Panchastikay Sangrah-Gujarati (English transliteration).

< Previous Page   Next Page >


Page 14 of 256
PDF/HTML Page 54 of 296

 

14
panchAstikAyasangrah
[ bhagavAnashrIkundakund-
एकेन पर्यायेण प्रलीयमानस्यान्येनोपजायमानस्यान्वयिना गुणेन ध्रौव्यं बिभ्राणस्यै-
कस्याऽपि वस्तुनः समुच्छेदोत्पादध्रौव्यलक्षणमस्तित्वमुपपद्यत एव । गुणपर्यायैः सह सर्वथान्यत्वे
त्वन्यो विनश्यत्यन्यः प्रादुर्भवत्यन्यो ध्रुवत्वमालम्बत इति सर्वं विप्लवते । ततः
साध्वस्तित्वसंभवप्रकारकथनम् । कायत्वसंभवप्रकारस्त्वयमुपदिश्यते । अवयविनो हि जीव-
पुद्गलधर्माधर्माकाशपदार्थास्तेषामवयवा अपि प्रदेशाख्याः परस्परव्यतिरेकित्वात्पर्यायाः
उच्यन्ते । तेषां तैः सहानन्यत्वे कायत्वसिद्धिरुपपत्तिमती । निरवयवस्यापि परमाणोः
सावयवत्वशक्तिसद्भावात् कायत्वसिद्धिरनपवादा । न चैतदाशङ्कयम् पुद्गलादन्येषाम-
guNo chhe. tethI ek paryAyathI pralay pAmatI, anya paryAyathI UpajatI ane anvayI
guNathI dhruv rahetI ek ja vastune 1vyay-utpAd-dhrauvyalakShaN astitva ghaTe chhe ja. ane
jo guNo ne paryAyo sAthe (vastune) sarvathA anyatva hoy to to anya koI vinAsh
pAme, anya koI prAdurbhAv (utpAd) pAme ane vaLI anya koI dhruv rahe — e rIte
badhun 2viplav pAme. tethI (pAnch astikAyone) astitva kayA prakAre chhe te sambandhI A
(uparyukta) kathan sAchun – yogya – nyAyayukta chhe.

have (temane) kAyatva kayA prakAre chhe te upadeshavAmAn Ave chhe — jIv, pudgal, dharma, adharma, ane AkAsh e padArtho 3avayavI chhe. pradesho nAmanA temanA je avayavo chhe teo paN paraspar vyatirekavALA hovAthI 4paryAyo kahevAy chhe. temanI sAthe te (pAnch) padArthone ananyapaNun hovAthI kAyatvasiddhi ghaTe chhe. paramANu (vyakti-apekShAe) 5niravayav hovA chhatAn tene sAvayavapaNAnI shaktino sadbhAv hovAthI kAyatvasiddhi 6nirapavAd chhe. tyAn

sadAy sadrashatA rahetI hovAthI temanAmAn sadAy anvay chhe, tethI guNo dravyanA anvayI visheSho (anvayavALA bhedo) chhe.] 1. astitvanun lakShaN athavA svarUp vyay-utpAd-dhrauvya chhe. 2. viplav=andhAdhUndhI; UthalapAthal; goTALo; virodh. 3. avayavI=avayavavALA; sAvayav; anshavALA; anshI; jemane avayavo (arthAt ekathI vadhAre

pradesho) hoy evA. 4. paryAyanun lakShaN paraspar vyatirek chhe. A lakShaN pradeshomAn paN vyApe chhe, kAraN ke ek pradesh

bIjA pradesharUp nahi hovAthI pradeshomAn paraspar vyatirek chhe; tethI pradesho paN paryAyo kahevAy chhe. 5. niravayav=avayav vagarano; ansh vagarano; niransh; ekathI vadhAre pradesh vinAno. 6. nirapavAd=apavAd rahit. [pAnch astikAyone kAyapaNun hovAmAn ek paN apavAd nathI, kAraN

ke (upachArathI) paramANune paN shakti-apekShAe avayavo — pradesho chhe.]