दुःखविमोक्षकरणक्रमाख्यानमेतत् ।
एतस्य शास्त्रस्यार्थभूतं शुद्धचैतन्यस्वभावमात्मानं कश्चिज्जीवस्तावज्जानीते । ततस्त- मेवानुगन्तुमुद्यमते । ततोऽस्य क्षीयते द्रष्टिमोहः । ततः स्वरूपपरिचयादुन्मज्जति ज्ञानज्योतिः । ततो रागद्वेषौ प्रशाम्यतः । ततः उत्तरः पूर्वश्च बन्धो विनश्यति । ततः पूनर्बन्धहेतुत्वाभावात् स्वरूपस्थो नित्यं प्रतपतीति ।।१०४।।
इति समयव्याख्यायामन्तर्नीतषड्द्रव्यपञ्चास्तिकायवर्णनः प्रथमः श्रुतस्कन्धः समाप्तः ।।१।।
अन्वयार्थः — [ जीवः ] जीव [ एतद् अर्थं ज्ञात्वा ] आ अर्थने जाणीने ( – आ शास्त्रना अर्थभूत शुद्धात्माने जाणीने), [ तदनुगमनोद्यतः ] तेने अनुसरवानो उद्यम करतो थको [ निहतमोहः ] हतमोह थईने ( – जेने दर्शनमोहनो क्षय थयो होय एवो थईने), [ प्रशमितरागद्वेषः ] रागद्वेषने प्रशमित ( – निवृत्त) करीने, [ हतपरापरः भवति ] उत्तर अने पूर्व बंधनो जेने नाश थयो छे एवो थाय छे.
टीकाः — आ, दुःखथी विमुक्त थवाना क्रमनुं कथन छे.
प्रथम, कोई जीव आ शास्त्रना अर्थभूत शुद्धचैतन्यस्वभाववाळा (निज) आत्माने जाणे छे; तेथी (पछी) तेने ज अनुसरवानो उद्यम करे छे; तेथी तेने द्रष्टिमोहनो क्षय थाय छे; तेथी स्वरूपना परिचयने लीधे ज्ञानज्योति प्रगट थाय छे; तेथी रागद्वेष प्रशमी जाय छे ( — निवृत्त) थाय छे; तेथी उत्तर अने पूर्व ( – पछीनो अने पहेलांनो) बंध विनाश पामे छे; तेथी फरीने बंध थवाना हेतुपणानो अभाव होवाथी स्वरूपस्थपणे सदा प्रतपे छे — प्रतापवंत वर्ते छे (अर्थात् ते जीव सदाय स्वरूपस्थित रही परमानंदज्ञानादिरूपे परिणमे छे). १०४.
आ रीते (श्रीमद्भगवत्कुंदकुंदाचार्यदेवप्रणीत श्री पंचास्तिकायसंग्रह शास्त्रनी श्रीमद् अमृतचंद्राचार्यदेवविरचित) समयव्याख्या नामनी टीकामां षड्द्रव्यपंचास्तिकायवर्णन नामनो प्रथम श्रुतस्कंध समाप्त थयो.
१५२पंचास्तिकायसंग्रह