स च एव भवति लोकस्ततोऽमितोऽलोकः खम् ।।३।।
अत्र शब्दज्ञानार्थरूपेण त्रिविधाऽभिधेयता समयशब्दस्य लोकालोकविभाग- श्चाभिहितः । lakShaN chhe evA +phaLathI sahit chhe.
bhAvArtha — vItarAgasarvagna mahAshramaNanA mukhathI nIkaLelA shabdasamayane koI Asannabhavya puruSh sAmbhaLIne, te shabdasamayanA vAchyabhUt panchAstikAyasvarUp arthasamayane jANe chhe ane tenI andar AvI jatA shuddhajIvAstikAyasvarUp arthamAn (padArthamAn) vItarAg nirvikalpa samAdhi vaDe sthit rahIne chAr gatinun nivAraN karI, nirvANane pAmI, svAtmotpanna, anAkuLatAlakShaN, anant sukhane prApta kare chhe. A kAraNathI dravyAgamarUp shabdasamay namaskAr karavAne ane vyAkhyAn karavAne yogya chhe. 2.
anvayArtha — [पंचानां समवादः] pAnch astikAyanun samabhAvapUrvak nirUpaN [वा] athavA [समवायः] temano samavAy (-panchAstikAyano samyak bodh athavA samUh) [समयः] te samay chhe [इति] em [जिनोत्तमैः प्रज्ञप्तम्] jinavaroe kahyun chhe. [सः च एव लोक : भवति] te ja lok chhe (-pAnch astikAyanA samUh jevaDo ja lok chhe); [ततः] tenAthI AgaL [अमितः अलोकः] amAp alok [खम्] AkAshasvarUp chhe.
TIkA — ahIn (A gAthAmAn) shabdarUpe, gnAnarUpe ane artharUpe ( – shabdasamay, *mUL gAthAmAn समवाओ shabda chhe; sanskRit bhAShAmAn teno artha समवादः paN thAy ane समवायः
paN thAy. +chAr gatinun nivAraN (arthAt paratantratAnI nivRutti) ane nirvANanI utpatti (arthAt svatantratAnI