स्थितिपक्षोपन्यासोऽयम् ।
यतो गत्वा भगवन्तः सिद्धाः लोकोपर्यवतिष्ठन्ते, ततो गतिस्थितिहेतुत्वमाकाशे नास्तीति निश्चेतव्यम् । लोकालोकावच्छेदकौ धर्माधर्मावेव गतिस्थितिहेतू मन्तव्याविति ।।९३।।
आकाशस्य गतिस्थितिहेतुत्वाभावे हेतूपन्यासोऽयम् ।
नाकाशं गतिस्थितिहेतुः लोकालोकसीमव्यवस्थायास्तथोपपत्तेः । यदि गति- [ उपरिस्थानं ] lokanā upar sthiti [ प्रज्ञप्तम् ] kahī chhe, [ तस्मात् ] tethī [ गमनस्थानम् आकाशे न अस्ति ] gati-sthiti ākāshamān hotī nathī (arthāt gatisthitihetutva ākāshane viṣhe nathī) [ इति जानीहि ] em jāṇo.
ṭīkāḥ — (gatipakṣha sambandhī kathan karyā pachhī) ā, sthitipakṣha sambandhī kathan chhe.
jethī siddhabhagavanto gaman karīne lokanā upar sthir thāy chhe (arthāt lokanā upar gatipūrvak sthiti kare chhe), tethī gatisthitihetutva ākāshane viṣhe nathī em nishchay karavo; lok ane alokano vibhāg karanārā dharma tathā adharmane ja gati tathā sthitinā hetu mānavā. 93.
anvayārthaḥ — [ यदि ] jo [ आकाशं ] ākāsh [ तेषाम् ] jīv-pudgalone [ गमन- हेतुः ] gatihetu ane [ स्थानकारणं ] sthitihetu [ भवति ] hoy to [ अलोकहानिः ] alokanī hānino [ च ] ane [ लोकस्य अन्तपरिवृद्धिः ] lokanā antanī vr̥uddhino [ प्रसजति ] prasaṅg āve.
ṭīkāḥ — ahīn, ākāshane gatisthitihetutvano abhāv hovā viṣhe hetu rajū karavāmān āvyo chhe.
ākāsh gati-sthitino hetu nathī, kāraṇ ke lok ane alokanī sīmānī vyavasthā