अविभक्त प्रदेशत्वलक्षणं द्रव्यगुणानामनन्यत्वमभ्युपगम्यते । विभक्त प्रदेशत्वलक्षणं त्वन्यत्वमनन्यत्वं च नाभ्युपगम्यते । तथाहि — यथैकस्य परमाणोरेकेनात्मप्रदेशेन सहाविभक्त - त्वादनन्यत्वं, तथैकस्य परमाणोस्तद्वर्तिनां स्पर्शरसगन्धवर्णादिगुणानां चाविभक्त प्रदेशत्वाद- नन्यत्वम् । यथा त्वत्यन्तविप्रकृष्टयोः सह्यविन्ध्ययोरत्यन्तसन्निकृष्टयोश्च मिश्रितयोस्तोयपयसो- र्विभक्त प्रदेशत्वलक्षणमन्यत्वमनन्यत्वं च, न तथा द्रव्यगुणानां विभक्त प्रदेशत्वाभावादन्यत्व- मनन्यत्वं चेति ।।४५।।
ane guṇone kevun ananyapaṇun ghaṭe chhe te ahīn kahyun chhe).
dravya ane guṇone *avibhaktapradeshatvasvarūp ananyapaṇun svīkāravāmān āve chhe; parantu vibhaktapradeshatvasvarūp anyapaṇun tathā (vibhaktapradeshatvasvarūp) ananyapaṇun svīkāravāmān āvatun nathī. te spaṣhṭa samajāvavāmān āve chheḥ — jem ek paramāṇune ek svapradesh sāthe avibhaktapaṇun hovāthī ananyapaṇun chhe, tem ek paramāṇune ane temān rahelā sparsha-ras-gandh-varṇa vagere guṇone avibhakta pradesho hovāthī (avibhakta- pradeshatvasvarūp) ananyapaṇun chhe; parantu jem atyant dūr evā 1sahya ane vindhyane vibhaktapradeshatvasvarūp anyapaṇun chhe tathā atyant nikaṭ evān mishrit 2kṣhīr-nīrane vibhaktapradeshatvasvarūp ananyapaṇun chhe, tem dravya ane guṇone vibhakta pradesho nahi hovāthī (vibhaktapradeshatvasvarūp) anyapaṇun tathā (vibhaktapradeshatvasvarūp) ananyapaṇun nathī. 45.
80
*avibhakta=abhinna. (dravya ane guṇonā pradesho abhinna chhe tethī dravya ane guṇone abhinnapradeshatvasvarūp ananyapaṇun chhe.)
1. atyant dūr rahelā sahya ane vindhya nāmanā parvatone bhinnapradeshatvasvarūp anyapaṇun chhe.
2. atyant najīk rahelān mishrit dūdh-jaḷane bhinnapradeshatvasvarūp ananyapaṇun chhe. dravya ane guṇone
evun ananyapaṇun nathī, parantu abhinnapradeshatvasvarūp ananyapaṇun chhe.