Panchastikay Sangrah-Gujarati (English transliteration). Gatha: 143.

< Previous Page   Next Page >


Page 197 of 256
PDF/HTML Page 237 of 296

 

kahAnajainashAstramALA ]
navapadArthapUrvak mokShamArgaprapanchavarNan
197
जस्स जदा खलु पुण्णं जोगे पावं च णत्थि विरदस्स ।
संवरणं तस्स तदा सुहासुहकदस्स कम्मस्स ।।१४३।।
यस्य यदा खलु पुण्यं योगे पापं च नास्ति विरतस्य ।
संवरणं तस्य तदा शुभाशुभकृतस्य कर्मणः ।।१४३।।
विशेषेण संवरस्वरूपाख्यानमेतत् ।
यस्य योगिनो विरतस्य सर्वतो निवृत्तस्य योगे वाङ्मनःकायकर्मणि शुभपरिणामरूपं

पुण्यमशुभपरिणामरूपं पापञ्च यदा न भवति तस्य तदा शुभाशुभभावकृतस्य द्रव्यकर्मणः संवरः स्वकारणाभावात्प्रसिद्धयति । तदत्र शुभाशुभपरिणामनिरोधो भावपुण्यपापसंवरो द्रव्यपुण्यपापसंवरस्य हेतुः प्रधानोऽवधारणीय इति ।।१४३।।

— इति संवरपदार्थव्याख्यानं समाप्तम् ।
jyAre na yoge puNya tem ja pAp varte viratane,
tyAre shubhAshubhakRut karamano thAy samvar tehane. 143.

anvayArtha — [ यस्य ] jene ( – je munine), [ विरतस्य ] virat vartatAn thakAn, [ योगे ] yogamAn [ पुण्यं पापं च ] puNya ane pAp [ यदा ] jyAre [ खलु ] kharekhar [ न अस्ति ] hotAn nathI, [ तदा ] tyAre [ तस्य ] tene [ शुभाशुभकृतस्य कर्मणः ] shubhAshubhabhAvakRut karmano [ संवरणम् ] samvar thAy chhe.

TIkA — A, visheShapaNe samvaranA svarUpanun kathan chhe.

je yogIne, virat arthAt sarvata nivRutta vartatAn thakAn, yogamAn — vachan, man ane kAyasambandhI kriyAmAn — shubhapariNAmarUp puNya ane ashubhapariNAmarUp pAp jyAre hotAn nathI, tyAre tene shubhAshubhabhAvakRut dravyakarmano ( – shubhAshubhabhAv jenun nimitta hoy chhe evA dravyakarmano), svakAraNanA abhAvane lIdhe, samvar thAy chhe. tethI ahIn (A gAthAmAn) shubhAshubh pariNAmano nirodh — bhAvapuNyapApasamvar — dravyapuNyapApasamvarano *pradhAn hetu avadhAravo ( – samajavo). 143.

A rIte samvarapadArthanun vyAkhyAn samApta thayun. *pradhAn hetu = mukhya nimitta. [dravyasamvaramAn ‘mukhya nimitta’ jIvanA shubhAshubh pariNAmano nirodh chhe,