तदवबोधफलपुरस्सरः पञ्चास्तिकायव्याख्योपसंहारोऽयम् ।
न खलु कालकलितपञ्चास्तिकायेभ्योऽन्यत् किमपि सकलेनापि प्रवचनेन प्रतिपाद्यते । ततः प्रवचनसार एवायं पञ्चास्तिकायसंग्रहः । यो हि नामामुं समस्तवस्तुतत्त्वा- भिधायिनमर्थतोऽर्थितयावबुध्यात्रैव जीवास्तिकायान्तर्गतमात्मानं स्वरूपेणात्यन्तविशुद्ध- चैतन्यस्वभावं निश्चित्य परस्परकार्यकारणीभूतानादिरागद्वेषपरिणामकर्मबन्धसन्तति-
अन्वयार्थः — [ एवम् ] ए प्रमाणे [ प्रवचनसारं ] प्रवचनना सारभूत [ पञ्चास्ति- कायसंग्रहं ] ‘पंचास्तिकायसंग्रह’ने [ विज्ञाय ] जाणीने [ यः ] जे [ रागद्वेषौ ] रागद्वेषने [ मुञ्चति ] छोडे छे, [ सः ] ते [ दुःखपरिमोक्षम् गाहते ] दुःखथी परिमुक्त थाय छे.
टीकाः — अहीं पंचास्तिकायना अवबोधनुं फळ कहीने पंचास्तिकायना व्याख्याननो उपसंहार करवामां आव्यो छे.
खरेखर सघळुंय (द्वादशांगरूपे विस्तीर्ण) प्रवचन काळ सहित पंचास्तिकायथी अन्य कांई पण प्रतिपादित करतुं नथी; तेथी प्रवचननो सार ज आ ‘पंचास्तिकाय- संग्रह’ छे. जे पुरुष खरेखर समस्तवस्तुतत्त्वना कहेनारा आ ‘पंचास्तिकायसंग्रह’ने १अर्थतः २अर्थीपणे जाणीने, एमां ज कहेला जीवास्तिकायने विषे ३अंतर्गत रहेला पोताने (निज आत्माने) स्वरूपे अत्यंत विशुद्ध चैतन्यस्वभाववाळो निश्चित करीने, ४परस्पर कार्यकारणभूत एवा अनादि रागद्वेषपरिणाम अने कर्मबंधनी परंपराथी
१५०
१. अर्थतः=अर्थ प्रमाणे; वाच्यने अनुलक्षीने; वाच्यसापेक्ष; वास्तविक रीते.
२. अर्थीपणे=गरजुपणे; याचकपणे; सेवकपणे; कांईक प्राप्त करवाना प्रयोजनथी (अर्थात् हितप्राप्तिना हेतुथी).
३. जीवास्तिकायनी अंदर पोते (निज आत्मा) समाई जाय छे, तेथी जेवुं जीवास्तिकायनुं स्वरूप वर्णववामां आव्युं छे तेवुं ज पोतानुं स्वरूप छे अर्थात् पोते पण स्वरूपथी अत्यंत विशुद्ध चैतन्यस्वभाववाळो छे.
४. रागद्वेषपरिणाम अने कर्मबंध अनादि काळथी एकबीजाने कार्यकारणरूप छे.