वेन स्थिति-
मनुगृह्णातीति ।।८६।।
धर्माधर्मसद्भावे हेतूपन्यासोऽयम् ।
धर्माधर्मौ विद्येते । लोकालोकविभागान्यथानुपपत्तेः । जीवादिसर्वपदार्थानामेकत्र स्थिति ( – स्थिरता) नहि करावती थकी, स्वयमेव स्थितिरूपे परिणमता अश्वादिकने उदासीन अविनाभावी सहायरूप कारणमात्र तरीके स्थितिमां अनुग्रह करे छे, तेम अधर्म (अधर्मास्तिकाय) पण पोते पहेलेथी ज स्थितिरूपे वर्ततो थको अने परने स्थिति नहि करावतो थको, स्वयमेव स्थितिरूपे परिणमतां जीव-पुद्गलोने उदासीन अविनाभावी सहायरूप कारणमात्र तरीके स्थितिमां अनुग्रह करे छे. ८६.
अन्वयार्थः — [ गमनस्थिती ] (जीव-पुद्गलनी) गति-स्थिति [ च ] तथा [ अलोक- लोकं ] अलोक ने लोकनो विभाग, [ ययोः सद्भावतः ] ते बे द्रव्योना सद्भावथी [ जातम् ] थाय छे. [ च ] वळी [ द्वौ अपि ] ते बंने [ विभक्तौ ] विभक्त, [ अविभक्तौ ] अविभक्त [ च ] अने [ लोकमात्रौ ] लोकप्रमाण [ मतौ ] कहेवामां आव्यां छे.
टीकाः — आ, धर्म अने अधर्मना सद्भावनी सिद्धि माटे हेतु दर्शाववामां आव्यो छे.
धर्म अने अधर्म विद्यमान छे, कारण के लोक अने अलोकनो विभाग अन्यथा बनी शके नहि. जीवादि सर्व पदार्थोना एकत्र-अस्तित्वरूप लोक छे; शुद्ध एक आकाशना