स्वभावेनाविनष्टमनुत्पन्नं वा वेद्यते । पर्यायास्तु तस्य पूर्वपूर्वपरिणामोपमर्दोत्तरोत्तरपरिणामो- त्पादरूपाः प्रणाशसम्भवधर्माणोऽभिधीयन्ते । ते च वस्तुत्वेन द्रव्यादपृथग्भूता एवोक्ताः । ततः पर्यायैः सहैकवस्तुत्वाज्जायमानं म्रियमाणमपि जीवद्रव्यं सर्वदानुत्पन्नाविनष्टं द्रष्टव्यम् । देव- मनुष्यादिपर्यायास्तु क्रमवर्तित्वादुपस्थितातिवाहितस्वसमया उत्पद्यन्ते विनश्यन्ति चेति ।।१८।। एवं सदो विणासो असदो जीवस्स णत्थि उप्पादो ।
अत्र सदसतोरविनाशानुत्पादौ स्थितिपक्षत्वेनोपन्यस्तौ । chhe, te ja (dravya) tevI ubhay avasthAmAn vyApanAro je pratiniyat-ek-vastutvanA kAraNabhUt svabhAv tenA vaDe ( – te svabhAvanI apekShAe) avinaShTa ane anutpanna jaNAy chhe; tenA paryAyo pUrva pUrva pariNAmanA nAsharUp ane uttar uttar pariNAmanA utpAdarUp hovAthI vinAsh – utpAdadharmavALA ( – vinAsh ne utpAdarUp dharmavALA) kahevAmAn Ave chhe, ane teo (paryAyo) vastupaNe dravyathI apRuthagbhUt ja kahevAmAn AvyA chhe. tethI, paryAyo sAthe ekavastupaNAne lIdhe janmatun ane maratun hovA chhatAn jIvadravya sarvadA anutpanna ane avinaShTa ja dekhavun ( – shraddhavun); dev-manuShyAdi paryAyo Upaje chhe ane vinAsh pAme chhe kAraN ke teo kramavartI hovAthI temano svasamay upasthit thAy chhe ane vItI jAy chhe. 18.
anvayArtha — [एवं] e rIte [जीवस्य] jIvane [ सतः विनाशः ] satno vinAsh ane [असतः उत्पादः] asatno utpAd [न अस्ति] nathI; (‘dev janme chhe ne manuShya mare chhe’ em kahevAy chhe tenun e kAraN chhe ke) [जीवानाम्] jIvone [देवः मनुष्यः] dev, manuShya [इति गतिनाम] evun gatinAmakarma [तावत्] teTalA ja kALanun hoy chhe.
TIkA — ahIn satno avinAsh ane asatno anutpAd dhruvatAnA pakShathI kahyo