Show bookmarks Hide bookmarks

भवन्ति, तथा कालोऽपि । इत्येवं षड्द्रव्याणि । किन्तु यथा जीवपुद्गलधर्माधर्माकाशानां द्वयादिप्रदेशलक्षणत्वमस्ति अस्तिकायत्वं, न तथा लोकाकाशप्रदेशसंख्यानामपि कालाणूनामेक- प्रदेशत्वादस्त्यस्तिकायत्वम् । अत एव च पञ्चास्तिकायप्रकरणे न हीह मुख्यत्वेनोपन्यस्तः कालः । जीवपुद्गलपरिणामावच्छिद्यमानपर्यायत्वेन तत्परिणामान्यथानुपपत्त्यानुमीयमानद्रव्यत्वेना- त्रैवान्तर्भावितः ।।१०२।।

sadbhAv hovAthI) ‘dravya’sangnAne pAme chhe. e pramANe chha dravyo chhe. parantu jem jIv, pudgal, dharma, adharma ane AkAshane ¹dvi-Adi pradesho jenun lakShaN chhe evun astikAyapaNun chhe, tem kALANuone — joke temanI sankhyA lokAkAshanA pradesho jeTalI (asankhya) chhe topaN — ekapradeshIpaNAne lIdhe astikAyapaNun nathI. ane Am hovAthI ja (arthAt kAL astikAy nahi hovAthI ja) ahIn panchAstikAyanA prakaraNamAn mukhyapaNe kALanun kathan karavAmAn Avyun nathI; (parantu) jIv-pudgalonA pariNAm dvArA je jaNAy chhe — mapAy chhe evA tenA paryAy hovAthI tathA jIv-pudgalonA pariNAmanI anyathA anupapatti dvArA jenun anumAn thAy chhe evun te dravya hovAthI tene ahIn ²antarbhUt karavAmAn Avyo chhe. 102.

1. dvi-Adi=be athavA vadhAre; bethI mAnDIne anant paryant.

2. antarbhUt karavun=andar samAvI levun; samAviShTa karavun; samAvesh karavo. [A ‘panchAstikAyasangrah nAmanA shAstramAn kALanun mukhyapaNe varNan nathI, pAnch astikAyonun mukhyapaNe varNan chhe. tyAn jIvAstikAy
ane pudgalAstikAyanA pariNAmonun varNan karatAn, te pariNAmo dvArA jenA pariNAmo jaNAy chhe
— mapAy chhe te padArthane (kALane) tathA te pariNAmonI anyathA anupapatti dvArA jenun anumAn thAy chhe te padArthane (kALane) gauNapaNe varNavavo uchit chhe em gaNIne ahIn panchAstikAyaprakaraNanI andar gauNapaNe kALanA varNanano samAvesh karavAmAn Avyo chhe.]