अनन्यकृतत्वं कर्मणां वैचित्र्यस्यात्रोक्त म् ।
यथा हि स्वयोग्यचन्द्रार्क प्रभोपलम्भे सन्ध्याभ्रेन्द्रचापपरिवेषप्रभृतिभिर्बहुभिः प्रकारैः पुद्गलस्क न्धविकल्पाः कर्त्रन्तरनिरपेक्षा एवोत्पद्यन्ते, तथा स्वयोग्यजीवपरिणामोपलम्भे ज्ञाना- वरणप्रभृतिभिर्बहुभिः प्रकारैः कर्माण्यपि कर्त्रन्तरनिरपेक्षाण्येवोत्पद्यन्ते इति ।।६६।।
anvayArtha — [ यथा ] jem [ पुद्गलद्रव्याणां ] pudgaladravyonI [ बहुप्रकारैः ] bahu prakAre [ स्कन्धनिर्वृत्तिः ] skandharachanA [ परैः अकृता ] parathI karAyA vinA [ दृष्टा ] thatI jovAmAn Ave chhe, [ तथा ] tem [ कर्मणां ] karmonI bahuprakAratA [ विजानीहि ] parathI akRut jANo.
TIkA — karmonI vichitratA (bahuprakAratA) anya vaDe karavAmAn AvatI nathI em ahIn kahyun chhe.
jem potAne yogya chandra-sUryanA prakAshanI upalabdhi hotAn, sandhyA-vAdaLAn-indradhanuSh- prabhAmanDaL ityAdi ghaNA prakAre pudgalaskandhabhedo anya kartAnI apekShA vinA ja Upaje chhe, tem potAne yogya jIv-pariNAmanI upalabdhi hotAn, gnAnAvaraNAdi ghaNA prakAre karmo paN anya kartAnI apekShA vinA ja Upaje chhe.
bhAvArtha — karmonI vividh prakRiti-pradesh-sthiti-anubhAgarUp vichitratA paN jIvakRut nathI, pudgalakRut ja chhe. 66. pt.. 14