परिणतिः, परापवादपरिणतिश्चेति पञ्चाशुभा भावा द्रव्यपापास्रवस्य निमित्तमात्रत्वेन कारण- भूतत्वात्तदास्रवक्षणादूर्ध्वं भावपापास्रवः । तन्निमित्तोऽशुभकर्मपरिणामो योगद्वारेण प्रविशतां पुद्गलानां द्रव्यपापास्रव इति ।।१३९।।
बहु प्रमादवाळी चर्यारूप परिणति ( – बहु प्रमादथी भरेला आचरणरूप परिणति), कलुषतारूप परिणति, विषयलोलुपतारूप परिणति, परपरितापरूप परिणति ( – परने दुःख देवारूप परिणति) अने परना अपवादरूप परिणति — ए पांच अशुभ भावो द्रव्यपापास्रवने निमित्तमात्रपणे कारणभूत छे तेथी ‘द्रव्यपापास्रव’ना प्रसंगने *अनुसरीने ( – अनुलक्षीने) ते अशुभ भावो भावपापास्रव छे अने ते (अशुभ भावो) जेनुं निमित्त छे एवा जे योगद्वारा प्रवेशतां पुद्गलोना अशुभकर्मपरिणाम ( – अशुभकर्मरूप परिणाम) ते द्रव्यपापास्रव छे. १३९.
अन्वयार्थः — [ संज्ञाः च ] (चारेय) संज्ञाओ, [ त्रिलेश्याः ] त्रण लेश्या, [ इन्द्रियवशता च ] इन्द्रियवशता, [ आर्तरौद्रे ] आर्त-रौद्रध्यान, [ दुःप्रयुक्तं ज्ञानं ] दुःप्रयुक्त ज्ञान ( – दुष्टपणे अशुभ कार्यमां जोडायेलुं ज्ञान) [ च ] अने [ मोहः ] मोह — *अशातावेदनीयादि पुद्गलपरिणामरूप द्रव्यपापास्रवनो जे प्रसंग बने छे तेमां जीवना अशुभ भावो निमित्तकारण छे माटे ‘द्रव्यपापास्रव’प्रसंगनी पाछळ पाछळ तेना निमित्तभूत अशुभ भावोने पण ‘भावपापास्रव’ एवुं नाम छे. पं. २५