Panchastikay Sangrah-Gujarati (English transliteration). Gatha: 86.

< Previous Page   Next Page >


Page 130 of 256
PDF/HTML Page 170 of 296

 

panchAstikAyasangrah
[ bhagavAnashrIkundakund-
गच्छतां जीवपुद्गलानामुदासीनाविनाभूतसहायकारणमात्रत्वेन गमनमनुगृह्णाति इति ।।८५।।
जह हवदि धम्मदव्वं तह तं जाणेह दव्वमधमक्खं ।
ठिदिकिरियाजुत्ताणं कारणभूदं तु पुढवीव ।।८६।।
यथा भवति धर्मद्रव्यं तथा तज्जानीहि द्रव्यमधर्माख्यम् ।
स्थितिक्रियायुक्तानां कारणभूतं तु पृथिवीव ।।८६।।

अधर्मस्वरूपाख्यानमेतत् ।

यथा धर्मः प्रज्ञापितस्तथाधर्मोऽपि प्रज्ञापनीयः । अयं तु विशेषः । स गतिक्रियायुक्तानामुदकवत्कारणभूतः, एषः पुनः स्थितिक्रियायुक्तानां पृथिवीवत्कारणभूतः ।

gamanamAn anugrah kare chhe, tem dharma (dharmAstikAy) paN pote gaman nahi karato thako ane (parane) gaman nahi karAvato thako, svayamev gaman karatAn jIv-pudgalone udAsIn avinAbhAvI sahAyarUp kAraNamAtra tarIke gamanamAn *anugrah kare chhe. 85.

jyam dharmanAmak dravya tem adharmanAmak dravya chhe;
paN dravya A chhe pRithvI mAphak hetu thitipariNamitane. 86.

anvayArtha — [ यथा ] jem [ धर्मद्रव्यं भवति ] dharmadravya chhe [ तथा ] tem [ अधर्माख्यम् द्रव्यम् ] adharma nAmanun dravya paN [ जानीहि ] jANo; [ तत् तु ] parantu te (gatikriyA- yuktane kAraNabhUt hovAne badale) [ स्थितिक्रियायुक्तानाम् ] sthitikriyAyuktane [ पृथिवी इव ] pRithvInI mAphak [ कारणभूतम् ] kAraNabhUt chhe (arthAt sthitikriyApariNat jIv-pudgalone nimittabhUt chhe).

TIkA — A, adharmanA svarUpanun kathan chhe.

jem dharmanun pragnApan karavAmAn Avyun, tem adharmanun paN pragnApan karavAyogya chhe. parantu A (nIche pramANe) taphAvat chhe pelo ( – dharmAstikAy) gatikriyAyuktane pANInI mAphak kAraNabhUt chhe ane A ( – adharmAstikAy) sthitikriyAyuktane pRithvInI mAphak kAraNabhUt chhe. jem pRithvI pote pahelethI ja sthitirUpe ( – sthir) vartatI thakI ane parane

130

*gamanamAn anugrah karavo eTale gamanamAn udAsIn avinAbhAvI sahAyarUp (nimittarUp) kAraN- mAtra hovun.