Panchastikay Sangrah-Gujarati (Devanagari transliteration). Moksh Padarth Vyakhyan.

< Previous Page   Next Page >


Page 207 of 256
PDF/HTML Page 247 of 296

 

कहानजैनशास्त्रमाळा ]
नवपदार्थपूर्वक मोक्षमार्गप्रपंचवर्णन
२०७
मिथ्यात्वादिद्रव्यपर्यायाणामपि बहिरङ्गकारणद्योतनमेतत
तन्त्रान्तरे किलाष्टविकल्पकर्मकारणत्वेन बन्धहेतुर्द्रव्यहेतुरूपश्चतुर्विकल्पः प्रोक्त :

मिथ्यात्वासंयमकषाययोगा इति तेषामपि जीवभावभूता रागादयो बन्धहेतुत्वस्य हेतवः, यतो रागादिभावानामभावे द्रव्यमिथ्यात्वासंयमकषाययोगसद्भावेऽपि जीवा न बध्यन्ते ततो रागादी- नामन्तरङ्गत्वान्निश्चयेन बन्धहेतुत्वमवसेयमिति ।।१४९।।

इति बन्धपदार्थव्याख्यानं समाप्तम्
अथ मोक्षपदार्थव्याख्यानम्

टीकाःआ, मिथ्यात्वादि द्रव्यपर्यायोने (द्रव्यमिथ्यात्वादि पुद्गलपर्यायोने) पण (बंधना) बहिरंग-कारणपणानुं प्रकाशन छे.

ग्रंथान्तरमां (अन्य शास्त्रमां) मिथ्यात्व, असंयम, कषाय अने योग ए चार प्रकारना द्रव्यहेतुओने (द्रव्यप्रत्ययोने) आठ प्रकारनां कर्मोनां कारण तरीके बंधहेतु कह्या छे. तेमने पण बंधहेतुपणाना हेतुओ जीवभावभूत रागादिक छे; कारण के रागादिभावोनो अभाव होतां द्रव्यमिथ्यात्व, द्रव्य-असंयम, द्रव्यकषाय अने द्रव्ययोगना सद्भावमां पण जीवो बंधाता नथी. तेथी रागादिभावोने अंतरंग बंधहेतुपणुं होवाने लीधे निश्चयथी बंधहेतुपणुं छे एम नक्की करवुं. १४९.

आ रीते बंधपदार्थनुं व्याख्यान समाप्त थयुं.
हवे मोक्षपदार्थनुं व्याख्यान छे.

१. प्रकाशन = प्रसिद्ध करवुं ते; समजाववुं ते; दर्शाववुं ते. २. जीवगत रागादिरूप भावप्रत्ययोनो अभाव होतां द्रव्यप्रत्ययोना विद्यमानपणामां पण जीवो बंधाता

नथी. जो जीवगत रागादिभावोना अभावमां पण द्रव्यप्रत्ययोना उदयमात्रथी बंध थाय तो सर्वदा
बंध ज रहे (
मोक्षनो अवकाश ज न रहे), कारण के संसारीओने सदाय कर्मोदयनुं विद्यमानपणुं

होय छे. ३. उदयगत द्रव्यमिथ्यात्वादि प्रत्ययोनी माफक रागादिभावो नवा कर्मबंधमां मात्र बहिरंग निमित्त

नथी पण तेओ तो नवा कर्मबंधमां ‘अंतरंग निमित्त’ छे तेथी तेमने ‘निश्चयथी बंधहेतु’
कह्या छे.