ण हि सो समवायादो अत्थंतरिदो दु णाणदो णाणी ।
ज्ञानज्ञानिनोः समवायसम्बन्धनिरासोऽयम् ।
न खलु ज्ञानादर्थान्तरभूतः पुरुषो ज्ञानसमवायात् ज्ञानी भवतीत्युपपन्नम् । स खलु ज्ञानसमवायात्पूर्वं किं ज्ञानी किमज्ञानी ? यदि ज्ञानी तदा ज्ञानसमवायो निष्फलः । अथाज्ञानी तदा किमज्ञानसमवायात्, किमज्ञानेन सहैकत्वात् ? न तावद- ज्ञानसमवायात्; अज्ञानिनो ह्यज्ञानसमवायो निष्फलः, ज्ञानित्वं तु ज्ञानसमवाया- भावान्नास्त्येव । ततोऽज्ञानीति वचनमज्ञानेन सहैकत्वमवश्यं साधयत्येव । सिद्धे
anvayArtha — [ ज्ञानतः अर्थान्तरितः तु ] gnAnathI arthAntarabhUt [ सः ] evo te ( – AtmA) [ समवायात् ] samavAyathI [ ज्ञानी ] gnAnI thAy chhe [ न हि ] em kharekhar nathI. [ अज्ञानी ] ‘agnAnI’ [ इति च वचनम् ] evun vachan [ एकत्वप्रसाधकं भवति ] (guN-guNInA) ekatvane siddha kare chhe.
TIkA — A, gnAn ane gnAnIne samavAyasambandh hovAnun nirAkaraN (khanDan) chhe.
gnAnathI arthAntarabhUt AtmA gnAnanA samavAyathI gnAnI thAy chhe em mAnavun kharekhar yogya nathI. (AtmA gnAnanA samavAyathI gnAnI thato mAnavAmAn Ave to ame pUchhIe chhIe ke) te ( – AtmA) gnAnano samavAy thayA pahelAn kharekhar gnAnI chhe ke agnAnI? jo gnAnI chhe (em kahevAmAn Ave) to gnAnano samavAy niShphaL chhe. have jo agnAnI chhe (em kahevAmAn Ave) to (pUchhIe chhIe ke) agnAnanA samavAyathI agnAnI chhe ke agnAnanI sAthe ekatvathI agnAnI chhe? pratham, agnAnanA samavAyathI agnAnI hoI shake nahi; kAraN ke agnAnIne agnAnano samavAy niShphaL chhe ane gnAnIpaNun to gnAnanA samavAyano abhAv hovAthI chhe ja nahi. mATe ‘agnAnI’ evun