धर्माधर्मलोकाकाशानामवगाहवशादेकत्वेऽपि वस्तुत्वेनान्यत्वमत्रोक्त म् ।
धर्माधर्मलोकाकाशानि हि समानपरिमाणत्वात्सहावस्थानमात्रेणैवैकत्वभाञ्जि । वस्तुतस्तु व्यवहारेण गतिस्थित्यवगाहहेतुत्वरूपेण निश्चयेन विभक्त प्रदेशत्वरूपेण विशेषेण पृथगुपलभ्य- मानेनान्यत्वभाञ्ज्येव भवन्तीति ।।९६।।
anvayārthaḥ — [ धर्माधर्माकाशानि ] dharma, adharma ane ākāsh (lokākāsh) [ समान- परिमाणानि ] samān parimāṇavāḷān [ अपृथग्भूतानि ] apr̥uthagbhūt hovāthī tem ja [ पृथगुप- लब्धिविशेषाणि ] pr̥uthak-upalabdha (bhinnabhinna) visheṣhavāḷān hovāthī [ एकत्वम् अन्यत्वम् ] ekatva tem ja anyatvane [ कुर्वन्ति ] kare chhe.
ṭīkāḥ — ahīn, dharma, adharma ane lokākāshanun avagāhanī apekṣhāe ekatva hovā chhatān vastupaṇe anyatva kahevāmān āvyun chhe.
dharma, adharma ane lokākāsh samān parimāṇavāḷān hovāne līdhe sāthe rahelān hovāmātrathī ja ( – mātra ekakṣhetrāvagāhanī apekṣhāe ja) ekatvavāḷān chhe; vastutaḥ to, (1) vyavahāre gatihetutva, sthitihetutva ane avagāhahetutvarūp (pr̥uthak-upalabdha visheṣh vaḍe) tathā (2) nishchaye 1vibhaktapradeshatvarūp pr̥uthak-upalabdha 2visheṣh vaḍe, teo anyatvavāḷān ja chhe.
bhāvārthaḥ — dharma, adharma ane lokākāshanun ekatva to kevaḷ ekakṣhetrāvagāhanī apekṣhāe ja kahī shakāy chhe; vastupaṇe to temane anyatva ja chhe, kāraṇ ke (1) temanān lakṣhaṇo gatihetutva, sthitihetutva ane avagāhahetutvarūp bhinnabhinna chhe tathā (2) temanā pradesho paṇ bhinnabhinna chhe. 96.
ā rīte ākāshadravyāstikāyanun vyākhyān samāpta thayun.
1. vibhakta=bhinna. [dharma, adharma ane ākāshane bhinnapradeshapaṇun chhe.]
2. visheṣh=khāsiyat; vishiṣhṭatā; visheṣhatā. [vyavahāre tathā nishchaye dharma, adharma ane ākāshanā visheṣh pr̥uthak upalabdha chhe arthāt bhinnabhinna jovāmān āve chhe.]