निश्चयेन जीवकर्मणोश्चैककर्तृत्वेऽपि व्यवहारेण कर्मदत्तफलोपलम्भो जीवस्य न विरुध्यत इत्यत्रोक्त म् ।
जीवा हि मोहरागद्वेषस्निग्धत्वात्पुद्गलस्कन्धाश्च स्वभावस्निग्धत्वाद्बन्धावस्थायां परमाणुद्वन्द्वानीवान्योन्यावगाहग्रहणप्रतिबद्धत्वेनावतिष्ठन्ते । यदा तु ते परस्परं वियुज्यन्ते, तदोदितप्रच्यवमाना निश्चयेन सुखदुःखरूपात्मपरिणामानां व्यवहारेणेष्टानिष्टविषयाणां
anvayArtha — [ जीवाः पुद्गलकायाः ] jIvo ane pudgalakAyo [ अन्योन्यावगाढ- ग्रहणप्रतिबद्धाः ] (vishiShTa prakAre) anyonya-avagAhane grahavA vaDe (paraspar) baddha chhe; [ काले वियुज्यमानाः ] kALe chhUTA paDatAn [ सुखदुःखं ददति भुञ्जन्ति ] sukhadukh Ape chhe ane bhogave chhe (arthAt pudgalakAyo sukhadukh Ape chhe ane jIvo bhogave chhe).
TIkA — nishchayathI jIv ane karmane ekanun (nij nij rUpanun ja) kartApaNun hovA chhatAn, vyavahArathI jIvane karme dIdhelA phaLano bhogavaTo virodh pAmato nathI (arthAt ‘karma jIvane phaL Ape chhe ane jIv tene bhogave chhe’ e vAt paN vyavahArathI ghaTe chhe) em ahIn kahyun chhe.
jIvo moharAgadveSh vaDe snigdha hovAne lIdhe ane pudgalaskandho svabhAvathI snigdha hovAne lIdhe, (teo) bandh-avasthAmAn — *paramANudvandvonI mAphak — (vishiShTa prakAre) anyonya-avagAhanA grahaN vaDe baddhapaNe rahe chhe. jyAre teo paraspar chhUTA paDe chhe tyAre (nIche pramANe pudgalaskandho phaL Ape chhe ane jIvo tene bhogave chhe) — uday pAmIne kharI jatA pudgalakAyo sukhadukharUp AtmapariNAmonA nimittamAtra hovAnI
10
*paramANudvandva = be paramANuonun joDakun; be paramANuono banelo skandh; dvi-aNuk skandh.