पुढवी य उदगमगणी वाउ वणप्फ दि जीवसंसिदा काया ।
पृथिवीकायिकादिपञ्चभेदोद्देशोऽयम् ।
पृथिवीकायाः, अप्कायाः, तेजःकायाः, वायुकायाः, वनस्पतिकायाः इत्येते पुद्गलपरिणामा बन्धवशाज्जीवानुसंश्रिताः, अवान्तरजातिभेदाद्बहुका अपि स्पर्शनेन्द्रिया- वरणक्षयोपशमभाजां जीवानां बहिरङ्गस्पर्शनेन्द्रियनिर्वृत्तिभूताः कर्मफलचेतनाप्रधान-
anvayArtha — [ पृथिवी ] pRithvIkAy, [ उदकम् ] apkAy, [ अग्निः ] agnikAy, [ वायुः ] vAyukAy [ च ] ane [ वनस्पतिः ] vanaspatikAy — [ कायाः ] e kAyo [ जीवसंश्रिताः ] jIvasahit chhe. [ बहुकाः अपि ते ] (avAntar jAtionI apekShAe) temanI ghaNI sankhyA hovA chhatAn teo badhIye [ तेषाम् ] temAn rahelA jIvone [ खलु ] kharekhar [ मोहबहुलं ] puShkaL mohathI sanyukta [ स्पर्शं ददति ] sparsha Ape chhe (arthAt sparshagnAnamAn nimitta thAy chhe).
TIkA — A, (sansArI jIvonA bhedomAnthI) pRithvIkAyik vagere pAnch bhedonun kathan chhe.
1pRithvIkAy, apkAy, tejakAy, vAyukAy ane vanaspatikAy — evA A pudgal- pariNAmo bandhavashAt (bandhane lIdhe) jIvasahit chhe. 2avAntar jAtirUp bhedo pADatAn teo ghaNA hovA chhatAn te badhAy (pudgalapariNAmo), sparshanendriyAvaraNanA kShayopashamavALA jIvone bahirang sparshanendriyanI rachanAbhUt vartatA thakA, karmaphaLachetanApradhAnapaNAne lIdhe pt.. 21
1. kAy=sharIr. (pRithvIkAy vagere kAyo pudgalapariNAmo chhe; temano jIv sAthe bandh hovAne lIdhe teo jIvasahit hoy chhe.)
2. avAntar jAti=peTA-jAti. (pRithvIkAy, apkAy, tejakAy ane vAyukAy — e chAramAnnA darekanA sAt lAkh peTA-jAtirUp bhedo chhe; vanaspatikAyanA das lAkh bhedo chhe.)