आकाशादीनामेवाजीवत्वे हेतूपन्यासोऽयम् ।
आकाशकालपुद्गलधर्माधर्मेषु चैतन्यविशेषरूपा जीवगुणा नो विद्यन्ते, आकाशादीनां तेषामचेतनत्वसामान्यत्वात् । अचेतनत्वसामान्यञ्चाकाशादीनामेव, जीवस्यैव चेतनत्व- सामान्यादिति ।।१२४।।
आकाशादीनामचेतनत्वसामान्ये पुनरनुमानमेतत् ।
अन्वयार्थः — [ आकाशकालपुद्गलधर्माधर्मेषु ] आकाश, काळ, पुद्गल, धर्म अने अधर्ममां [ जीवगुणाः न सन्ति ] जीवना गुणो नथी; (कारण के) [ तेषाम् अचेतनत्वं भणितम् ] तेमने अचेतनपणुं कह्युं छे, [ जीवस्य चेतनता ] जीवने चेतनता कही छे.
टीकाः — आ, आकाशादिनुं ज अजीवपणुं दर्शाववा माटे हेतुनुं कथन छे.
आकाश, काळ, पुद्गल, धर्म अने अधर्ममां चैतन्यविशेषोरूप जीवगुणो विद्यमान नथी; कारण के ते आकाशादिने अचेतनत्वसामान्य छे. अने अचेतनत्वसामान्य आकाशादिने ज छे, केमके जीवने ज चेतनत्वसामान्य छे. १२४.
अन्वयार्थः — [ सुखदुःखज्ञानं वा ] सुखदुःखनुं ज्ञान, [ हितपरिकर्म ] हितनो उद्यम [ च ] अने [ अहितभीरुत्वम् ] अहितनो भय — [ यस्य नित्यं न विद्यते ] ए जेने सदाय होतां नथी, [ तम् ] तेने [ श्रमणाः ] श्रमणो [ अजीवम् ब्रुवन्ति ] अजीव कहे छे.
टीकाः — आ वळी, आकाशादिनुं अचेतनत्वसामान्य नक्की करवा माटे अनुमान छे.
१७