Panchastikay Sangrah-Gujarati (Devanagari transliteration).

< Previous Page   Next Page >


Page 223 of 256
PDF/HTML Page 263 of 296

 

कहानजैनशास्त्रमाळा ]
नवपदार्थपूर्वक मोक्षमार्गप्रपंचवर्णन
२२३
निश्चयमोक्षमार्गसाधनभावेन पूर्वोद्दिष्टव्यवहारमोक्षमार्गनिर्देशोऽयम्
सम्यग्दर्शनज्ञानचारित्राणि मोक्षमार्गः तत्र धर्मादीनां द्रव्यपदार्थविकल्पवतां

तत्त्वार्थश्रद्धानभावस्वभावं भावान्तरं श्रद्धानाख्यं सम्यक्त्वं, तत्त्वार्थश्रद्धाननिर्वृत्तौ सत्यामङ्ग- पूर्वगतार्थपरिच्छित्तिर्ज्ञानम्, आचारादिसूत्रप्रपञ्चितविचित्रयतिवृत्तसमस्तसमुदयरूपे तपसि चेष्टा चर्याइत्येषः स्वपरप्रत्ययपर्यायाश्रितं भिन्नसाध्यसाधनभावं व्यवहारनयमाश्रित्यानुगम्यमानो मोक्षमार्गः कार्तस्वरपाषाणार्पितदीप्तजातवेदोवत्समाहितान्तरङ्गस्य प्रतिपदमुपरितनशुद्धभूमिकासु परमरम्यासु विश्रान्तिमभिन्नां निष्पादयन्, जात्यकार्तस्वरस्येव शुद्धजीवस्य कथञ्चिद्भिन्न- साध्यसाधनभावाभावात्स्वयं शुद्धस्वभावेन विपरिणममानस्यापि, निश्चयमोक्षमार्गस्य साधन- भावमापद्यत इति ।।१६०।।

टीकाःनिश्चयमोक्षमार्गना साधन तरीके, पूर्वोद्दिष्ट (१०७मी गाथामां उल्लेखवामां आवेला) व्यवहारमोक्षमार्गनो आ निर्देश छे.

सम्यग्दर्शन-ज्ञान-चारित्र ते मोक्षमार्ग छे. त्यां, () द्रव्यरूप अने (नव) पदार्थरूप जेमना भेदो छे एवां धर्मादिना तत्त्वार्थश्रद्धानरूप भाव (धर्मास्तिकायादिनी तत्त्वार्थप्रतीतिरूप भाव) जेनो स्वभाव छे एवो, ‘श्रद्धान’ नामनो भावविशेष ते सम्यक्त्व; तत्त्वार्थश्रद्धानना सद्भावमां अंगपूर्वगत पदार्थोनुं अवबोधन (जाणवुं) ते ज्ञान; आचारादि सूत्रो वडे कहेवामां आवेला अनेकविध मुनि-आचारोना समस्त समुदायरूप तपमां चेष्टा (प्रवर्तन) ते चारित्र;आवो आ, स्वपरहेतुक पर्यायने आश्रित, भिन्न- साध्यसाधनभाववाळा व्यवहारनयना आश्रये (व्यवहारनयनी अपेक्षाए) अनुसरवामां आवतो मोक्षमार्ग, सुवर्णपाषाणने लगाडवामां आवता प्रदीप्त अग्निनी माफक, *समाहित अंतरंगवाळा जीवने (अर्थात् जेनुं अंतरंग एकाग्रसमाधिप्राप्त छे एवा जीवने) पदे पदे परम रम्य एवी उपरनी शुद्ध भूमिकाओमां अभिन्न विश्रांति (अभेदरूप स्थिरता) निपजावतो थकोजोके उत्तम सुवर्णनी माफक शुद्ध जीव कथंचित् भिन्नसाध्यसाधनभावना अभावने लीधे स्वयं (पोतानी मेळे) शुद्ध स्वभावे परिणमे छे तोपणनिश्चयमोक्षमार्गना साधनपणाने पामे छे.

भावार्थःजेने अंतरंगमां शुद्धिनो अंश परिणम्यो छे ते जीवने तत्त्वार्थश्रद्धान, *समाहित = एकाग्र; एकताने पामेल; अभेदताने प्राप्त; छिन्नभिन्नता रहित; समाधिप्राप्त; शुद्ध; प्रशांत.