Panchastikay Sangrah-Gujarati (English transliteration). Gatha: 11.

< Previous Page   Next Page >


Page 27 of 256
PDF/HTML Page 67 of 296

 

kahAnajainashAstramALA ]
ShaDdravya-panchAstikAyavarNan
27

सदावेदयन्ति, गुणपर्यायांश्चात्मलाभनिबन्धनभूतान् प्रथयन्ति गुणपर्यायास्त्वन्वयव्यतिरेकि- त्वाद्ध्रौव्योत्पत्तिविनाशान् सूचयन्ति, नित्यानित्यस्वभावं परमार्थं सच्चोपलक्षयन्तीति ।।१०।। उप्पत्ती व विणासो दव्वस्स य णत्थि अत्थि सब्भावो

विगमुप्पादधुवत्तं करेंति तस्सेव पज्जाया ।।११।।
उत्पत्तिर्वा विनाशो द्रव्यस्य च नास्त्यस्ति सद्भावः
विगमोत्पादध्रुवत्वं कुर्वन्ति तस्यैव पर्यायाः ।।११।।

अत्रोभयनयाभ्यां द्रव्यलक्षणं प्रविभक्त म् jaNAve chhe tathA (2) 1potAnA svarUpanI prAptinA kAraNabhUt guNaparyAyone jAher kare chhe, 2guNaparyAyo anvay ane vyatirekavALA hovAthI (1) dhrauvyane ane utpAdavyayane sUchave chhe tathA (2) nityAnityasvabhAvavALA pAramArthik satne jaNAve chhe.

bhAvArthadravyanAn traN lakShaNo chhesat, utpAdavyayadhrauvya ane guNaparyAyo. A traNe lakShaNo paraspar avinAbhAvI chhe; jyAn ek hoy tyAn bAkInAn banne niyamathI hoy chhe. 10.

nahi dravyano utpAd athavA nAsh nahi, sadbhAv chhe;
tenA ja je paryAy te utpAd-lay-dhruvatA kare. 11.

anvayArtha[द्रव्यस्य च] dravyano [उत्पत्तिः] utpAd [वा] ke [विनाशः] vinAsh [न अस्ति] nathI, [सद्भावः अस्ति] sadbhAv chhe. [तस्य एव पर्यायाः] tenA ja paryAyo [विगमोत्पादध्रुवत्वं] vinAsh, utpAd ane dhruvatA [कुर्वन्ति] kare chhe.

TIkAahIn banne nayo vaDe dravyanun lakShaN vibhakta karyun chhe (arthAt) be nayonI

1. potAnA=utpAdavyayadhrauvyanA. (jo guN hoy to ja dhrauvya hoy ane jo paryAyo hoy to ja utpAdavyay hoy; mATe jo guNaparyAyo na hoy to utpAdavyayadhrauvya potAnA svarUpane pAmI shake
ja nahi. A rIte ‘dravya utpAdavyayadhrauvyavALun chhe’ em kahetA te guNaparyAyavALun paN jAher thaI
jAy chhe.)

2. pratham to, guNaparyAyo anvay dvArA dhrauvyane sUchave chhe ane vyatirek dvArA utpAdavyayane sUchave chhe; A rIte teo utpAdavyayadhrauvyane sUchave chhe. bIjun, guNaparyAyo anvay dvArA nityatAne jaNAve chhe
ane vyatirek dvArA anityatAne jaNAve chhe; A rIte teo nityAnityasvarUp sat
ne jaNAve chhe.