बादरसूक्ष्मत्वपरिणामविकल्पैः षट्प्रकारतामापद्य त्रैलोक्यरूपेण निष्पद्य स्थितवन्त इति । तथाहि — बादरबादराः, बादराः, बादरसूक्ष्माः, सूक्ष्मबादराः, सूक्ष्माः, सूक्ष्मसूक्ष्मा इति । तत्र छिन्नाः स्वयं सन्धानासमर्थाः काष्ठपाषाणादयो बादरबादराः । छिन्नाः स्वयं सन्धानसमर्थाः क्षीरघृततैलतोयरसप्रभृतयो बादराः । स्थूलोपलम्भा अपि छेत्तुं भेत्तुमादातुमशक्याः छायातपतमोज्योत्स्नादयो बादरसूक्ष्माः । सूक्ष्मत्वेऽपि स्थूलोपलम्भाः स्पर्शरसगन्धशब्दाः सूक्ष्मबादराः । सूक्ष्मत्वेऽपि हि करणानुपलभ्याः कर्मवर्गणादयः सूक्ष्माः । अत्यन्तसूक्ष्माः कर्मवर्गणाभ्योऽधो द्वयणुकस्कन्धपर्यन्ताः सूक्ष्मसूक्ष्मा इति ।।७६।।
hovāthī vyavahāre ‘pudgalo’ chhe, tem ja (teo) bādaratva ne sūkṣhmatvarūp pariṇāmonā bhedo vaḍe chha prakārone pāmīne traṇ lokarūpe thaīne rahyā chhe. te chha prakāranā skandho ā pramāṇe chheḥ— (1) bādarabādar; (2) bādar; (3) bādarasūkṣhma; (4) sūkṣhmabādar; (5) sūkṣhma; (6) sūkṣhmasūkṣhma. tyān, (1) kāṣhṭhapāṣhāṇādik (skandho) ke je chhedātā thakā svayam sandhāī shakatā nathī te (ghan padārtho) ‘bādarabādar’ chhe; (2) dūdh, ghī, tel, jaḷ, ras vagere (skandho) ke je chhedātā thakā svayam joḍāī jāy chhe te (pravāhī padārtho) ‘bādar’ chhe; (3) chhānyo, taḍako, andhakār, chāndanī vagere (skandho) ke je sthūl jaṇātā hovā chhatān chhedī, bhedī ke (hastādi vaḍe) grahī shakātā nathī te ‘bādarasūkṣhma’ chhe; (4) sparsha-ras-gandh-shabda ke je sūkṣhma hovā chhatān sthūl jaṇāy chhe (arthāt chakṣhu sivāyanī chār indriyonā viṣhayabhūt skandho ke je āṅkhathī nahi dekhātā hovā chhatān sparshanendriyathī sparshī shakāy chhe, jībhathī āsvādī shakāy chhe, nākathī sūṅghī shakāy chhe athavā kānathī sāmbhaḷī shakāy chhe ) te ‘sūkṣhmabādar’ chhe; (5) karmavargaṇā vagere (skandho)) ke jemane sūkṣhmapaṇun chhe tem ja jeo indriyothī na jaṇāy evā chhe te ‘sūkṣhma’ chhe; (6) karmavargaṇāthī nīchenā (karmavargaṇātīt) dviaṇuk-skandh sudhīnā (skandho) ke je atyant sūkṣhma chhe te ‘sūkṣhmasūkṣhma’ chhe. 76.