सुहपरिणामो पुण्णं असुहो पावं ति हवदि जीवस्स ।
पुण्यपापस्वरूपाख्यानमेतत् ।
जीवस्य कर्तुः निश्चयकर्मतामापन्नः शुभपरिणामो द्रव्यपुण्यस्य निमित्तमात्रत्वेन कारणीभूतत्वात्तदास्रवक्षणादूर्ध्वं भवति भावपुण्यम् । एवं जीवस्य कर्तुर्निश्चयकर्मता- मापन्नोऽशुभपरिणामो द्रव्यपापस्य निमित्तमात्रत्वेन कारणीभूतत्वात्तदास्रवक्षणादूर्ध्वं
anvayārthaḥ — [ जीवस्य ] jīvanā [ शुभपरिणामः ] shubh pariṇām [ पुण्यम् ] puṇya chhe ane [ अशुभः ] ashubh pariṇām [ पापम् इति भवति ] pāp chhe; [ द्वयोः ] te banne dvārā [ पुद्गलमात्रः भावः ] pudgalamātra bhāv [ कर्मत्वं प्राप्तः ] karmapaṇāne pāme chhe (arthāt jīvanā puṇya-pāpabhāvanā nimitte shātā-ashātāvedanīyādi pudgalamātra pariṇām vyavahārathī jīvanun karma kahevāy chhe).
ṭīkāḥ — ā, puṇya-pāpanā svarūpanun kathan chhe.
jīvarūp kartānā *nishchayakarmabhūt shubhapariṇām dravyapuṇyane nimittamātrapaṇe kāraṇabhūt chhe tethī ‘dravyapuṇyāsrav’nā prasaṅgane anusarīne ( – anulakṣhīne) te shubhapariṇām ‘bhāvapuṇya’ chhe. (shātāvedanīyādi dravyapuṇyāsravano je prasaṅg bane chhe temān jīvanā shubhapariṇām nimittakāraṇ chhe māṭe ‘dravyapuṇyāsrav’prasaṅganī pāchhaḷ pāchhaḷ tenā nimittabhūt shubhapariṇāmane paṇ ‘bhāvapuṇya’ evun nām chhe.) evī rīte jīvarūp kartānā nishchayakarmabhūt ashubhapariṇām dravyapāpane nimittamātrapaṇe kāraṇabhūt chhe tethī ‘dravyapāpāsrav’nā prasaṅgane anusarīne ( – anulakṣhīne) te ashubhapariṇām ‘bhāvapāp’ chhe.
18
*jīv kartā chhe ane shubhapariṇām tenun (ashuddhanishchanaye) nishchayakarma chhe.