चेतयन्ते अनुभवन्ति उपलभन्ते विन्दन्तीत्येकार्थाश्चेतनानुभूत्युपलब्धिवेदनानामे-
कार्थत्वात् । तत्र स्थावराः कर्मफलं चेतयन्ते, त्रसाः कार्यं चेतयन्ते, केवलज्ञानिनो
nirjarI gayun chhe ane atyant 1kRutakRutyapaNun thayun chhe (arthAt kAI karavAnun leshamAtra paN rahyun nathI). 38.
anvayArtha — [ सर्वे स्थावरकायाः ] sarva sthAvar jIvasamUho [ खलु ] kharekhar [ कर्मफलं ] karmaphaLane vede chhe, [ त्रसाः ] traso [ हि ] kharekhar [ कार्ययुतम् ] kAryasahit karmaphaLane vede chhe ane [ प्राणित्वम् अतिक्रान्ताः ] je prANitvane ( – prANone) atikramI gayA chhe [ ते जीवाः ] te jIvo [ ज्ञानं ] gnAnane [ विन्दन्ति ] vede chhe.
TIkA — ahIn, koN shun chete chhe (arthAt kayA jIvane kaI chetanA hoy chhe) te kahyun chhe.
chete chhe, anubhave chhe, upalabdha kare chhe ane vede chhe — e ekArtha chhe (arthAt e badhA shabdo ek arthavALA chhe), kAraN ke chetanA, anubhUti, upalabdhi ane vedanAno ek artha chhe. tyAn, sthAvaro karmaphaLane chete chhe, traso kAryane chete chhe,
70
1. kRutakRutya=kRutakArya. [paripUrNa gnAnavALA AtmAo atyant kRutakArya chhe tethI, joke temane anant vIrya pragaT thayun chhe topaN, temanun vIrya kAryachetanAne (karmachetanAne) rachatun nathI, (vaLI vikArI sukhadukh vinaShTa thayAn hovAthI temanun vIrya karmaphaLachetanAne paN rachatun nathI,) gnAnachetanAne ja rache chhe.]