स्वसमयोपलम्भाभावस्य रागैकहेतुत्वद्योतनमेतत् ।
यस्य खलु रागरेणुकणिकाऽपि जीवति हृदये न नाम स समस्तसिद्धान्तसिन्धुपारगोऽपि निरुपरागशुद्धस्वरूपं स्वसमयं चेतयते । ततः स्वसमयप्रसिद्धयर्थं पिञ्जनलग्नतूलन्यासन्याय- मधिदधताऽर्हदादिविषयोऽपि क्रमेण रागरेणुरपसारणीय इति ।।१६७।। धरिदुं जस्स ण सक्कं चित्तुब्भामं विणा दु अप्पाणं ।
अन्वयार्थः — [ यस्य ] जेने [ परद्रव्ये ] परद्रव्य प्रत्ये [ अणुमात्रः वा ] अणुमात्र पण (लेशमात्र पण) [ रागः ] राग [ हृदये विद्यते ] हृदयमां वर्ते छे [ सः ] ते, [ सर्वागमधरः अपि ] भले सर्वआगमधर होय तोपण, [ स्वकस्य समयं न विजानाति ] स्वकीय समयने जाणतो ( – अनुभवतो) नथी.
टीकाः — अहीं, स्वसमयनी उपलब्धिना अभावनो, राग एक हेतु छे एम प्रकाश्युं छे (अर्थात् स्वसमयनी प्राप्तिना अभावनुं राग ज एक कारण छे एम अहीं दर्शाव्युं छे).
जेने रागरेणुनी कणिका पण हृदयमां जीवती छे ते, भले समस्त सिद्धांतसागरनो पारंगत होय तोपण, १निरुपराग-शुद्धस्वरूप स्वसमयने खरेखर चेततो ( – अनुभवतो) नथी. माटे, ‘२पींजणने चोंटेल रू’नो न्याय लागु पडतो होवाथी, जीवे स्वसमयनी प्रसिद्धि अर्थे अर्हंतादिविषयक पण रागरेणु ( – अर्हंतादि प्रत्येनी पण रागरज) क्रमे दूर करवायोग्य छे. १६७.
२३
१. निरुपराग-शुद्धस्वरूप = उपरागरहित ( – निर्विकार) शुद्ध जेनुं स्वरूप छे एवा.
२. जेम पींजणने चोंटेलुं थोडुं पण रू, पींजवाना कार्यमां विघ्न करे छे, तेम थोडो पण राग स्वसमयनी उपलब्धिरूप कार्यमां विघ्न करे छे.