विनाभूतसहायकारणमात्रत्वेन स्थितिमनुगृह्णाति, तथाऽधर्मोऽपि स्वयं पूर्वमेव तिष्ठन्
परमस्थापयंश्च स्वयमेव तिष्ठतां जीवपुद्गलानामुदासीनाविनाभूतसहायकारणमात्रत्वेन स्थिति-
मनुगृह्णातीति ।।८६।।
धर्माधर्मसद्भावे हेतूपन्यासोऽयम् ।
धर्माधर्मौ विद्येते । लोकालोकविभागान्यथानुपपत्तेः । जीवादिसर्वपदार्थानामेकत्र sthiti ( – sthiratā) nahi karāvatī thakī, svayamev sthitirūpe pariṇamatā ashvādikane udāsīn avinābhāvī sahāyarūp kāraṇamātra tarīke sthitimān anugrah kare chhe, tem adharma (adharmāstikāy) paṇ pote pahelethī ja sthitirūpe vartato thako ane parane sthiti nahi karāvato thako, svayamev sthitirūpe pariṇamatān jīv-pudgalone udāsīn avinābhāvī sahāyarūp kāraṇamātra tarīke sthitimān anugrah kare chhe. 86.
anvayārthaḥ — [ गमनस्थिती ] (jīv-pudgalanī) gati-sthiti [ च ] tathā [ अलोक- लोकं ] alok ne lokano vibhāg, [ ययोः सद्भावतः ] te be dravyonā sadbhāvathī [ जातम् ] thāy chhe. [ च ] vaḷī [ द्वौ अपि ] te banne [ विभक्तौ ] vibhakta, [ अविभक्तौ ] avibhakta [ च ] ane [ लोकमात्रौ ] lokapramāṇ [ मतौ ] kahevāmān āvyān chhe.
ṭīkāḥ — ā, dharma ane adharmanā sadbhāvanī siddhi māṭe hetu darshāvavāmān āvyo chhe.
dharma ane adharma vidyamān chhe, kāraṇ ke lok ane alokano vibhāg anyathā banī shake nahi. jīvādi sarva padārthonā ekatra-astitvarūp lok chhe; shuddha ek ākāshanā