तदवबोधफलपुरस्सरः पञ्चास्तिकायव्याख्योपसंहारोऽयम् ।
न खलु कालकलितपञ्चास्तिकायेभ्योऽन्यत् किमपि सकलेनापि प्रवचनेन प्रतिपाद्यते । ततः प्रवचनसार एवायं पञ्चास्तिकायसंग्रहः । यो हि नामामुं समस्तवस्तुतत्त्वा- भिधायिनमर्थतोऽर्थितयावबुध्यात्रैव जीवास्तिकायान्तर्गतमात्मानं स्वरूपेणात्यन्तविशुद्ध- चैतन्यस्वभावं निश्चित्य परस्परकार्यकारणीभूतानादिरागद्वेषपरिणामकर्मबन्धसन्तति-
anvayArtha — [ एवम् ] e pramANe [ प्रवचनसारं ] pravachananA sArabhUt [ पञ्चास्ति- कायसंग्रहं ] ‘panchAstikAyasangrah’ne [ विज्ञाय ] jANIne [ यः ] je [ रागद्वेषौ ] rAgadveShane [ मुञ्चति ] chhoDe chhe, [ सः ] te [ दुःखपरिमोक्षम् गाहते ] dukhathI parimukta thAy chhe.
TIkA — ahIn panchAstikAyanA avabodhanun phaL kahIne panchAstikAyanA vyAkhyAnano upasanhAr karavAmAn Avyo chhe.
kharekhar saghaLuy (dvAdashAngarUpe vistIrNa) pravachan kAL sahit panchAstikAyathI anya kAI paN pratipAdit karatun nathI; tethI pravachanano sAr ja A ‘panchAstikAy- sangrah’ chhe. je puruSh kharekhar samastavastutattvanA kahenArA A ‘panchAstikAyasangrah’ne 1arthata 2arthIpaNe jANIne, emAn ja kahelA jIvAstikAyane viShe 3antargat rahelA potAne (nij AtmAne) svarUpe atyant vishuddha chaitanyasvabhAvavALo nishchit karIne, 4paraspar kAryakAraNabhUt evA anAdi rAgadveShapariNAm ane karmabandhanI paramparAthI
150
1. arthata=artha pramANe; vAchyane anulakShIne; vAchyasApekSha; vAstavik rIte.
2. arthIpaNe=garajupaNe; yAchakapaNe; sevakapaNe; k kprApta karavAnA prayojanathI (arthAt hitaprAptinA hetuthI).
3. jIvAstikAyanI andar pote (nij AtmA) samAI jAy chhe, tethI jevun jIvAstikAyanun svarUp varNavavAmAn Avyun chhe tevun ja potAnun svarUp chhe arthAt pote paN svarUpathI atyant vishuddha chaitanyasvabhAvavALo chhe.
4. rAgadveShapariNAm ane karmabandh anAdi kALathI ekabIjAne kAryakAraNarUp chhe.